Bạch đậu khấu - Chữa tiêu hoá kém, hàn thấp nôn mửa, ngực bụng đau chướng, giải rượu
Bạch đậu khấu chủ trị tiêu hoá kém, hàn thấp nôn mửa, ngực bụng đau chướng, giải độc rượu. Cùng eLib.VN tìm hiểu vị thuốc này qua bài viết dưới đây nhé.
Mục lục nội dung
Quả gần chín đã phơi khô của cây Bạch đậu khấu (Amomum krervanh Pierre ex Gagnep.), họ Gừng (Zingiberaceae).
1. Mô tả
Quả hình cầu dẹt, có 3 múi, đường kính 1 - 1,5 cm. Mặt ngoài vỏ màu trắng ngà, có một số đường vân dọc, đôi khi còn sót cuống quả. Vỏ quả khô dễ tách. Mỗi quả có 20 - 30 hạt, gọi là khấu mễ hoặc khấu nhân, tập hợp thành khối hình cầu gọi là khấu cầu. Khấu cầu chia làm 3 múi có thành mỏng màu trắng ngăn cách, mỗi múi có 7 - 10 hạt. Hình dạng hạt không đồng nhất, phần nhiều là hình khối nhiều mặt không đều, đường kính khoảng 3 mm, mặt ngoài màu nâu nhạt đến nâu thẫm, có vân nhỏ, chất cứng. Mặt cắt ngang màu trắng. Hạt chứa nhiều tinh dầu. Mùi thơm, vị cay.
2. Vi phẫu (Hạt)
Vỏ hạt gồm các tế bào hình chữ nhật, có thành hơi dày. Các tế bào chứa sắc tố màu hồng nâu, to nhỏ không đều. Tế bào chứa tinh dầu. Hạt tinh bột có đường kính 3 - 6 mm. Tinh thể calci oxalat hình kim, hình khối lập phương.
3. Độ ẩm
Không quá 12 %.
4. Tạp chất
Tỷ lệ quả non, lép: Không quá 10 %.
Tạp chất khác: Không quá 3%.
5. Định lượng
Tiến hành theo phương pháp định lượng tinh dầu trong dược liệu (Phụ lục 12.7), dùng 30 g bột dược liệu và 150 ml nước, cất trong 4 giờ. Dược liệu phải chứa ít nhất 4,0 % tinh dầu.
6. Chế biến
Hái quả khi có màu lục, bỏ cuống, phơi khô. Khi dùng bỏ vỏ quả lấy hạt, giã nát.
7. Bảo quản
Để nơi khô, mát, trong bao bì kín, tránh mọt.
Tính vị, quy kinh
Tân, ôn. Vào các kinh phế, tỳ, vị.
8. Công năng, chủ trị
Hoá thấp, hành khí, tiêu bĩ, ôn vị. Chủ trị: Tiêu hoá kém, hàn thấp nôn mửa, ngực bụng đau chướng, giải độc rượu.
9. Cách dùng, liều lượng
Ngày dùng 3 - 6 g, dạng thuốc bột hoặc thuốc sắc (cho vào sau khi sắc các thuốc khác).
Kiêng kỵ
Trường vị thực nhiệt, táo bón không dùng.
Trên đây là bài viết của eLib.VN về vị thuốc bạch đậu khấu. Những thông tin về bạch đậu khấu nêu trên chỉ mang tính chất tham khảo. Người bệnh nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng. Tuyệt đối không tự ý dùng, tránh thuốc gây tác dụng phụ.
