Hóa trị ung thư vú

Hóa trị ung thư vú sử dụng các loại thuốc mạnh để nhắm mục tiêu và tiêu diệt tế bào ung thư vú phát triển. Hóa trị ung thư vú thường được sử dụng cùng với các phương pháp điều trị ung thư vú khác, chẳng hạn như phẫu thuật. Tuy nhiên, hóa trị liệu ung thư vú cũng có thể được sử dụng như là điều trị chính, khi phẫu thuật không phải là một lựa chọn.

Loại thuốc hóa trị khác nhau có sẵn để điều trị ung thư vú. Thuốc hóa trị liệu ung thư vú có thể được sử dụng riêng lẻ hoặc kết hợp để tăng hiệu quả điều trị.

Hóa trị ung thư vú có thể giúp sống lâu hơn và giảm nguy cơ ung thư trở lại (tái phát). Tuy nhiên, hóa trị liệu ung thư vú cũng mang nguy cơ tác dụng phụ - một số tạm thời và nhẹ, những người khác nghiêm trọng hơn hoặc vĩnh viễn. Bác sĩ có thể giúp quyết định hóa trị ung thư vú là một lựa chọn tốt.

Hóa trị ung thư vú có thể được đưa ra trong các tình huống sau đây:

• Hóa trị sau phẫu thuật ung thư vú thời kỳ đầu

Sau khi phẫu thuật cắt bỏ một khối u vú, bác sĩ có thể đề nghị hóa trị để tiêu diệt bất kỳ bệnh ung thư còn lại và giảm nguy cơ của bệnh ung thư tái phát. Điều này được gọi là hoá trị bổ trợ.

Bác sĩ có thể khuyên nên điều trị hoá chất bổ trợ nếu có nguy cơ cao của bệnh ung thư tái phát hoặc lây lan sang các phần khác của cơ thể (di căn), ngay cả khi không có bằng chứng của bất kỳ bệnh ung thư còn lại sau khi phẫu thuật. Có thể có nguy cơ di căn cao hơn nếu các tế bào ung thư được tìm thấy trong các hạch bạch huyết ở gần vú có khối u. Điều quan trọng là nói chuyện với bác sĩ về các hóa trị liệu sẽ làm giảm nguy cơ của bệnh ung thư quay trở lại, và cho dù điều này làm giảm nguy cơ là giá trị các tác dụng phụ của hóa trị. Cũng thảo luận với bác sĩ lựa chọn thay thế khác có thể, chẳng hạn như liệu pháp hormone ngăn chặn, mà có thể có hiệu quả trong tình huống.

• Hóa trị trước khi phẫu thuật ung thư vú thời kỳ đầu

Một số phụ nữ bị ung thư vú được hóa trị trước khi phẫu thuật (neoadjuvant trị liệu), nói chung để thu nhỏ khối u lớn và cho phép bác sĩ phẫu thuật có cơ hội tốt nhất có thể hoàn toàn loại bỏ các khối u. Trong một số trường hợp, neoadjuvant điều trị cũng cho phép bác sĩ phẫu thuật để loại bỏ khối u, chứ không phải là toàn bộ vú.

• Hóa trị là điều trị chính cho ung thư vú

Nếu ung thư vú đã lan đến các bộ phận khác của cơ thể và phẫu thuật không phải là một lựa chọn, hóa trị có thể được sử dụng như điều trị chính. Nó cũng có thể được sử dụng kết hợp với liệu pháp hormon hoặc liệu pháp nhắm mục tiêu, tùy thuộc vào loại ung thư vú. Hóa trị ung thư vú tiến triển nói chung là giảm nhẹ, có nghĩa là mục tiêu chính của nó là để cải thiện chất lượng và độ dài của cuộc sống chứ không phải là để chữa trị bệnh. Trong một trường hợp rất ít, mặc dù, hóa trị có thể dẫn đến thuyên giảm bệnh ung thư.

Mỗi người phụ nữ trải nghiệm với các tác dụng phụ của hóa trị liệu là khác nhau, một phần là do sự khác biệt giữa các loại thuốc và liều lượng và một phần do phản ứng độc đáo của cơ thể với các loại thuốc này. Hầu hết các tác dụng phụ là tạm thời và giảm dần sau khi điều trị kết thúc. Nhưng trong một số trường hợp, hóa trị có thể có tác động dài hạn hoặc thậm chí vĩnh viễn.

