Đo nhiệt độ (thân nhiệt): ý nghĩa lâm sàng chỉ số nhiệt độ cơ thể

Nhiệt độ cơ thể là thước đo khả năng sinh ra và thoát nhiệt của cơ thể. Có 4 cách để lấy (đo) nhiệt độ: dưới nách, trong miệng, trong tai và trong trực tràng.

Nhiệt độ an toàn và chính xác là rất quan trọng đặc biệt là ở trẻ nhỏ.

Nếu trẻ em bị sốt, điều trị tại nhà có thể bao gồm cho uống thuốc không theo toa như acetaminophen, để giúp hạ nhiệt độ của chúng. Lượng thuốc cần tùy thuộc vào độ tuổi và cân nặng của trẻ.

Nhiệt độ cơ thể là đo khả năng tạo ra và thoát khỏi nhiệt của cơ thể. Cơ thể rất tốt trong việc giữ nhiệt độ trong phạm vi an toàn, ngay cả khi nhiệt độ bên ngoài cơ thể thay đổi rất nhiều.

Khi quá nóng, các mạch máu trên da sẽ giãn rộng để mang nhiệt dư thừa lên bề mặt da. Có thể bắt đầu đổ mồ hôi. Khi mồ hôi bay hơi, nó giúp làm mát cơ thể.

Khi quá lạnh, mạch máu hẹp lại. Điều này làm giảm lưu lượng máu đến da để tiết kiệm nhiệt cơ thể. Có thể bắt đầu run. Khi các cơ run rẩy theo cách này, nó sẽ giúp tạo ra nhiều nhiệt hơn.

Nhiệt độ cơ thể có thể được đo ở nhiều nơi trên cơ thể. Phổ biến nhất là miệng, tai, nách và trực tràng. Nhiệt độ cũng có thể được đo trên trán.

Nhiệt kế được hiệu chuẩn theo độ C hoặc độ Fahrenheit (F), tùy thuộc vào tùy chỉnh của khu vực. Nhiệt độ thường được đo bằng độ C. Đây cũng là tiêu chuẩn ở hầu hết các quốc gia.

Nhiệt độ cơ thể bình thường

Hầu hết mọi người nghĩ rằng nhiệt độ cơ thể bình thường là nhiệt độ miệng (bằng miệng) là 37 độ C (98,6 độ F). Đây là của nhiệt độ cơ thể trung bình bình thường. Nhiệt độ bình thường thực sự có thể dao động là 0,6 độ C (1 độ F) hoặc cao hơn hoặc thấp hơn mức này. Ngoài ra, nhiệt độ bình thường thay đổi tới 0,6 độ C (1 độ F) trong ngày, tùy thuộc vào mức độ hoạt động và thời gian trong ngày. Nhiệt độ cơ thể rất nhạy cảm với mức độ hormone. Vì vậy, nhiệt độ của phụ nữ có thể cao hơn hoặc thấp hơn khi cô ấy rụng trứng hoặc có kinh nguyệt.

Đo nhiệt độ trực tràng  hoặc tai sẽ cao hơn ở miệng một chút. Nhiệt độ lấy ở nách sẽ thấp hơn một chút so với đọc ở miệng. Cách chính xác nhất để đo nhiệt độ trực tràng.

Sốt

Ở hầu hết người trưởng thành, sốt bắt đầu ở nhiệt độ miệng hoặc nách là  37,6 độ C (99,7 độ F) hoặc nhiệt độ trực tràng hoặc tai là  38,1 độ C (100,6 độ F). Trẻ bị sốt khi nhiệt độ trực tràng từ 38 độ C (100,4 độ F) hoặc cao hơn hoặc nhiệt độ nách (nách) là 37,6 độ C (99,7 độ F) hoặc cao hơn. Bác sĩ thấy trẻ sơ sinh dưới 3 tháng tuổi với nhiệt độ trực tràng từ 38 độ C (100,4 độ F) hoặc nhiệt độ nách (nách) từ 37,3 độ C (99,1 độ F) trở lên. 

Sốt có thể xảy ra như một phản ứng với:

Nhiễm trùng. Đây là nguyên nhân phổ biến nhất của sốt. Nhiễm trùng có thể ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể hoặc một bộ phận cơ thể.

Thuốc. Chúng bao gồm kháng sinh, opioids, thuốc kháng histamine và nhiều loại khác. Đây được gọi là "sốt thuốc". Thuốc như kháng sinh làm tăng nhiệt độ cơ thể trực tiếp. Các loại thuốc khác giữ cho cơ thể không thay đổi nhiệt độ trong khi những thứ khác làm cho nhiệt độ tăng lên.

