Luận án TS: Ý thức về chủ quyền và lợi ích quốc gia của một số nhà cải cách ở khu vực Đông Á nửa cuối thế kỷ XIX - đầu thế kỷ XX

1. Mở đầu

1.1 Mục đích nghiên cứu

Mục đích chính của luận án là phân tích ý thức về chủ quyền và lợi ích quốc gia của một số nhà cải cách ở khu vực Đông Á trong bối cảnh các quốc gia khu vực phải đối diện với áp lực bành trướng mạnh mẽ của các thế lực phương Tây nửa cuối thế kỷ XIX - đầu thế kỷ XX.

1.2 Đối tượng phạm vi nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu: đề tài tập trung nghiên cứu những vận động, chuyển biến trong tư tưởng và ý thức của một số nhà cải cách tiêu biểu ở khu vực Đông Á về vấn đề chủ quyền và lợi ích quốc gia, đó là trường hợp Nguyễn Trường Tộ (Việt Nam), Fukuzawa Yukichi (Nhật Bản), Lý Hồng Chương (Trung Quốc) và Mongkut (Thái Lan).

Phạm vi nghiên cứu của đề tài: nội hàm của thuật ngữ Đông Á (phạm vi không gian) và mốc niên đại “nửa cuối thế kỷ XIX - đầu thế kỷ XX” (phạm vi thời gian) cũng như thuật ngữ “cải cách”.

2. Nội dung

3. Kết luận

Có thể khẳng định chắc chắn rằng, chủ quyền và lợi ích quốc gia luôn là giá trị thiết yếu, cốt lõi và là nhu cầu thiêng liêng, vĩnh hằng của mỗi đất nước, song, trong từng điều kiện cụ thể thì các biện pháp, phương thức bảo vệ chủ quyền và lợi ích quốc gia nên được ưu tiên lựa chọn và thực thi khác nhau. Trong đó, theo chúng tôi, bên cạnh việc xác định những giá trị và thành tố ưu tiên về chủ quyền và lợi ích quốc gia, thì một trong những phương pháp trọng yếu là cần nâng cao ý thức, tinh thần, trách nhiệm của mỗi quốc dân, đây là nền tảng có tính chất quyết định để nâng cao tiềm lực dân tộc và là bệ đỡ vững chắc để bảo vệ chủ quyền và lợi ích quốc gia. Điều này đã được khẳng định đúng trong lịch sử và sẽ được chứng minh là đúng trong hiện tại và tương lai.

4. Tài liệu tham khảo

Nguyen Tien Dung (2017), “The Siamese Government’s Responses to Western Forces at the Time of King Mongkut (1851-1868)”, In Gremium: Studies on History, Culture and Politics, University of Zielona Góra, Poland, Vol. 11, pp. 67-91.

Nguyễn Tiến Dũng (2017), “Nhận thức của Nguyễn Trường Tộ về Nhật Bản và cải cách Minh Trị”, Tạp chí Nghiên cứu Đông Bắc Á (5), tr. 50-60.

Nguyễn Tiến Dũng (2016), “Nhìn lại quá trình tiếp nhận văn minh phương Tây ở Siam (Thailand) dưới thời vua Mongkut (1851-1868): Một số bài học kinh nghiệm cho Việt Nam”, Kỷ yếu Hội thảo Khoa học Quốc tế: Văn hóa và ngôn ngữ các dân tộc trong sự giao thoa giữa các quốc gia Đông Nam Á, NXB Đại học Thái Nguyên, Thái Nguyên, tr. 114-123.

Nguyễn Tiến Dũng (2016), “Nhìn lại ứng đối của chính quyền Siam với thực dân Pháp dưới thời vua Mongkut (1851-1868)”, Tạp chí Nghiên cứu Đông Nam Á (6), tr. 49-55....