Thất diệp nhất chi hoa - Tác dụng thanh nhiệt giải độc
Bảy lá một hoa thường được dùng trong Đông y để thanh nhiệt, giải độc, chữa mụn nhọt, viêm tuyến vú, ho lao, ho lâu ngày, hen suyễn hoặc dùng ngoài để đắp lên các nơi sưng đau. Bên cạnh đó, dược liệu được cho là có thể phòng ngừa và hỗ trợ nhiều bệnh lý, bao gồm gồm cả ung thư. Để biết được công dụng trong y học của vị thuốc mời bạn đọc cùng eLib.VN tham khảo bài viết dưới đây.
Mục lục nội dung
Bảy lá một hoa - Paris polyphylla Sm var chinensis (Franch) Hara thuộc họ Bảy lá một hoa - Trilliaceae.
1. Mô tả
Cây thảo sống nhiều năm, cao 30 - 100cm, thường có 5 - 8 lá ở 2/3 trên. Lá có phiến hình trái xoan ngược dài 7 - 17 cm, rộng 2,5 - 5cm hay hơn, gốc tròn, chóp có mũi; cuống lá 5 - 6cm. Hoa mọc đơn độc ở ngọn thân trên một trục cao 70 - 80 cm. Lá đài màu xanh nom như lá; cánh hoa dạng sợi dài bằng đài, màu vàng. Quả mọng, cao 3cm, hạt to màu vàng.
Ra hoa tháng 3 - 7, quả tháng 8-12.
2. Bộ phận dùng
Thân rễ - Rhizoma Paridis Chinensis, thường gọi là Tảo hưu hay Thất diệp nhất chi hoa.
3. Nơi sống và thu hái
Cây mọc hoang ở những vực khe ẩm tối, gần suối ở độ cao trên 600m. Gặp nhiều ở Lào Cai (Sapa), Ninh Bình (Cúc Phưong), Bắc Thái (Đại Từ), Lạng Sơn, Hoà Bình, Hà Bắc. Cũng mọc nhiều ở Trung Quốc với nhiều thứ khác nhau. Thu hái rễ quanh năm, nhưng tốt nhất vào mùa thu đông, rửa sạch phơi khô.
4. Thành phần hoá học
Có diosgenin, pennogenin.
5. Tính vị, tác dụng
Vị đắng, tính lạnh; có tác dụng thanh nhiệt giải độc, tiêu sưng viêm.
6. Công dụng, chỉ định và phối hợp
Thường dùng trị: 1. Rắn độc cắn và sâu bọ đốt; 2. Viêm não truyền nhiễm; 3. Viêm mủ da; 4. Lao màng não; 5. Hen suyễn. Còn dùng trị yết hầu, bạch hầu, trẻ em lên sởi có viêm phổi, quai bị, lòi dom. Ngày dùng 6 - 15g. Ở Trung Quốc, dân gian cho là thuốc chỉ đau, giải nhiệt và giải độc, có khả năng trị kinh phong, lắc đầu, lè lưỡi. Cũng có thể trị bệnh phổi và độc giang mai. Dân gian thường dùng làm mát khi bị sưng đau và hen suyễn.
Ghi chú
Cây có độc, khi dùng phải thận trọng.
Thất diệp nhất chi hoa là vị thuốc quý với nhiều công dụng chữa bệnh, bao gồm cả phòng ngừa ung thư. Tuy nhiên, cây bảy lá một hoa có khu vực phân phối hẹp nên hiện tại cây đã được đưa vào Sách Đỏ Việt Nam. Do đó, người dùng cần sử dụng giữ gìn, không nên sử dụng bừa bãi để bảo tồn dược liệu.