Chấn thương nặng hoặc chấn thương. Điều này có thể bao gồm đau tim, đột quỵ, say nắng hoặc bỏng.

Vấn đề y tế khác. Chúng bao gồm viêm khớp, cường giáp và thậm chí một số bệnh ung thư, chẳng hạn như bệnh bạch cầu và ung thư phổi.

Nhiệt độ cơ thể thấp (hạ thân nhiệt)

Nếu nhiệt độ cơ thể thấp là triệu chứng duy nhất, thì đó không phải là điều đáng lo ngại. Nếu nhiệt độ cơ thể thấp xảy ra với các triệu chứng khác, chẳng hạn như ớn lạnh, run rẩy, khó thở hoặc nhầm lẫn, thì đây có thể là dấu hiệu của bệnh nghiêm trọng hơn.

Nhiệt độ cơ thể thấp thường xảy ra do ra ngoài trong thời tiết lạnh. Nhưng nó cũng có thể được gây ra bởi sử dụng rượu hoặc ma túy, bị sốc hoặc một số rối loạn như bệnh tiểu đường hoặc suy tuyến giáp.

Nhiệt độ cơ thể thấp có thể xảy ra với nhiễm trùng. Điều này là phổ biến nhất ở trẻ sơ sinh, người lớn tuổi hoặc những người yếu. Nhiễm trùng rất nặng, chẳng hạn như nhiễm trùng huyết, cũng có thể gây ra nhiệt độ cơ thể thấp bất thường.

Nhiệt độ cơ thể cao (say nắng)

Say nắng xảy ra khi cơ thể không kiểm soát được nhiệt độ của chính mình và nhiệt độ cơ thể tiếp tục tăng. Các triệu chứng say nắng bao gồm những thay đổi về tinh thần (như nhầm lẫn, mê sảng hoặc bất tỉnh) và da đỏ, nóng và khô, ngay cả dưới nách.

Say nắng có thể gây tử vong. Nó cần điều trị y tế khẩn cấp. Nó gây mất nước nghiêm trọng và có thể khiến các cơ quan trong cơ thể ngừng hoạt động.

Có hai loại say nắng.

Say nắng cổ điển có thể xảy ra ngay cả khi một người không làm gì nhiều, miễn là trời nóng và cơ thể không thể tự làm mát đủ tốt bằng cách đổ mồ hôi. Người thậm chí có thể ngừng đổ mồ hôi. Say nắng cổ điển có thể phát triển trong vài ngày. Trẻ sơ sinh, người lớn tuổi và những người có vấn đề sức khỏe mãn tính có nguy cơ cao nhất của loại say nắng này.

Say nắng do gắng sức có thể xảy ra khi một người đang làm việc hoặc tập thể dục ở nơi nóng. Người có thể đổ mồ hôi nhiều, nhưng cơ thể vẫn tạo ra nhiều nhiệt hơn mức có thể mất. Điều này khiến nhiệt độ tăng lên mức cao.

Nhiệt độ cơ thể được đo để:

Kiểm tra sốt.

Kiểm tra nhiệt độ cơ thể ở những người đã tiếp xúc với lạnh.

Kiểm tra nhiệt độ cơ thể ở những người đã tiếp xúc với nhiệt.

Tìm hiểu hiệu quả tác dụng của loại thuốc hạ sốt.

Giúp một người phụ nữ lên kế hoạch mang thai bằng cách tìm hiểu nếu đang rụng trứng.

Hãy đo nhiệt độ một vài lần khi khỏe. Điều này sẽ giúp tìm ra những gì là bình thường. Kiểm tra nhiệt độ vào cả buổi sáng và buổi tối. Nhiệt độ cơ thể có thể thay đổi tới 0,6 độ C (1 độ F) trong ngày.

Trước khi lấy nhiệt độ:

Đợi ít nhất 20 đến 30 phút sau khi hút thuốc, ăn hoặc uống một chất lỏng nóng hoặc lạnh.

Đợi ít nhất một giờ sau khi tập thể dục nặng hoặc tắm nước nóng.

Có nhiều loại nhiệt kế khác nhau.

