Xạ hình túi mật: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

Xạ hình túi mật là một thủ thuật quét hạt nhân kiểm tra xem túi mật hoạt động như thế nào. Việc xạ hình túi mật có thể tìm thấy tắc nghẽn trong các ống mật dẫn từ gan đến túi mật và ruột non (tá tràng).

Trong quá trình xạ hình túi mật, chất đánh dấu phóng xạ được đưa vào tĩnh mạch ở cánh tay. Gan loại bỏ chất đánh dấu ra khỏi máu và thêm nó vào mật thường chảy qua các ống dẫn mật đến túi mật. Sau đó túi mật giải phóng chất đánh dấu vào phần đầu tiên của ruột non. Máy ảnh đặc biệt chụp ảnh theo dõi khi nó di chuyển qua gan, ống mật, túi mật và ruột non.

Xạ hình túi mật được thực hiện để:

Giúp tìm ra nguyên nhân gây đau ở phía trên bên phải của bụng.

Kiểm tra chức năng của túi mật. Siêu âm túi mật có thể được thực hiện trước khi xạ hình túi mật. Điều này có thể giúp tìm ra vấn đề trong túi mật. Nếu siêu âm là bình thường, thường xuyên để xem túi mật hoạt động như thế nào.

Giúp tìm ra nguyên nhân vàng da.

Tìm sự tắc nghẽn của các ống dẫn từ gan đến túi mật và ruột non (tá tràng).

Tìm mật đã bị rò rỉ sau phẫu thuật hoặc chấn thương.

Trước khi xạ hình túi mật, hãy cho bác sĩ biết nếu:

Đang hoặc có thể mang thai.

Đang cho con bú. Chất đánh dấu phóng xạ được sử dụng trong thủ thuật này có thể vào sữa mẹ. Không cho con bú trong 2 ngày sau khi thủ thuật này. Trong thời gian này, có thể cho bé uống sữa mẹ đã lưu trữ trước khi thủ thuật. Hoặc có thể dùng sữa công thức. Vứt bỏ sữa mẹ trong 2 ngày sau khi thủ thuật.

Trong 4 ngày qua, đã được kiểm tra bằng tia X tương phản bari (như thuốc xổ bari) hoặc đã dùng một loại thuốc (như Pepto-Bismol) có chứa bismuth. Barium và bismuth có thể ảnh hưởng đến thủ thuật.

Không ăn hoặc uống trong 4 đến 12 giờ trước khi xạ hình túi mật. Bác sĩ sẽ cho biết không nên ăn hoặc uống trong bao lâu. Điều này phụ thuộc vào những gì thủ thuật đang được thực hiện.

Có thể được yêu cầu ký đồng ý trước khi thủ thuật.

Nói chuyện với bác sĩ nếu có bất kỳ mối quan tâm về sự cần thiết của xét nghiệm, rủi ro của nó, làm thế nào nó sẽ được thực hiện, hoặc kết quả sẽ có ý nghĩa gì.

Xạ hình túi mật thường được thực hiện bởi một kỹ thuật viên y học hạt nhân. Các hình ảnh quét thường được đọc bởi một bác sĩ X quang hoặc chuyên gia y học hạt nhân.

Sẽ cần phải tháo mọi đồ trang sức có thể ảnh hưởng đến quá trình thủ thuật. Có thể cần phải cởi tất cả hoặc hầu hết quần áo. Điều này phụ thuộc vào phần nào của cơ thể đang được kiểm tra. Có thể được phép giữ đồ lót nếu nó không ảnh hưởng đến thủ thuật. Sẽ được cung cấp một miếng vải hoặc giấy để sử dụng trong quá trình thủ thuật.

Cánh tay nơi đưa chất theo dõi phóng xạ vào sẽ được làm sạch. Một lượng nhỏ chất đánh dấu sau đó được tiêm.

Sẽ nằm ngửa trên bàn. Một camera quét lớn sẽ được đặt ngay phía trên bụng. Sau khi chất đánh dấu phóng xạ được tiêm, máy ảnh sẽ quét bức xạ do chất đánh dấu phát ra. Máy ảnh tạo ra hình ảnh khi theo dõi đi qua gan và vào túi mật và ruột non. Những bức ảnh đầu tiên sẽ được chụp ngay sau khi chất theo dõi bắt đầu đi vào. Những bức ảnh có thể liên tục, giống như một video. Hoặc chúng có thể được thực hiện một lần trong tối đa 1 tiếng rưỡi sau khi thủ thuật bắt đầu.

Mỗi lần quét chỉ mất vài phút. Cần nằm yên trong mỗi lần quét để hình ảnh không bị mờ. Máy ảnh không tạo ra bất kỳ bức xạ. Vì vậy, không tiếp xúc với bất kỳ bức xạ nào nữa trong khi quá trình quét đang được thực hiện.

Một chất kích thích túi mật cũng có thể được đưa vào tĩnh mạch trong quá trình quét. Những hình ảnh được chụp sau khi tiêm này có thể giúp xem túi mật có hoạt động bình thường không. Một máy tính có thể tính dữ liệu để kiểm tra túi mật hoạt động như thế nào. Có thể được hỏi về phản ứng với chất được sử dụng để kích thích túi mật. Đôi khi thuốc (morphine sulfate) được chỉ định để giúp tìm hiểu xem túi mật có bị viêm hay không.

