X quang mặt: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Chụp x quang mặt giúp tìm gãy xương, khối u, dị vật, nhiễm trùng và tăng trưởng bất thường hoặc thay đổi cấu trúc hoặc kích thước xương. Để hiểu rõ hơn về thủ thuật này, mời các bạn tham khảo bài viết dưới đây!
Mục lục nội dung
1. Nhận định chung
Chụp x quang mặt là một loạt các hình ảnh của các xương ở mặt. Một loại tia X quang (được gọi là loạt tia X xoang cạnh mũi) nhìn vào các hốc xoang quanh mũi và mắt.
Tia X là một dạng bức xạ, giống như ánh sáng hoặc sóng vô tuyến, được tập trung thành một chùm, giống như một chùm đèn pin. Tia X có thể đi qua hầu hết các vật thể, bao gồm cả cơ thể con người. Tia X tạo ra một bức ảnh bằng cách chiếu máy dò để lộ phim hoặc gửi ảnh đến máy tính. Các mô đặc trong cơ thể, chẳng hạn như xương, chặn (hấp thụ) nhiều tia X và trông có màu trắng trên hình ảnh tia X. Các mô ít đặc hơn, chẳng hạn như cơ và các cơ quan, ngăn chặn ít tia X hơn (nhiều tia X đi qua hơn) và trông giống như màu xám trên tia X. Các tia X chỉ truyền qua không khí, chẳng hạn như qua phổi, trông có vẻ đen trên hình.
X-quang mặt giúp tìm gãy xương, khối u, dị vật, nhiễm trùng và tăng trưởng bất thường hoặc thay đổi cấu trúc hoặc kích thước xương. Có thể chụp X-quang mắt nếu mắt bị thương. Chụp CT (CT scan) có thể cần thiết để kiểm tra bất kỳ vấn đề nhìn thấy trên X-quang.
2. Chỉ định x quang mặt
X-quang mặt hoặc xoang có thể được thực hiện để:
Tìm các vấn đề về xoang mặt và mũi, chẳng hạn như viêm xoang hoặc tăng trưởng bất thường (polyp hoặc khối u).
Tìm gãy xương mặt và mũi.
Kiểm tra xương quanh mắt.
Kiểm tra xoang trước khi phẫu thuật.
Kiểm tra các vật kim loại quanh mắt trước khi kiểm tra hình ảnh cộng hưởng từ (MRI).
Tìm kiếm nguyên nhân của đau ở mặt.
3. Chuẩn bị x quang mặt
Trước khi chụp x quang mặt, hãy cho bác sĩ biết nếu đang hoặc có thể mang thai. Mang thai và nguy cơ tiếp xúc với bức xạ đối với thai nhi (thai nhi) phải được xem xét. Nguy cơ thiệt hại từ tia X thường rất thấp so với lợi ích tiềm năng của thủ thuật. Nếu chụp X-quang mặt là hoàn toàn cần thiết, tạp dề chì sẽ được đặt trên bụng để che chắn cho em bé khỏi tiếp xúc với tia X.
Nói chuyện với bác sĩ về bất kỳ mối quan tâm nào về nhu cầu thủ thuật, rủi ro của nó, cách thực hiện hoặc kết quả sẽ có ý nghĩa gì.
Không cần phải làm gì khác trước khi chụp x quang mặt.
4. Thực hiện x quang mặt
X-quang mặt được thực hiện bởi một kỹ thuật viên X quang. Hình ảnh X-quang thường được đọc bởi một bác sĩ chuyên về giải thích tia X (bác sĩ X quang), nhưng các bác sĩ khác cũng có thể xem lại phim.
Sẽ cần phải loại bỏ bất kỳ đồ trang sức có thể chặn hình ảnh X quang. Cũng sẽ cần phải tháo kính hoặc răng giả.
Có thể được yêu cầu nằm trên bàn X-quang hoặc ngồi trên ghế. Một số góc nhìn (một loạt) hình ảnh X-quang là cần thiết cho hình ảnh rõ nét của khuôn mặt. Đầu có thể cần phải được định vị lại cho mỗi lần xem. Nên giữ đầu hoàn toàn yên trong khi những bức ảnh đang được chụp. Có thể sử dụng nẹp đệm, miếng xốp, băng đô hoặc bao cát để giữ đầu đúng vị trí trong khi chụp ảnh.
