Bệnh gan nhiễm mỡ - triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị

Gan nhiễm mỡ là chất béo tích tụ trong gan và dẫn đến viêm. Có nhiều nguyên nhân gây ra bệnh. Nếu bệnh không gây ra do uống rượu thì có tên là NASH (bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu). Bệnh thường phổ biến hơn ở những người thừa cân, nhưng nguyên nhân cụ thể thì chưa được xác định. Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu không lây truyền từ người sang người hoặc giữa các thế hệ.

Gan nhiễm mỡ căn bản là không có hại, nhưng việc kéo dài các triệu chứng viêm của gan có thể dẫn đến xơ gan và làm giảm chức năng của gan. Gan nhiễm mỡ có 3 cấp độ: cấp độ 1, cấp độ 2 và cấp độ 3.

Gan nhiễm mỡ độ 1: Gan nhiễm mỡ độ 1 là tình trạng mỡ chiếm 5-10% tổng trọng lượng của gan. Gan nhiễm mỡ độ 1 là giai đoạn đầu của bệnh, vì vậy thường nhẹ và không gây nguy hiểm tới sức khỏe. Để điều trị gan nhiễm mỡ độ 1, bạn cần thay đổi chế độ ăn uống, tăng cường vận động và kết hợp với điều trị của bác sĩ.

Gan nhiễm mỡ độ 2: Gan nhiễm mỡ độ 2 là giai đoạn thứ 2 của bệnh với lượng mỡ chiếm 10-25% trọng lượng của gan. Lúc này các mỡ đã lan rộng ra như mô gan, cơ hoành và giảm các đường bờ của các tĩnh mạch trong gan. Đối với gan bị nhiễm mỡ độ 2, các triệu chứng vẫn chưa xuất hiện rõ, vì vậy người bệnh thường không biết họ bị mắc bệnh. Gan nhiễm mỡ độ 2 vẫn chưa gây nguy hiểm đến sức khỏe, nhưng nếu không được điều trị sớm có thể tiến triển thành gan nhiễm mỡ độ 3. Hiện nay, vẫn chưa có thuốc điều trị hoàn toàn gan nhiễm mỡ độ 2.

Gan nhiễm mỡ độ 3: Gan nhiễm mỡ độ 3 là giai đoạn cuối cùng và nguy hiểm nhất trong bệnh. Khi đã tiến triển đến giai đoạn này, bệnh rất khó điều trị và phục hồi, thậm chí có thể dẫn đến tử vong. Gan nhiễm mỡ độ 3 có thể dẫn đến các biến chứng về gan như xơ gan, ung thư gan. Các biến chứng này thường không thể chữa trị được.

Thông thường, mọi ngươi thường nghĩ những người bị bệnh mỡ gan ở những người béo phì, tuy nhiên không phải chỉ béo phì mới là nguyên nhân bệnh mà còn nhiều đối tượng khác nữa.

Những đối tượng có thể mắc bệnh:

 Người béo phì.

 Người nghiện rượu.

 Người cao tuổi.

 Người thích ăn đồ tanh.

 Người lười vận động.

 Người thường xuyên nhịn đói.

 Người dinh dưỡng kém.

 Người bệnh viêm gan.

Các triệu chứng gan nhiễm mỡ không khó phát hiện, tuy nhiên nếu lơ là thì người bệnh dễ nhầm lẫn và bỏ qua. Mọi người cần chú ý đến các triệu chứng đặc biệt sau để sớm phát hiện gan nhiễm mỡ và điều trị kịp thời:

Chán ăn.

Buồn nôn, nôn mửa, trướng bụng.

Mệt mỏi, kiệt sức.

Thiếu hụt vitamin.

Mất cân bằng nội tiết.

Vàng da.

Nguyên nhân gây bệnh gan nhiễm mỡ là do chất béo trong tế bào gan tích trữ quá nhiều, có liên quan mật thiết đến chế độ ăn uống của chúng ta. Bệnh này không dễ phát hiện, các triệu chứng không rõ ràng, đến giai đoạn cuối mới phát hiện ra thì việc chữa trị bệnh thoái hóa mỡ gan sẽ trở nên vô cùng khó khăn. Nhưng nếu có thể phát hiện ra các triệu chứng và điều trị bệnh không khó.

Có rất nhiều lý do khiến gan bị nhiễm mỡ, chủ yếu những nguyên nhân này có quan hệ mật thiết với chế độ ăn uống, dinh dưỡng và thói quen sống hàng ngày của chúng ta:

Thói quen sống không lành mạnh như hút thuốc lá, thức đêm, nhịn ăn sáng,…

Uống rượu, nghiện rượu lâu ngày.

Chất dinh dưỡng quá thừa.

Béo phì.

Người gầy thiếu dinh dưỡng, vitamin và protein.

Viêm gan virus, tế bào gan bị tổn thương.

Các loại bệnh như tiểu đường, bướu cổ, thiếu máu nặng,…

Gan nhiễm mỡ còn gọi là thoái hóa mỡ gan. Đó là tình trạng lượng mỡ tích tụ trong gan > 5% trọng lượng gan. Triệu chứng thường thấy là chứng gan to kín đáo, gia tăng vừa phải các men chuyển hóa và phosphatase kiềm và hầu hết là không nguy hiểm. Gan nhiễm mỡ có thể được chẩn đoán bằng các cách như:

Siêu âm gan.