• Tác dụng phụ ngắn hạn

Trong quá trình giết chết các tế bào ung thư, loại thuốc hóa trị cũng có thể thiệt hại phân chia tế bào khỏe mạnh, chẳng hạn như trong các nang tóc, tủy xương và đường tiêu hóa. Các kết quả có thể bao gồm:

• Rụng tóc.
• Mất cảm giác ngon miệng.
• Ói mửa.
• Tiêu chảy.
• Miệng lở loét.
• Mệt mỏi (do các tế bào máu đỏ ít hơn).
• Tăng nguy cơ bị bầm tím hoặc chảy máu (do tiểu cầu ít - tế bào máu giúp máu đông).
• Tăng dễ bị tổn thương bị nhiễm trùng (do ít tế bào máu trắng - giúp chống lại nhiễm trùng).

Có nhiều loại thuốc có thể được sử dụng để giúp giảm buồn nôn và nôn gây ra bởi hóa trị liệu. Ngoài ra, các bác sĩ đôi khi có thể điều chỉnh liều lượng, tiến độ các loại thuốc hóa trị để giảm thiểu tác dụng phụ. Nếu hóa trị liệu đã làm hư hỏng tế bào chống nhiễm trùng, bác sĩ có thể điều chỉnh liều lượng của hóa trị hoặc có thể thêm thuốc giúp tủy xương phục hồi nhanh hơn. Hầu hết các tác dụng phụ không kéo dài lâu.

• Tác dụng phụ lâu dài

Một số loại thuốc hóa trị ung thư vú có thể gây ra tác dụng phụ lâu dài, bao gồm:

• Vô sinh. Một tác dụng phụ có thể không mất đi là vô sinh, đôi khi kết quả từ hóa trị. Một số loại thuốc chống ung thư thiệt hại buồng trứng không sản sinh ra. Điều này có thể gây ra các triệu chứng điển hình của thời kỳ mãn kinh, chẳng hạn như nóng bừng và khô âm đạo. Chu kỳ kinh nguyệt có thể trở thành bất thường hay dừng lại (vô kinh). Nếu không còn rụng trứng, mang thai sẽ trở thành không thể.

Nếu tiếp tục có kinh, vẫn có thể mang thai ngay cả trong thời gian điều trị. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của hóa trị liệu gây nguy hiểm cho thai nhi, nói chuyện với bác sĩ về các lựa chọn ngừa thai trước khi bắt đầu điều trị.

Thiệt hại thần kinh (bệnh lý thần kinh). Một số loại thuốc hóa trị có thể ảnh hưởng đến dây thần kinh ở tay và chân, dẫn đến cảm giác đau, tê, nóng rát hoặc ngứa ran, nhạy cảm với lạnh hoặc nóng, hoặc yếu tứ chi. Những tác dụng phụ này thường biến mất sau khi điều trị kết thúc, nhưng trong một số trường hợp, có thể lâu dài.

Loãng xương. Những phụ nữ bị mãn kinh sớm do điều trị hoá chất có thể có nguy cơ cao bệnh loãng xương. Thường được đề nghị phụ nữ có xét nghiệm mật độ xương định kỳ và có thể xem xét các phương pháp điều trị để ngăn ngừa mất xương.

Chức năng nhận thức. "Chemo não", "hóa sương mù" và "hóa bộ nhớ" là những thuật ngữ dùng để mô tả bộ nhớ ít hiểu biết ngắn hạn và các vấn đề tập trung xảy ra sau khi hóa trị. Trong hầu hết các trường hợp, những vấn đề này biến mất trong vòng một vài năm.

Thiệt hại tim. Khi được sử dụng trong một thời gian dài và liều cao, một số loại thuốc, chẳng hạn như doxorubicin (adriamycin), epirubicin (Ellence) và những loại khác - có thể gây tổn thương tim vĩnh viễn.

Ung thư bạch cầu. Hiếm khi, hóa trị liệu cho bệnh ung thư vú gây nên ung thư thứ cấp, chẳng hạn như ung thư các tế bào máu (bệnh bạch cầu).

