Tập làm văn: Luyện tập tả cảnh (tuần 2) Tiếng Việt 5

- Bài văn tả cảnh được cấu tạo gồm ba phần: Mở bài, thân bài và kết bài.

- Trong bài văn tả cảnh có sử dụng những hình ảnh tả cảnh hoặc sự thay đổi của cảnh vật theo thời gian.

a. Câu hỏi: Tìm những hình ảnh em thích trong mỗi bài văn dưới đây:

Rừng trưa

Rừng khô hiện lên với tất cả vẻ uy nghi tráng lệ của nó trong ánh mặt trời vàng óng. Những thân cây tràm vỏ trắng vươn lên trời, chẳng khác gì những cây nến khổng lồ, đầu lá rủ phất phơ. Từ trong biển lá xanh rờn đã bắt đầu ngả sang màu úa, ngát dậy một mùi hương lá tràm bị hun nóng dưới ánh mặt trời. Tiếng chim không ngớt vang ra, vọng mãi lên trời cao xanh thẳm không cùng. Trên các trảng rộng và chung quanh những lùm bụi thấp mọc theo các lạch nước, nơi mà sắc lá còn xanh, ta có thể nghe tiếng vù vù bất tận của hàng nghìn loại côn trùng có cánh không ngớt bay đi bay lại trên những bông hoa nhiệt đới sặc sỡ, vừa lộng lẫy nở ra đã vội tàn nhanh trong nắng. Mùi hương ngòn ngọt nhức đầu của những loài hoa rừng không tên tuổi đắm vào ánh nắng ban trưa khiến con người dễ sinh buồn ngủ và sẵn sàng ngả lưng dưới một bóng cây nào đó, để cho thứ cảm giác mệt mỏi chốn rừng trưa lơ mơ đưa mình vào giấc ngủ chẳng đợi chờ.

Theo Đoàn Giỏi

Chiều tối

Nắng bắt đầu rút lên những chòm cây cao, rồi nhạt dần và như hòa lẫn với ánh sáng trắng nhợt cuối cùng.

Trong những bụi cây đã thấp thoáng những mảng tối. Màu tối lan dần dưới từng gốc cây, ngả dài trên thảm cỏ, rồi đổ lốm đốm trên lá cành, trên những vòm xanh rậm rạp.

Bóng tối như bức màn mỏng, như thứ bụi xốp, mờ đen, phủ dần lên mọi vật.

Trong nhập nhoạng, thỉnh thoảng lại bật lên một mảng sáng mờ của ánh ngày vương lại. Một vài tiếng dế gáy sớm, vẻ thăm dò, chờ đợi. Có đôi ánh đom đóm chấp chới, lúc lên cao, lúc xuống thấp, lúc lại rơi xuống mặt cỏ không còn rõ hình cây lá nữa mà mịn màng hòa lẫn như một mặt nước lặng êm.

Trong im ắng, hương vườn thơm thoảng bắt đầu rón rén bước ra, và tung tăng trong ngọn gió nhẹ, nhảy trên cỏ, trườn theo những thân cành.

Theo Phạm Đức

b. Hướng dẫn giải:

- Văn bản "Rừng trưa" có những hình ảnh mà em thích như sau:

+ Ánh mặt trời vàng óng.

+ Những bông hoa nhiệt đới sặc sỡ, vừa lộng lẫy nở ra đã vội tàn nhanh trong nắng.

+ Tiếng chim không ngớt vang ra, vọng mãi lên trời cao xanh thẳm không cùng.

- Văn bản "Chiều tối" có những hình ảnh mà em thích như sau:

+ Bóng tối như bức màng mỏng, như thứ bụi xốp, mờ đen, phủ dần lên mọi vật.

+ Một vài tiếng dế gáy sớm.

+ Có đôi cánh đom đóm chấp chới, lúc lên cao, lúc xuống thấp, lúc lại rơi xuống mặt cỏ.

a. Câu hỏi: Dựa vào dàn ý đã lập ở tuần 1, em hãy viết đoạn văn tả cảnh một buổi sáng (hoặc trưa, chiều) trong vườn cây (hay trong công viên, trên đường phố, trên cánh đồng, nương rẫy).

b. Hướng dẫn giải:

Khi mặt trời lấp ló những tia sáng đầu tiên chào ngày mới, hoa lá trong khu vườn nhà em cũng như bừng tỉnh giấc. Những giọt sương đêm còn đọng lại trên cành lá, long lanh như hạt ngọc trời bé nhỏ. Ở góc vườn yên tĩnh, những khóm hoa hồng đang e ấp những nụ hoa đầu tiên, tỏa hương thơm nhè nhẹ, dịu dàng dưới ánh nắng ban mai. Những chú chim đang nhảy nhót trên những cành cây cao, cất tiếng hót líu lo sau một đêm dài tĩnh lặng. Mặt trời lên cao, những tia nắng xuyên qua những kẽ lá, chiếu sáng đến những nhóm cây bé nhỏ, đang nép mình ở dưới thấp. Trong ánh nắng vàng rực rỡ, thiên nhiên như rộn ràng sức sống, tất cả cùng cất lên bản hòa ca nhịp nhàng đón chào ngày mới sang.

Sau khi học xong bài này, các em cần nắm một số nội dung chính như sau:

- Nắm được bố cục của một bài văn tả cảnh.

- Biết cách viết một bài văn tả cảnh sáng tạo và đặc sắc.