Nhiệt kế điện tử là nhựa và có hình dạng như một cây bút chì. Nó có một cửa sổ hiển thị ở một đầu và đầu dò nhiệt độ ở đầu kia. Những nhiệt kế này có thể được sử dụng trong miệng, trực tràng hoặc nách. Chúng rất dễ sử dụng và dễ đọc. Nếu mua loại nhiệt kế này, hãy kiểm tra hướng dẫn để biết thông tin về độ chính xác của nó.

Nhiệt kế tai là nhựa và có hình dạng khác nhau. Đầu nhỏ hình nón của nhiệt kế được đặt trong tai. Nhiệt độ cơ thể được hiển thị trên màn hình kỹ thuật số. Kết quả xuất hiện trong vài giây. Cũng co một số loại đo qua miệng và trực tràng.

Nhiệt kế động mạch tạm thời có một "cốc" nhỏ được di chuyển trên da qua động mạch ở trán. Các sản phẩm dùng để đo nhiệt độ động mạch thái dương (quét nhiệt kế ngang trán) tại nhà vẫn chưa được chứng minh là đủ chính xác hoặc đáng tin cậy để sử dụng tại nhà.

Nhiệt kế thủy tinh có chứa thủy ngân không được khuyến khích. Nếu có nhiệt kế thủy tinh, liên hệ với đơn vị y tế địa phương để tìm hiểu làm thế nào để vứt bỏ nó một cách an toàn. Nếu làm vỡ nhiệt kế thủy tinh, hãy gọi ngay cho trung tâm kiểm soát chất độc tại địa phương.

Trước khi đo nhiệt độ, hãy đọc hướng dẫn cách sử dụng loại nhiệt kế. Một số cách phổ biến để lấy nhiệt độ được mô tả dưới đây.

Lấy nhiệt độ miệng

Đo nhiệt độ miệng là phương pháp phổ biến nhất để lấy nhiệt độ. Phương pháp này có thể được sử dụng cho trẻ em trên 5 tuổi. Để có được sử dụng chính xác, phải thở bằng mũi. Nếu điều này là không thể, sử dụng đo trực tràng, tai hoặc nách để lấy nhiệt độ.

Đặt nhiệt kế dưới lưỡi, sang một bên. Yêu cầu người đó khép chặt môi xung quanh nó.

Để nhiệt kế tại chỗ trong khoảng thời gian cần thiết. Một số nhiệt kế kỹ thuật số cho một loạt tiếng bíp ngắn khi đọc xong.

Tháo nhiệt kế và đọc nó.

Làm sạch nhiệt kế bằng nước xà phòng mát và rửa sạch trước khi cất đi.

Lấy nhiệt độ trực tràng

Đây là cách chính xác nhất để đo nhiệt độ cơ thể. Đó là khuyến cáo cho trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ và những người không thể giữ nhiệt kế an toàn trong miệng. Chỉ sử dụng nhiệt kế trực tràng nếu cảm thấy thoải mái. Nó cũng được sử dụng khi vấn đề rất quan trọng để có được nhiệt độ chính xác nhất.

Áp thạch bôi trơn hoặc thạch dầu, chẳng hạn như Vaseline, trên bóng của nhiệt kế. Điều này sẽ làm cho nó dễ dàng chèn vào.

Với em bé hoặc con nhỏ, đặt chúng nằm úp an toàn trên bụng hoặc nằm ngửa thoải mái. Nếu em bé không thể nằm sấp một cách an toàn, hãy đặt chúng nằm ngửa. Chọn một nơi yên tĩnh để trẻ không bị phân tâm hoặc di chuyển quá nhiều.

Trải mông của trẻ bằng một tay. Mặt khác, nhẹ nhàng đưa đầu bóng của nhiệt kế vào hậu môn. Đẩy nó vào khoảng 1,25 cm (0,5 in.) đến 2 cm (1 in.). Đừng ép nó vào trực tràng. Giữ nhiệt kế tại chỗ với hai ngón tay gần hậu môn (không gần cuối nhiệt kế).

Để nhiệt kế tại chỗ trong khoảng thời gian cần thiết. Một số nhiệt kế kỹ thuật số cho một loạt tiếng bíp ngắn khi đọc xong. 

Tháo nhiệt kế và đọc nó.

Làm sạch nhiệt kế bằng nước xà phòng mát và rửa sạch trước khi cất đi. 

Không sử dụng nhiệt kế để đo nhiệt độ miệng sau khi đã sử dụng nhiệt độ trực tràng.

Lấy nhiệt độ nách (nách)

Lấy nhiệt độ ở nách có thể không chính xác như lấy nhiệt độ miệng hoặc trực tràng.