• Các tác dụng phụ khác

Cảm giác buồn bã, sợ hãi và sự cô lập có thể tác dụng phụ hợp chất vật lý của hóa trị, cả trong và sau khi điều trị. Trong thực tế, một số phụ nữ bất ngờ buồn khi kết thúc điều trị. Trong quá trình hóa trị liệu, phụ nữ bị ung thư vú có liên lạc thường xuyên và hỗ trợ từ bác sĩ chuyên khoa ung thư và y tá. Mọi người tham gia đang làm việc hướng tới cùng một mục tiêu hoàn thành điều trị với kết quả tốt nhất có thể - vì vậy có một cảm giác được chia sẻ về mục đích. Khi kết thúc, một số phụ nữ cảm thấy như thể họ đã bỏ lại một mình, không có ai để giúp họ trở lại cuộc sống bình thường hoặc đối phó với nỗi sợ hãi tái phát ung thư vú. Nó có thể giúp đỡ để nói chuyện với một người đã trong tình trạng tương tự. Kết nối với những người khác thông qua đường dây nóng ung thư sống sót, nhóm hỗ trợ hoặc cộng đồng trực tuyến.

Bác sĩ có thể thông qua một số bước trong chuẩn bị cho hóa trị.

Đánh giá các lợi ích tiềm năng của hóa trị liệu

Bác sĩ xem xét một số yếu tố để xác định hay không và những loại hóa trị sẽ có lợi cho. Nguy cơ càng cao của sự tái phát hoặc di căn, hóa trị liệu nhiều khả năng sẽ được lợi ích. Trong một số trường hợp, đặc điểm của ung thư vú có thể đề nghị phương pháp điều trị khác có lợi hơn. Thảo luận về mục tiêu điều trị và sở thích với bác sĩ. Yếu tố thường được xem xét bao gồm:

Kích thước khối u và bậc. Các khối u tiến triển hơn, các hóa trị liệu nhiều khả năng có thể hữu ích trong việc phá hủy các tế bào ung thư đi lạc.

Tình trạng nút bạch huyết. Nếu các tế bào ung thư vú được tìm thấy trong các hạch bạch huyết trong thời gian trước khi phẫu thuật, đây là một dấu hiệu của một nguy cơ di căn cao hơn và do đó là một dấu hiệu cho hóa trị.

Tuổi. Một số nghiên cứu cho rằng bệnh ung thư vú xảy ra ở độ tuổi trẻ tích cực hơn hơn là ung thư vú phát triển sau này trong cuộc sống. Vì vậy, bác sĩ có thể lựa chọn điều trị hoá chất bổ trợ, khi điều trị những phụ nữ trẻ giảm nguy cơ của bệnh ung thư lây lan sang các khu vực khác của cơ thể.

Phương pháp điều trị trước. Cho dù đã có hóa trị trước khi có thể ảnh hưởng đến chế độ điều trị hiện tại.

Điều kiện sức khỏe mãn tính. Một số vấn đề sức khỏe, chẳng hạn như bệnh tim hay bệnh tiểu đường, có thể ảnh hưởng đến sự lựa chọn các loại thuốc hóa trị.

Tình trạng nội tiết tố. Nếu ung thư vú nhạy cảm với hormon estrogen (ER) và progesterone (PR), liệu pháp hormone với các loại thuốc như tamoxifen, fulvestrant (Faslodex) hoặc các chất ức chế aromatase (Arimidex, Femara, Aromasin) - có thể là một lựa chọn tốt hơn cho điều trị bằng phẫu thuật hoặc có thể được xem xét cùng với hóa trị.

Tình trạng HER2. Nếu ung thư vú sản xuất (thể hiện) quá nhiều protein kích thích tăng trưởng được gọi là thụ thể yếu tố tăng trưởng con người 2 (HER2), bác sĩ có thể đề nghị loại thuốc mà cụ thể là nhắm mục tiêu loại protein này - trastuzumab (Herceptin), lapatinib (Tykerb) - ngoài với hóa trị.

Di truyền. Đối với một số loại bệnh ung thư vú, một số bác sĩ có thể sử dụng các xét nghiệm di truyền (Oncotype DX, MammaPrint) của mô từ khối u để tìm hiểu các mô hình di truyền có thể giúp dự đoán nguy cơ tái phát. Các xét nghiệm này vẫn được coi là một số thử nghiệm.

