Sinh thiết gan: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

Sinh thiết gan được thực hiện bằng cách sử dụng kim đâm vào giữa hai xương sườn dưới bên phải để lấy mẫu mô gan. Mẫu mô được gửi đến phòng xét nghiệm và nhìn dưới kính hiển vi để xem có vấn đề gì về gan không.

Sinh thiết gan có thể được thực hiện khi xét nghiệm máu thấy gan bất thường. Nó có thể được thực hiện khi chụp X-quang, siêu âm hoặc chụp cắt lớp vi tính (CT) cho thấy có vấn đề với gan. Sinh thiết gan cũng có thể được thực hiện để tìm ra nguyên nhân gây vàng da hoặc kiểm tra xơ gan, viêm gan hoặc ung thư gan.

Sinh thiết gan có thể được thực hiện để:

Tìm nguyên nhân vàng da. Sinh thiết gan có thể tìm thấy một số bệnh gan (như xơ gan), nhiễm trùng (như viêm gan) và khối u gan.

Tìm nguyên nhân của kết quả xét nghiệm máu bất thường từ các xét nghiệm aspartate aminotransferase (AST) và alanine aminotransferase (ALT). Cả hai mức ALT và AST đều cho thấy tổn thương gan và có thể giúp xác nhận bệnh gan.

Xem mức độ gan bị viêm hoặc sẹo do viêm gan hoặc các bệnh gan khác.

Xem liệu các tình trạng gan khác, chẳng hạn như bệnh hemochromatosis và bệnh Wilson, có hiện diện hay không.

Kiểm tra đáp ứng với điều trị bệnh gan.

Xác định xem một loại thuốc, chẳng hạn như methotrexate, có gây ra tác dụng độc hại cho gan hay không.

Kiểm tra chức năng của gan ghép.

Tìm nguyên nhân gây sốt không rõ nguyên nhân và liên tục.

Kiểm tra khối gan được tìm thấy trên X-quang, siêu âm hoặc CT scan.

Trước khi sinh thiết gan, hãy nói với bác sĩ nếu:

Đang dùng aspirin, thuốc chống viêm không steroid (như ibuprofen hoặc naproxen), hoặc làm loãng máu. Có thể được yêu cầu ngừng dùng các loại thuốc này ít nhất 1 tuần trước khi thủ thuật để giảm nguy cơ chảy máu.

Đang dùng bất kỳ loại thuốc tim.

Đang sử dụng bất kỳ chất bổ sung thảo dược.

Bị dị ứng với bất kỳ loại thuốc nào, kể cả thuốc gây mê.

Đã có vấn đề chảy máu.

Đang hoặc có thể mang thai.

Gần đây đã bị viêm phổi, có thể khó khăn để làm xét nghiệm này.

Có tiền sử tích tụ dịch trong bụng (cổ trướng). Cổ trướng có thể làm cho khó để làm thủ thuật này.

Nếu dùng insulin, hãy kiểm tra về những gì cần dùng trong ngày thủ thuật.

Sẽ được yêu cầu ký vào một mẫu đơn đồng ý cho biết hiểu các rủi ro của thủ thuật và đồng ý thực hiện.

Sắp xếp cho ai đó đưa về nhà sau khi thủ thuật vì có thể được dùng thuốc an thần để giúp thư giãn.

Sẽ được xét nghiệm máu trước khi sinh thiết gan để xem liệu có bất kỳ vấn đề chảy máu hoặc đông máu nào không. Cũng có thể làm siêu âm hoặc CT scan gan để kiểm tra vị trí tốt nhất để chèn kim sinh thiết.

Thực hiện theo các hướng dẫn chính xác về thời điểm ngừng ăn và uống. Nếu không, thủ thuật có thể bị hủy bỏ. Nếu bác sĩ bảo uống thuốc vào ngày làm thủ thuật, hãy uống chúng chỉ với một ngụm nước.

Nói chuyện với bác sĩ về bất kỳ mối quan tâm nào về nhu cầu xét nghiệm, rủi ro của nó, cách thực hiện hoặc kết quả sẽ có ý nghĩa gì.