Đặt nhiệt kế dưới cánh tay với bóng ở giữa nách.

Ấn cánh tay vào cơ thể, và để nhiệt kế tại chỗ trong khoảng thời gian cần thiết.

Tháo nhiệt kế và đọc nó.

Làm sạch nhiệt kế bằng nước xà phòng mát và rửa sạch trước khi cất đi.

Lấy nhiệt độ tai (nhĩ)

Phương pháp này được khuyến nghị cho trẻ lớn hơn 2 tuổi. Nhiệt kế tai có thể cần được làm sạch trước khi sử dụng.

Kiểm tra xem đầu dò có sạch và không có mảnh vụn không. Nếu bẩn, lau nhẹ nhàng bằng vải sạch. Không đặt nhiệt kế dưới nước.

Để giữ đầu dò sạch, sử dụng nắp đầu dò dùng một lần. Sử dụng nắp mới mỗi khi đo nhiệt độ tai.

Bật nhiệt kế.

Nhẹ nhàng kéo dái tai. Điều này sẽ giúp đặt đầu dò trong ống tai.

Đặt đầu dò vào tai và đẩy nhẹ vào trong. Đừng ép buộc nó vào.

Nhấn nút "bật" để hiển thị số đọc nhiệt độ.

Tháo nhiệt kế, và vứt bỏ nắp đã sử dụng.

Lấy nhiệt độ miệng chỉ gây khó chịu nhẹ. phải giữ nhiệt kế dưới lưỡi và giữ nó đúng vị trí bằng môi.

Lấy nhiệt độ trực tràng có thể gây ra một chút khó chịu, nhưng nó không gây đau đớn.

Nhiệt độ tai gây ra ít hoặc không khó chịu. Đầu dò không được đưa sâu vào tai và nó cho phép đọc chỉ trong vài giây.

Lấy nhiệt độ nách không gây khó chịu.

Có rất ít nguy cơ của một vấn đề từ việc lấy nhiệt độ.

Khi lấy nhiệt độ trực tràng, không đẩy nhiệt kế sâu hơn 1,25 cm (0,5 in) đến 2,5 cm (1 in.). Đẩy nó ra xa hơn có thể gây đau và có thể làm hỏng trực tràng.

Nhiệt độ cơ thể là thước đo khả năng của cơ thể để tạo ra và thoát nhiệt.

Nếu nói với bác sĩ về việc đọc nhiệt độ, hãy chắc chắn nói nơi nó được thực hiện: trong miệng, trực tràng, nách hoặc tai.

Đọc nhiệt độ có thể không chính xác nếu:

Không giữ miệng kín xung quanh nhiệt kế khi lấy nhiệt độ miệng.

Không để nhiệt kế tại chỗ đủ lâu trước khi đọc.

Không đặt nhiệt kế ở đúng nơi.

Không làm theo hướng dẫn đi kèm với nhiệt kế.

Nhiệt kế có pin yếu hoặc hết.

Lấy nhiệt độ miệng trong vòng 20 phút sau khi hút thuốc hoặc sau khi uống chất dịch nóng hoặc lạnh.

Lấy nhiệt độ trong vòng một giờ sau khi tập thể dục mạnh hoặc tắm nước nóng.

Nhiệt kế với màn hình kỹ thuật số thường có pin. Nếu nhiệt kế sử dụng pin, hãy chắc chắn rằng nó đang hoạt động trước khi lấy nhiệt độ.

Nhiệt kế thủy tinh có chứa thủy ngân không được khuyến khích. Nếu có nhiệt kế thủy tinh, liên hệ với đơn vị y tế địa phương để tìm hiểu làm thế nào để vứt bỏ nó một cách an toàn. Nếu làm vỡ nhiệt kế thủy tinh, hãy gọi ngay cho trung tâm kiểm soát chất độc tại địa phương.

Một cơn sốt có thể khiến cảm thấy khó chịu. Để giảm bớt sự khó chịu, hãy mặc quần áo mỏng và sử dụng giường ngủ thoáng. Tắm ấm (không mát) hoặc tắm có thể làm giảm nhiệt độ cơ thể. Sốt cũng có thể dẫn đến mất nước, vì vậy điều quan trọng là phải uống nhiều nước.

Trên đây là một số thông tin liên quan đến Đo nhiệt độ (thân nhiệt): ý nghĩa lâm sàng chỉ số nhiệt độ cơ thể, hy vọng bài viết sẽ hữu ích cho các bạn trong quá trình tìm hiểu và chẩn đoán!