Thực hiện các bước để cải thiện sức khỏe tổng thể

Bởi vì hóa trị liệu bất cứ lúc nào có thể ảnh hưởng đến tế bào khỏe mạnh phát triển, chẳng hạn như tế bào bạch cầu, tiểu cầu và các tế bào máu đỏ, nó giúp càng khỏe mạnh càng tốt trước khi bắt đầu điều trị, để giảm thiểu các tác dụng phụ của nó. Bác sĩ có thể khuyên nên thực hiện các bước sau để tối ưu hóa sức khỏe tổng thể:

• Nghỉ ngơi nhiều.
• Ăn một chế độ ăn uống cân bằng, giàu trái cây, rau và ngũ cốc.
• Giảm thiểu căng thẳng.
• Tránh nhiễm trùng, chẳng hạn như cảm lạnh thông thường và cúm. Nói chuyện với bác sĩ về chủng ngừa, bao gồm cả vắc-xin cúm hàng năm.
• Gặp nha sĩ cho bất kỳ dấu hiệu nhiễm trùng trong răng hay nướu.

Trải qua các xét nghiệm máu để kiểm tra chức năng gan và các xét nghiệm để kiểm tra tim. Nếu có bất kỳ vấn đề, bác sĩ có thể trì hoãn điều trị hoặc chọn một loại thuốc hóa trị liệu và liều dùng an toàn hơn.

Kế hoạch trước cho các hiệu ứng phụ

Hãy hỏi bác sĩ tác dụng phụ mà có thể mong đợi trong và sau khi hóa trị, và sắp xếp thích hợp. Ví dụ, nếu điều trị hóa trị liệu sẽ gây ra vô sinh, có thể muốn để lưu trữ tinh trùng hoặc thụ tinh trứng để sử dụng trong tương lai. Nếu hóa trị liệu sẽ gây ra rụng tóc, hãy xem xét kế hoạch cho một bộ tóc giả.

Hãy sắp xếp để được giúp đỡ tại nhà và tại nơi làm việc

Hầu hết các phương pháp điều trị hóa trị liệu được đưa ra trong một phòng khám ngoại trú, có nghĩa là hầu hết mọi người có thể tiếp tục làm việc và thực hiện các hoạt động bình thường của họ trong quá trình hóa trị liệu. Bác sĩ có thể cho biết điều trị hoá chất bao nhiêu sẽ ảnh hưởng đến hoạt động bình thường, nhưng rất khó để dự đoán sẽ cảm thấy như thế nào. Kế hoạch trước bằng cách yêu cầu cho thời gian nghỉ làm việc hoặc giúp đỡ xung quanh nhà trong vài ngày đầu tiên sau khi điều trị. Nếu được ở bệnh viện trong quá trình điều trị hóa trị liệu, sắp xếp để có thời gian nghỉ việc, và tìm một người hoặc thành viên gia đình để chăm sóc trẻ em, vật nuôi hoặc việc nhà.

Cho bác sĩ biết về bất kỳ loại thuốc bổ sung đang dùng

Hãy chắc chắn bác sĩ biết về bất cứ loại thuốc bổ sung đang dùng, bao gồm bất kỳ bổ sung thảo dược, vitamin hoặc thuốc otc. Đây có thể có ảnh hưởng đến cách các loại thuốc hóa trị làm việc. Bác sĩ có thể đề nghị các thuốc thay thế hoặc không dùng các loại thuốc bổ sung trong một thời gian trước hoặc sau khi phiên hóa trị.

Ngày điều trị

Bác sĩ hoặc y tá sẽ cho biết những gì có thể và không thể ăn hoặc uống vào ngày của phiên hóa trị. Có thể giúp đỡ để có một thành viên trong gia đình hoặc ban bè với phiên điều trị, hỗ trợ và đồng hành.

Thời gian và tần suất các buổi hóa trị

Hóa trị ung thư vú thường hơn 3-6 tháng, với chu kỳ ba tuần. Ví dụ, nếu đã có hóa trị liệu ngày nay, có thể nhận được điều trị tiếp theo trong ba tuần, cho phép một thời gian hồi phục giữa các phương pháp điều trị. Nếu ung thư vú nâng cao, điều trị có thể được tiếp tục vượt quá sáu tháng.