Sinh thiết gan thường được thực hiện bởi bác sĩ X quang bằng siêu âm hoặc CT scan để giúp hướng dẫn kim sinh thiết. Khi nghi ngờ xơ gan hoặc ung thư, sinh thiết gan có thể được thực hiện trong khi mổ nội soi.

Sẽ cần phải cởi tất cả hoặc hầu hết quần áo. Sẽ được cung cấp một miếng vải hoặc áo choàng giấy để sử dụng trong quá trình kiểm tra.

Trước khi thủ thuật, có thể được dùng thuốc an thần thông qua tĩnh mạch (IV) trên cánh tay. Thuốc an thần sẽ giúp thư giãn.

Trong quá trình sinh thiết gan

Trong quá trình kiểm tra, sẽ nằm ngửa với cánh tay phải đặt dưới hoặc trên đầu và đầu quay sang trái. Bác sĩ có thể gõ vào ngực và bụng để tìm gan hoặc có thể sử dụng siêu âm.

Bác sĩ sẽ đánh dấu một điểm giữa hai xương sườn dưới bên phải, nơi kim sinh thiết sẽ được đưa vào. Nơi chọc kim sẽ được làm sạch bằng xà phòng đặc biệt và lau khô bằng khăn vô trùng. Bác sĩ sẽ cho một loại thuốc (gây tê cục bộ) để làm tê khu vực nơi kim sinh thiết sẽ được đưa vào.

Có thể được yêu cầu hít một hơi thật sâu, thổi hết không khí ra ngoài, rồi nín thở trong khi kim sinh thiết được đưa vào và rút ra. Điều này sẽ chỉ mất một vài giây. Giữ hơi thở làm giảm khả năng kim sẽ đi vào phổi vì phổi rất gần với gan. Điều quan trọng là giữ yên trong vài giây để bác sĩ lấy mẫu mô. Bác sĩ có thể lấy một mẫu mô khác từ cùng một vị trí, nhưng từ một góc khác.

Ngay khi bác sĩ tháo kim, có thể thở bình thường. Một miếng băng sẽ được đặt vào vị trí đâm thủng. Thủ thuật thường mất 15 đến 30 phút.

Sau sinh thiết gan

Sẽ nghỉ ngơi trên giường và nằm nghiêng về bên phải trong 2 đến 6 giờ sau khi thủ thuật. Mạch, huyết áp và nhiệt độ sẽ được kiểm tra thường xuyên sau khi sinh thiết.

Có thể về nhà nếu không gặp vấn đề gì sau khi thủ thuật. Có thể ăn chế độ ăn uống thường xuyên. Nhưng trừ khi bác sĩ nói với rằng không sao, đừng dùng aspirin, thuốc chống viêm không steroid hoặc thuốc làm loãng máu trong một tuần sau khi sinh thiết. Có thể thực hiện các hoạt động thường xuyên của mình, nhưng không thực hiện các hoạt động vất vả hoặc nâng vật nặng cho đến khi bác sĩ nói rằng nó an toàn.

Có thể cảm thấy đau nhói hoặc bỏng rát khi thuốc gây tê đi vào da. Khi kim sinh thiết được đưa vào, có thể lại cảm thấy đau nhói trong vài giây.

Có thể cảm thấy áp lực sâu và đau âm ỉ trong bụng khi kim sinh thiết được đưa vào. Sau khi thuốc tê hết tác dụng, có thể cảm thấy đau âm ỉ ở vai phải. Điều này được gọi là cơn đau và thường biến mất trong khoảng 12 giờ. Có thể dùng một loại thuốc không kê đơn, chẳng hạn như acetaminophen (Tylenol) để giảm đau. Gọi cho bác sĩ nếu cơn đau trở nên tồi tệ hơn hoặc kéo dài hơn 2 ngày.

Một lượng nhỏ chảy máu từ vị trí sinh thiết có thể được dự kiến.

Vấn đề nghiêm trọng từ sinh thiết gan là rất hiếm. Các vấn đề có thể bao gồm:

Chảy máu, có thể cần truyền máu hoặc phẫu thuật để điều chỉnh.