Việc xạ hình túi mật mất khoảng 1 đến 2 giờ.

Tùy thuộc vào kết quả, có thể quét nhiều hơn một ngày sau đó. Nếu cần quay lại để quét túi mật, không ăn bất kỳ thực phẩm béo nào trước khi thủ thuật.

Có thể không cảm thấy gì cả từ kim, hoặc có thể cảm thấy một vết chích hoặc nhúm ngắn. Mặt khác, thủ thuật túi mật thường không đau.

Có thể thấy khó giữ yên trong quá trình thủ thuật. Yêu cầu gối hoặc chăn để có được sự thoải mái nhất có thể trước khi quá trình thủ thuật bắt đầu.

Thủ thuật có thể không thoải mái nếu bị đau bụng. Cố gắng thư giãn bằng cách thở chậm và sâu.

Có thể bị buồn nôn hoặc đau bụng nếu một chất kích thích túi mật được sử dụng trong quá trình thủ thuật. Có thể được hỏi về những thay đổi cơn đau trong thủ thuật.

Phản ứng dị ứng với chất đánh dấu phóng xạ là rất hiếm. Hầu hết các chất đánh dấu sẽ rời khỏi cơ thể qua nước tiểu hoặc phân trong vòng một ngày. Vì vậy, hãy chắc chắn để xả nhà vệ sinh ngay sau mỗi lần sử dụng. Và rửa tay tốt bằng xà phòng và nước. Lượng phóng xạ nhỏ đến mức không có nguy cơ tiếp xúc sau khi thủ thuật.

Một số người có thể bị đau hoặc sưng khi kim đâm vào. Những triệu chứng này thường có thể thuyên giảm bằng cách đặt miếng gạc ẩm, ấm lên cánh tay.

Luôn có nguy cơ thiệt hại nhỏ cho các tế bào hoặc mô từ bức xạ, bao gồm cả mức độ phóng xạ thấp được sử dụng cho thủ thuật này. Nhưng khả năng thiệt hại thường rất thấp so với lợi ích của thủ thuật.

Xạ hình túi mật là một thủ thuật quét hạt nhân được thực hiện để kiểm tra túi mật hoạt động. Kết quả xạ hình túi mật sẵn sàng trong 2 ngày.

Bình thường

Chất đánh dấu phóng xạ chảy đều qua gan và sau đó vào túi mật và phần đầu tiên của ruột non (tá tràng).

Túi mật có kích thước, hình dạng và vị trí bình thường.

Bất thường

Chất đánh dấu có thể không được gan đưa ra khỏi máu. Đây có thể là một dấu hiệu của bệnh gan.

Túi mật không co bóp hoặc trống rỗng.

Chất đánh dấu có thể không đến được túi mật. Điều này có nghĩa là có sưng phù hoặc ống dẫn bị chặn bởi sỏi mật.

Chất đánh dấu có thể không đến phần đầu tiên của ruột non (tá tràng). Điều này có thể có nghĩa là một ống mật bị chặn bởi sỏi. Hoặc có thể có một khối u, nhiễm trùng hoặc sưng viêm tụy.

Đau xảy ra khi túi mật làm trống.

Có thể không thể làm thủ thuật hoặc kết quả có thể không hữu ích, nếu:

Có thai. Xạ hình túi mật thường không được thực hiện trong thai kỳ. Điều này là do bức xạ có thể làm tổn thương em bé chưa sinh.

Gần đây đã có một xét nghiệm sử dụng bari hoặc uống một loại thuốc có chứa bismuth (như Pepto-Bismol).

Không thể ở yên trong khi thủ thuật.

Bị dị ứng với morphin.

Siêu âm túi mật cũng có thể được thực hiện để tìm ra các vấn đề của túi mật. Siêu âm cho biết nhiều hơn về hình dạng và kích thước của túi mật so với quét hạt nhân. Nhưng quét hạt nhân có thể cho thấy túi mật hoạt động như thế nào và liệu các ống dẫn mật có bị chặn hay không.

Kết quả xạ hình túi mật nên được xem xét cùng với các triệu chứng. Nó cũng nên được xem xét với kết quả của các thủ thuật khác, chẳng hạn như kiểm tra thể chất và siêu âm. Kết quả bất thường từ xạ hình túi mật không phải lúc nào cũng có nghĩa là cần phải cắt bỏ túi mật.

Một thủ thuật được gọi là nội soi ngược dòng (ERCP) có thể được thực hiện để tìm tắc nghẽn ống mật chủ.

Một xét nghiệm gọi là chụp đường mật cộng hưởng từ (MRCP) cũng có thể được thực hiện để tìm sự tắc nghẽn của ống mật.

Trên đây là một số thông tin liên quan đến Xạ hình túi mật: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả, hy vọng bài viết sẽ hữu ích cho các bạn trong quá trình chẩn đoán và điều trị bệnh!