Trong một số trường hợp, và bác sĩ có thể chọn chu kỳ hóa trị gần nhau hơn, chẳng hạn như mỗi hai tuần (liều lượng dày đặc hoá trị liệu) thay vì hơn ba. Điều này có thể làm giảm nguy cơ tái phát, nhưng nó cũng có thể dẫn đến tác dụng phụ dữ dội hơn.

Hoá trị bổ trợ thường bắt đầu 2-6 tuần sau khi phẫu thuật.

Loại thuốc kết hợp phổ biến

Có một loạt các loại thuốc hóa trị có sẵn. Bởi vì mỗi người phụ nữ là khác nhau, các bác sĩ chỉnh một số loại và liều thuốc (chế độ) - thường là một sự kết hợp của các loại thuốc hóa trị - mỗi loại cho một người phụ nữ ung thư vú và lịch sử y tế cá nhân của mình. Nói chung, chế độ hóa trị liệu thành các loại sau đây:

Anthracycline. Anthracyclines là thuốc kháng sinh chống khối u làm việc trong tất cả các giai đoạn của một chu kỳ cuộc sống di động. Đang được sử dụng rộng rãi cho nhiều loại ung thư, bao gồm cả ung thư vú. Ví dụ về các anthracyclines doxorubicin, epirubicin và idarubicin (Idamycin PFS). Đây là những thường xuyên kết hợp với các thuốc khác, chẳng hạn như cyclophosphamide (Cytoxan) và fluorouracil (5-FU). Anthracyclines liên quan đến rụng tóc và nôn mửa thường xuyên hơn, cũng như nguy cơ lâu dài tổn thương tim khi trong liều cao. Nếu bệnh tim hiện có, bác sĩ có thể tránh chế độ anthracycline.

Alkylating. Cyclophosphamide là một trong những phổ biến nhất được sử dụng của các thuốc này. Cyclophosphamide hoạt động để ngăn chặn tế bào ung thư sinh sản. Thường được sử dụng kết hợp với một anthracycline, methotrexate (Trexall) hoặc 5-FU. Methotrexate và 5-FU antimetabolites gây trở ngại cho sự phát triển của tế bào ung thư bằng cách thay thế khối xây dựng protein quan trọng. Liều cao của cyclophosphamide nguy cơ phát triển bệnh bạch cầu nhiều năm sau đó và thiệt hại bàng quang có thể.

Taxanes. Taxanes (Taxol, Taxotere) ức chế nguyên phân, giai đoạn trong một chu kỳ tế bào tế bào phân chia. Bằng cách này, có thể ức chế khối u phát triển. Taxanes là loại thuốc hóa trị phát triển gần đây nhất. Chúng thường được thêm vào chế độ anthracycline để tăng lợi ích sống sót tổng thể. Taxanes có xu hướng gây ra các tác dụng phụ hơn như buồn nôn và ói mửa, nhưng chúng có liên quan với tổn thương thần kinh ở liều cao.

Trường hợp hóa trị liệu được đưa ra

Buổi hóa trị liệu thường được đưa ra trên cơ sở bệnh nhân ngoại trú. Hầu hết các buổi hóa trị ung thư vú diễn ra tại một trong những nơi này:

• Văn phòng của bác sĩ.
• Một đơn vị bệnh nhân ngoại trú, tại bệnh viện hoặc phòng khám.

Làm thế nào hóa trị liệu được đưa ra

Thuốc hóa trị có thể được đưa ra trong nhiều cách khác nhau, bao gồm các thuốc dùng ở nhà. Nhưng lại thường được tiêm vào tĩnh mạch (tiêm tĩnh mạch hoặc IV). Điều này có thể được thực hiện thông qua:

• IV kim và ống (ống thông) trong tay hoặc cổ tay.
• Ống thông được cấy vào ngực trước khi hóa trị liệu bắt đầu. Cổng này nằm tại chỗ trong suốt thời gian điều trị hóa trị liệu và loại bỏ sự cần thiết phải tìm thấy tĩnh mạch thích hợp tại mỗi phiên điều trị.

