Sài Gòn tôi yêu Ngữ văn 7

- Vài nét về tác giả:

+ Tác giả: Minh Hương quê ở Quảng Nam đã vào sinh sống ở Sài Gòn trước 1945.

+ Tác giả thường viết các thể loại: bút kí, tuỳ bút, tạp văn, phóng sự với n nhận xét tinh tế, dí dỏm và sâu sắc.

- Tác phẩm:

+ Văn bản "Sài Gòn tôi yêu" là bài tuỳ bút rút từ bài bút kí "Nhớ Sài Gòn" của Minh Hương.

+ Bố cục văn bản có thể chia thành 3 phần:

• Phần 1:Từ đầu đến "tông chi họ hàng" -> những ấn tượng chung về Sài Gòn.
• Phần 2: Từ “ở trên đất này” đến “hơn năm triệu” -> Cảm nhận và bình luận về cư dân phong cách con người Sài Gòn.
• Phần 3: Phần còn lại -> Thấy được tình yêu của tác giả đối với Sài Gòn.

- Vẻ đẹp cuộc sống và thiên nhiên Sài Gòn:

+ Sài Gòn cứ trẻ hoài ... đổi thịt.

+ So sánh: Sài Gòn trẻ như cây tơ.

+ Tính từ: Nõn nà.

+ Thành ngữ: Thay da đổi thịt.

-> Tác dụng: Cách gợi cảm sức trẻ của Sài Gòn.Thể hiện cái nhìn tin yêu của tác giả đối với Sài Gòn.

- Nhắc đến Sài Gòn tác giả liên tưởng đến một cái cây được con người nâng niu chăm sóc, một hình ảnh so sánh trìu mến, độc đáo. Từ đó nhà văn bộc lộ cảm xúc của mình về Sài Gòn thân yêu: "Tôi yêu Sài Gòn da diết... Tôi yêu trong nắng sớm, một thứ nắng ngọt ngào, vào buổi chiều lộng gió nhớ thương, dưới những cây mưa nhiệt đới bất ngờ.

- Tác giả bày tỏ tình yêu với Sài Gòn từ thời tiết đến con người nơi đây "tôi yêu thời tiết trái chứng với trời đang âm u buồn bã, bỗng nhiên trong vắt lại như thuỷ tinh". "Tôi yêu cả những đêm khuya thưa thớt tiếng ồn". "Tôi yêu phố phường náo động, dập dìu xe cộ vào những giờ cao điểm. Yêu cả cái tĩnh lặng vào buổi sáng tinh sương với làn không khí mát dịu, thanh sạch trên một số dường còn những cây xanh che chở".

=> Tác giả đã khéo léo sử dụng thành công biện pháp nghệ thuật điệp ngữ "tôi". Đại từ nhân xưng “tôi” được lặp đi lặp lại, mở đầu mỗi câu văn thể hiện tình yêu nồng cháy của nhà văn Minh Hương đối với Sài Gòn.

- Đặc điểm cư dân Sài Gòn: Cởi mở, mến khách, dễ hoà hợp.

- Phong cách bản địa của người Sài Gòn: Trung thực, ngay thẳng và tốt bụng.

- Phong cách các cô gái Sài Gòn:

+ Nét đẹp riêng: Nét đẹp trang phục, nét đẹp dáng vẻ, nét đẹp xã giao.

+ Vẻ đẹp chung: Giản dị, khỏe mạnh,lễ độ, tự tin.

-> Các vẻ đẹp truyền thống là giá trị bền vững mang bản sắc riêng - Tác giả coi trọng giá trị truyền thống.

- Ông không chỉ yêu mảnh đất này bởi không khí, nắng, gió mà hơn hết đó chính là bởi con người nơi đây. Người bốn phương tứ xứ hội tụ về đây làm ăn. Sài Gòn bao dung như người mẹ dang cánh tay nhân từ đón nhận những đứa con từ mọi phương trời về đây.

- Những người Sài Gòn có một tâm hồn đẹp, mang những nét riêng, màu sắc riêng, đa phong cách từ mọi nơi. Họ ăn nói tự nhiên, nhiều lúc hề hà, dễ dãi. Phần đông ít dàn dựng, tính toán, người Sài Gòn cũng như phần lớn người Lục tỉnh đều rất chân thành, bộc trực. Theo nhà văn Minh Hương phong cách ấy đã được kết tinh, trải nghiệm trong một thời gian dài của cuộc sống, được thử thách trong cam go của lịch sử.

- Nhắc đến con người Sài Gòn không thể không nhắc tới những cô gái Sài Gòn - những nét chấm phá rực rỡ tô điểm cho nét đẹp của Sài Gòn. Các cô gái mang nét đẹp đơn sơ, đôn hậu, nền nã, lễ phép, duyên dáng, vừa giữ được phong cách truyền thống của dân tộc mà còn mang nét hiện đại. Qua đó thể hiện sự trân trọng, yêu mến của tác giả với những cô gái Sài Gòn nói riêng và con người Sài Gòn nói chung. Chính Minh Hương cũng viết: "Yêu Sài Gòn và yêu cả con người ở đây". Ông đặt hết trái tim mình vào thành phố mang tên Bác, hòn ngọc Viễn Đông.

=> Bằng giọng văn hóm hỉnh, nhiều từ ngữ gợi tả, gợi cảm, cùng những hình ảnh so sánh thú vị, độc đáo, Minh Hương đã gửi tới người đọc một bài kí về Sài Gòn ấn tượng.

- Tôi yêu Sài Gòn da diết …

- Vậy đó mà tôi yêu Sài Gòn và yêu...