Nếu hình ảnh của các hốc hoặc xoang là cần thiết, thường sẽ ngồi dậy trong khi chúng được chụp. Một nẹp đệm có thể được sử dụng để giữ đầu trong khi hình ảnh được chụp.
X-quang mặt thường mất khoảng 10 đến 20 phút. Sẽ đợi khoảng 5 phút cho đến khi tia X được xử lý trong trường hợp cần chụp lại ảnh. Ở một số phòng khám và bệnh viện, hình ảnh X quang có thể được hiển thị ngay lập tức trên màn hình máy tính (kỹ thuật số).
5. Cảm thấy khi chụp x quang mặt
Sẽ không cảm thấy khó chịu từ tia X. Bàn X-quang có thể cảm thấy cứng và căn phòng có thể mát. Có thể thấy rằng các vị trí cần giữ là không thoải mái hoặc đau đớn, đặc biệt là nếu bị chấn thương.
6. Rủi ro của x quang mặt
Luôn có một rủi ro nhỏ về thiệt hại cho các tế bào hoặc mô khi tiếp xúc với bất kỳ bức xạ nào, bao gồm cả mức độ phóng xạ thấp được sử dụng cho thủ thuật này. Nhưng nguy cơ thiệt hại từ tia X thường rất thấp so với lợi ích tiềm năng của xét nghiệm.
Ví dụ, mức phơi nhiễm phóng xạ từ tia X ngực tương đương với mức phơi nhiễm phóng xạ tự nhiên nhận được trong chuyến bay của hãng hàng không khứ hồi từ Montreal đến Vancouver hoặc mười ngày ở dãy núi Rocky.
7. Ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Chụp x quang mặt là một loạt các hình ảnh của các xương trong khuôn mặt. X-quang mặt giúp tìm gãy xương, khối u, dị vật, nhiễm trùng và tăng trưởng bất thường hoặc thay đổi cấu trúc hoặc kích thước xương. Trong trường hợp khẩn cấp, bác sĩ có thể thấy kết quả ban đầu của X-quang mặt trong vài phút. Mặt khác, bác sĩ X quang thường có kết quả X-quang chính thức sẵn sàng vào ngày hôm sau.
Bình thường
Xương khuôn mặt và khoang có kích thước và hình dạng bình thường.
Không có vật thể lạ hoặc tăng trưởng bất thường có mặt.
Không có xương gãy có mặt.
Các xoang rất rõ ràng. Không có viêm hoặc nhiễm trùng hiện tại.
Bất thường
Các vật lạ, như mảnh kim loại hoặc thủy tinh, có thể có mặt.
Xương gãy, chẳng hạn như xương mũi hoặc xương quanh mắt, có thể có mặt.
Dấu hiệu của một bệnh ảnh hưởng đến xương khuôn mặt hoặc khoang có thể có mặt.
Tăng trưởng bất thường (khối u) có mặt.
Dấu hiệu của viêm xoang, chẳng hạn như dịch trong xoang hoặc mô dày lót xoang, có thể có mặt.
8. Yếu tố ảnh hưởng đến x quang mặt
Những lý do có thể không thể làm thủ thuật hoặc tại sao kết quả có thể không hữu ích bao gồm:
Không thể cố định trong suốt thủ thuật. Những hình ảnh có thể không rõ ràng.
Có thể bị chấn thương cổ. Trong trường hợp này, có thể không thể thực hiện một loạt các tia X vùng mặt hoàn chỉnh.
Có mắt giả hoặc các vật nhân tạo hoặc kim loại khác quanh mặt. Chúng có thể tạo bóng trên hình ảnh x quang che giấu một phần xương.
9. Điều cần biết thêm
Chụp CT (CT scan) có thể cần thiết để kiểm tra bất kỳ vấn đề được tìm thấy trên phim chụp x quang mặt. chụp CT tốt hơn chụp X quang đối với một số vấn đề, chẳng hạn như chấn thương mặt nghiêm trọng hoặc viêm xoang. Chụp CT đắt hơn so với chụp X-quang mặt và có thể không có sẵn ở một số khu vực. X-quang mặt và xoang có thể được thực hiện nếu không chụp CT.
Kết quả chụp X-quang có thể khác với kết quả thủ thuật trước đó vì đã được thực hiện tại một trung tâm y tế khác hoặc có một loại thủ thuật khác.
Trên đây là một số thông tin liên quan đến X quang mặt: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả, hy vọng bài viết sẽ hữu ích cho các bạn trong quá trình chẩn đoán và điều trị bệnh!