Một buổi hóa trị liệu điển hình

Không phải tất cả các buổi hóa trị như nhau, nhưng một phiên điển hình có thể thực hiện theo thứ tự này:

• Đáp ứng với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc y tế của hóa trị liệu.
• Trải qua khám lâm sàng ngắn gọn để kiểm tra nhiệt độ, mạch và huyết áp.
• Ống thông tĩnh mạch đưa vào.
• Có một mẫu máu được rút ra cho thử máu và xét nghiệm máu khác.
• Đáp ứng với bác sĩ để xem xét kết quả xét nghiệm máu và đánh giá sức khỏe tổng thể.
• Các chỉ định của bác sĩ hóa trị liệu.
• Nhận được thuốc để ngăn chặn các tác dụng phụ như lo âu, buồn nôn hoặc viêm.
• Nhận được các loại thuốc hóa trị. Điều này có thể mất đến vài giờ (trong một số trường hợp, chẳng hạn như nếu đang nhập viện, các loại thuốc có thể được đưa ra trong vài ngày bằng cách truyền liên tục).

Sau một phiên điều trị hoá chất

Sau một buổi hóa trị liệu, có thể:

• Loại bỏ ống thông.
• Kiểm tra dấu hiệu quan trọng.
• Đánh giá tác dụng phụ với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe.
• Nhận thuốc có thể ở nhà để giúp đỡ với tác dụng phụ.
• Hãy khuyên nên uống nhiều nước.

Nhận hướng dẫn về xử lý thích hợp của các dịch cơ thể, chẳng hạn như nước tiểu, phân, chất nôn, tinh dịch và dịch tiết âm đạo, như thế này có thể có một số loại thuốc hóa trị trong 48 giờ tới. Điều này chỉ đơn giản là có thể liên quan đến việc xả nước nhà vệ sinh hai lần sau khi sử dụng.

Một số phụ nữ cảm thấy tốt sau một buổi hóa trị và có thể quay trở lại lịch trình thường xuyên của họ, nhưng những người khác có thể cảm thấy tác dụng phụ một cách nhanh chóng hơn. Có thể muốn sắp xếp cho một người nào đó để lái xe về nhà sau đó, ít nhất là cho các phiên đầu tiên, cho đến khi thấy cảm thấy tốt sau đó.

Trong quá trình hóa trị liệu

Sau một vài phiên, có thể dự đoán chính xác hơn khi cảm thấy tốt và khi có thể cần phải cắt giảm hoạt động. Đánh dấu lịch hoặc giữ nhật ký có thể giúp theo dõi phản ứng chung đến phiên hóa trị liệu và giúp có kế hoạch các sự kiện phù hợp.

Theo kế hoạch điều trị chặt chẽ là cách tốt nhất để có được hưởng lợi nhiều nhất do hóa học trị liệu. Nếu tác dụng phụ trở nên quá khó chịu, thảo luận với bác sĩ của quý vị. Có khả năng họ sẽ có thể điều chỉnh liều lượng hoặc loại thuốc hóa trị đang nhận hoặc quy định các thuốc khác để giúp giảm thiểu tác dụng phụ.

Sau khi hoàn thành quá trình điều trị hóa trị liệu, bác sĩ sẽ lên kế hoạch khám tiếp theo - thường là 4-6 tháng đầu tiên và sau đó ít thường xuyên hơn. Điều này sẽ được thực hiện để theo dõi tác dụng phụ lâu dài và để kiểm tra sự tái phát của ung thư vú. Kiểm tra và thủ tục chăm sóc trong thời gian tiếp theo bao gồm:

• Việc xem xét kỹ bệnh sử, đặc biệt là bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng trải nghiệm sau khi hóa trị.
• Khám lâm sàng, bao gồm khám vú.
• Chụp hình vú.
• Kiểm tra mật độ xương.

Các thử nghiệm như các bài kiểm tra đánh dấu khối u, kiểm tra chức năng gan, quét xương và chụp X-quang thường không được khuyến khích trừ khi có nhu cầu cụ thể. Kiểm tra hình ảnh bổ sung thường chỉ cần thiết khi nghi ngờ tái phát.

Hy vọng với những thông tin trên đây sẽ giúp các bạn có được những kiến thức cần thiết để chuẩn đoán và điều trị kịp thời!