-> Sử dụng điệp từ -> Nhấn mạnh Sài Gòn có những điểm đáng yêu. Yêu quí Sài Gòn đến độ hết lòng, muốn được đóng góp sức mình cho Sài Gòn và mong mọi người hãy đến, hãy yêu Sài Gòn.

- Tác giả đã có một tình cảm vô cùng sâu nặng với địa danh Sài Gòn, thời gian gắn bó ở đây khá lâu khiến nhà văn có được cảm nhận thật chính xác và tinh nhạy về thành phố. Con mắt tinh tường của nhà văn nhận ra cả cái sắc nắng “ngọt ngào” buổi sớm mai, cái “nhớ thương” của cơn gió lộng buổi chiều, cái ào ào đột ngột của những cơn mưa nhiệt đới; cả sự “trái chứng” của thời tiết đang ui ui buồn bã, bỗng nhiên trong vắt lại như thuỷ tinh; cả cái nhịp sống đa dạng của phố phường; thưa thớt về đêm khuya, náo động, dập dìu vào giờ cao điểm; cả cái không khí mát dịu, thanh sạch ở những con đường rợp bóng cây xanh... Tất cả đã tạo nên vẻ đẹp và những nét riêng biệt cho thành phố phương Nam này.

=> Tình yêu mãnh liệt của tác giả đối với Sài Gòn.

- Về nội dung: Sài Gòn là thành phố trẻ trung, năng động, có nét hấp dẫn riêng về thiên nhiên và khí hậu. Người Sài Gòn có phong cách cởi mở, bộc trực, chân tình và trọng đạo nghĩa. Bài văn thể hiện tình cảm sâu đậm của tác giả với Sài Gòn qua sự gắn bó lâu bền, am hiểu tường tận và cảm nhận tinh tế.

- Về nghệ thuật:

+ Tình cảm chân thành nồng hậu.

+ Nghệ thuật miêu tả kết hợp với biểu cảm trực tiếp.

+ Sử dụng các điệp ngữ.

+ Giàu hình ảnh, so sánh độc đáo.

Câu 1: Em hãy viết một đoạn văn ngắn nêu cảm nhận của bản thân về văn bản "Sài Gòn tôi yêu".

Gợi ý trả lời:

Mặc dù quê hương của tác giả không phải ở Sài Gòn nhưng tác giả đã có một tình yêu vô cùng thắm thiết và nồng hậu với mảnh đất Sài Gòn. "Sài Gòn tôi yêu" là tùy bút đậm chất thơ được tác giả Minh Hương viết vào cuối tháng 12 - 1990 và in trong tập Nhớ... Sài Gòn (Nhà xuất bản Thành phố Hồ Chí Minh - 1994). Nội dung bài văn thể hiện tình cảm yêu mến chân thành, nồng nhiệt và sự gắn bó sâu đậm của tác giả đối với vùng đất trù phú này cùng với những chủ nhân của nó. Sài Gòn đã có nhiều đổi thay sau trở thành một thành phố hiện đại, trung tâm kinh tế của cả nước. Nhưng qua bài tùy bút của tác giả chúng ta đã cảm nhận được một Sài Gòn thật khác. Một tình yêu thật nồng nàn giản dị, mà một người con nhớ về quê hương của mình.

Câu 2: Tác giả đã có những cảm nhận như thế nào với Sài Gòn?

Gợi ý trả lời:

- Tác giả Minh Hương coi Sài Gòn như mảnh đất quê hương thứ hai, tác giả rất tự hào về Sài Gòn: “Sài Gòn cứ trẻ hoài như một cây tơ đương độ nõn nà, trên đà thay da, đổi thịt, miễn là cư dân ngày nay và cả ngày mai biết cách tưới tiêu, chăm bón, trận trọng giữ gìn cái đô thị ngọc ngà này”.

- Một sự liên tưởng khá đặc sắc và thú vị ví mảnh đất Sài Gòn có da có thịt giống như con người. Điệp từ “tôi yêu” được nhắc đi nhắc lại nhiều lần nhằm nhấn mạnh tình yêu tha thiết của tác giả dàng cho mảnh đất Sài Gòn.

- Minh Hương yêu tất cả mọi thứ của Sài Gòn , cả những điều xấu xí của nó. Dường như đối với Minh Hương tình yêu Sài Gòn đã ăn sâu vào máu thịt trở thành một phần cuộc sống của ông.

- Sài Gòn đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của nhà văn dường như hình ảnh của nó đã ăn sâu vào trong kí ức. “Tôi yêu cả đêm khuya thưa thớt tiếng ồn. Tôi yêu phố phường náo động, dập dìu xe cộ vào những giờ cao điểm. Yêu cả cái tĩnh lặng của buổi sáng tinh sương với làn không khí mát dịu, thanh sạch trên một số đường còn nhiều cây xanh che chở...”.

- Ở vùng đất này, tác giả không chỉ yêu quý mảnh đất Sài Gòn mà ông còn yêu cả con người nơi đất Nam đôn hậu nhiệt tình, mọi người luôn sống chan hòa với nhau, tấm lòng đẹp và cao cả.Con gái đất Sài Gòn được tác giả miêu tả làm say lòng người.

Sau khi học xong bài này, các em cần nắm một số nội dung chính như sau:

- Cảm nhận được nét đẹp riêng của Sài Gòn với thiên nhiên, khí hậu nhiệt đới, đặc biệt là con người Sài Gòn.

- Nắm được nghệ thuật biểu hiện tình cảm, cảm xúc qua những hiểu biết cụ thể nhiều mặt khác của tác giả về Sài Gòn, qua đó rèn luyện kỹ năng viết và phân tích biểu cảm, đọc diễn cảm, phân tích thể tuỳ bút.

- Giáo dục lòng yêu quê hương đất nước.