Phân tích mỡ trong huyết thanh.

Sinh thiết gan.

Kiểm tra chức năng gan.

Chụp CT và MRI.

Không có thuốc hay biện pháp nào làm hết ngay tình trạng gan nhiễm mỡ, nhưng nó có thể cải thiện dần dần nếu thay đổi lối sống kịp thời kết hợp với điều trị các bệnh lý đi kèm

Giảm cân: giảm cân sẽ làm giảm sự tổn thương gan, cải thiện sự đề kháng insulin, là điều bắt buộc phải thực hiện. Mục tiêu giảm từ 0,5-1kg cân nặng mỗi tuần. Đối với những người không thể đạt mục tiêu cân nặng trong 6 tháng và có tình trạng viêm gan nhiễm mỡ, có thể cần phải phẫu thuật cắt một phần dạ dày và nối thông dạ dày-ruột (nối vị tràng)

Vitamin E: Vitamin E có thể cải thiện tình trạng viêm ở bệnh nhân gan nhiễm mỡ mà không có đái tháo đường qua một số nghiên cứu. Vì đối tượng của các nghiên cứu này không bao gồm những bệnh nhân đái đường và xơ gan mất bù cho nên vitamin E chưa chứng minh được lợi ích cho những bệnh nhân này. Ngoài ra không nên sử dụng vitamin E cho bệnh nhân nam- những người có tiền sử hoặc tiền sử gia đình ung thư tiền liệt tuyến, vì nó làm tăng nguy cơ ung thư này ở nam giới. Cũng không nên sử dụng vitamin E liều cao quá 800UI/ ngày vì có thể làm tăng tỉ lệ tử vong do mọi nguyên nhân.

Gan nhiễm mỡ kèm tiểu đường có thể sử dụng một số thuốc theo chỉ định của bác sĩ để cải thiện được tình trạng viêm và xơ hóa ở bệnh nhân gan nhiễm mỡ

Omega 3: một số nghiên cứu cho thấy acid béo omega 3 có thể cải thiện được tình trạng viêm gan nhiễm mỡ, tuy nhiên vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn nữa

Kiểm soát các rối loạn lipid máu: nên sử dụng các statin mà không chuyển hóa kéo dài qua gan như rosuvastatin hay pravastatin

Các cách hạn chế diễn tiến của bệnh gan nhiễm mỡ là gì?

Bạn có thể kiểm soát tình trạng bệnh của mình nếu lưu ý vài điều sau:

Tái khám đúng lịch hẹn để được theo dõi diễn tiến các triệu chứng cũng như tình trạng sức khỏe của bạn.

Nghe theo hướng dẫn của bác sĩ, không được tự ý uống thuốc không được chỉ định hoặc tự ý bỏ thuốc trong toa được kê cho bạn.

Tập thể dục thường xuyên hơn.

Kiểm soát bệnh tiểu đường.

Hỏi bác sĩ về các loại thuốc có thể làm tổn thương gan, chẳng hạn như acetaminophen và một số được sử dụng cho bệnh tiểu đường và cholesterol cao.

Giảm cân nếu bạn bị béo phì.

Gan nhiễm mỡ là một căn bệnh rất khó chịu và thường do chế độ ăn uống gây ra. Vì vậy, để mau phục hồi sức khỏe và điều trị bệnh tốt hơn, bạn cần chú ý đến chế độ ăn uống của mình.

Rau củ quả. Một số loại rau củ quả rất tốt cho tình trạng gan nhiễm mỡ vì có tác dụng làm giảm cholesterol. Chẳng hạn như ngô, nấm hương, rau cần, cải xanh, cải cúc…

Dầu thực vật. Các loại dầu thực vật có chứa các axit béo không no, có tác dụng làm giảm cholesterol.

Cá. Cá tươi có khả năng hạn chế cholesterol cũng như củng cố chức năng gan.

Hoa atiso. Hoa atiso có chứa rất nhiều dinh dưỡng và tốt cho gan.

Gan nhiễm mỡ không nên ăn gì?

Mỡ động vật. Gan nhiễm mỡ cần hạn chế mỡ động vật, để tránh làm gánh nặng cho gan. Thay vì dùng mỡ động vật, bạn có thể dùng dầu thực vật, dầu đậu nành, dầu olive…

Cholesterol. Cholesterol cao có thể dẫn đến rất nhiều bệnh, trong đó có gan nhiễm mỡ. Những thực phẩm có nhiều cholesterol như nội tạng động vật, da động vật, lòng đỏ trứng…

Thịt. Thịt, đặc biệt là thịt đỏ, có chứa nhiều protein sẽ được chuyển hóa ở gan, vì vậy gan phải làm việc nhiều hơn. Thay vì ăn thịt, bạn hãy ăn nhiều cá sẽ tốt cho sức khỏe hơn.

Gia vị cay nóng. Một số loại gia vị ảnh hưởng xấu đến gan như tiêu, ớt, tỏi, gừng, củ riềng… Vì vậy bạn nên hạn chế ăn những loại gia vị này khi bị bệnh.

Rượu, bia và chất kích thích. Nếu bị gan nhiễm mỡ và vẫn uống rượu bia, bạn sẽ có nguy cơ cao bị xơ gan và ung thư gan.

Với những thông tin về bệnh gan nhiễm mỡ, hy vọng sẽ giúp các bạn có thêm hiểu biết để biết cách phòng chống và điều trị bệnh kịp thời!