Một phổi bị xẹp (tràn khí màng phổi).

Tổn thương ở ruột, túi mật hoặc thận.

Nhiễm trùng ở bụng (viêm phúc mạc).

Sau khi thủ thuật, hãy gọi các dịch vụ khẩn cấp khác ngay lập tức nếu phát triển:

Dấu hiệu sốc, chẳng hạn như bất tỉnh, hoặc cảm thấy rất chóng mặt, yếu, hoặc kém tỉnh táo.

Đau dữ dội ở ngực, vai hoặc bụng.

Khó thở vừa đến nặng.

Sau khi kiểm tra, gọi bác sĩ ngay lập tức nếu có:

Chảy máu từ nơi chọc kim nhiều.

Nhịp tim nhanh hoặc loạn nhịp.

Sốt.

Khó thở.

Đau ngày càng tăng tại vị trí kim.

Máu trong phân.

Trướng hoặc đầy hơi trong bụng.

Sinh thiết gan được thực hiện sử dụng một cây kim được chèn vào giữa hai trong số những xương sườn dưới bên phải để loại bỏ một mẫu mô gan. Mẫu mô được gửi đến phòng xét nghiệm và nhìn vào dưới kính hiển vi để xem có vấn đề gì về gan không.

Các mẫu mô gan được gửi đến phòng xét nghiệm bệnh lý sẽ được xem xét dưới kính hiển vi cho các bệnh về gan như ung thư gan hoặc xơ gan.

Các mẫu mô gan khác có thể được gửi đến phòng xét nghiệm vi sinh để xem liệu có bị nhiễm trùng, chẳng hạn như bệnh lao gan hay không.

Kết quả kiểm tra thường sẵn sàng trong 2 đến 4 ngày. Nếu các xét nghiệm được thực hiện để tìm nhiễm trùng, có thể mất vài tuần để kết quả sẵn sàng.

Bình thường

Các mô gan trông bình thường dưới kính hiển vi. Không có dấu hiệu nhiễm trùng, viêm, ung thư hoặc xơ gan có mặt.

Bất thường

Các tế bào bất thường hoặc mô gan có mặt. Điều này có thể được gây ra bởi một bệnh nhiễm trùng như viêm gan, bệnh gan như xơ gan hoặc ung thư. Nếu ung thư gan có mặt, sinh thiết có thể giúp tìm ra loại ung thư. Nếu có viêm gan, xét nghiệm có thể được sử dụng để xem cơ hội phát triển bệnh xơ gan. Kết quả xét nghiệm cũng có thể cho thấy mức độ nghiêm trọng của bệnh xơ gan.

Đôi khi, sinh thiết gan có thể không cung cấp kết quả hữu ích vì không có đủ mô lấy mẫu để chẩn đoán rõ ràng.

Aspartate aminotransferase (AST) và alanine aminotransferase (ALT) là các xét nghiệm máu được thực hiện để kiểm tra chức năng gan. Cả hai mức ALT và AST đều cho thấy tổn thương gan và có thể được thực hiện để giúp chẩn đoán bệnh gan. Sinh thiết gan có thể được thực hiện khi nồng độ AST và ALT rất cao và không có lý do nào khác cho mức độ cao được tìm thấy.

Sinh thiết gan không nên được thực hiện trên những người có vấn đề về chảy máu hoặc đông máu, hoặc một số loại nhiễm trùng.

Sinh thiết gan xuyên là một phương pháp khác có thể được sử dụng. Trong thủ thuật này, một bác sĩ X quang chèn một ống thông vào tĩnh mạch cổ, được dẫn đến gan. Một mẫu có thể được lấy qua ống thông.

Nếu cần một mẫu mô gan lớn hơn, sinh thiết gan mở có thể được thực hiện vào một thời điểm khác, sử dụng phẫu thuật hoặc nội soi. Sinh thiết gan đôi khi được thực hiện cùng lúc với một phẫu thuật bụng khác.

Trên đây là một số thông tin liên quan đến Sinh thiết gan: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả, hy vọng bài viết sẽ hữu ích cho các bạn trong quá trình chẩn đoán và điều trị bệnh!