Luận án TS: Kỹ năng dạy học các môn khoa học xã hội và nhân văn của giảng viên ở các trường sĩ quan trong Quân đội Nhân dân Việt Nam

1. Mở đầu

1.1 Mục đích nghiên cứu

Nghiên cứu cơ sở lý luận và thực trạng về kĩ năng dạy học các môn KHXH&NV của giảng viên ở các trường sĩ quan trong Quân đội Nhân dân Việt Nam, từ đó đề xuất các biện pháp tâm lý - sư phạm phát triển kỹ năng này cho giảng viên, góp phần nâng cao chất lượng dạy học các môn KHXH&NV ở các trường sĩ quan quân đội trong giai đoạn hiện nay

1.2 Đối tượng phạm vi nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu: Biểu hiện, mức độ kĩ năng dạy học và các yếu tố ảnh hưởng đến kĩ năng dạy học các môn KHXH&NV của giảng viên ở các trường sĩ quan trong Quân đội Nhân dân Việt Nam.

Phạm vi nghiên cứu

• Về nội dung: Nghiên cứu kĩ năng dạy học các môn KHXH&NV của giảng viên ở các trường sĩ quan trong Quân đội Nhân dân Việt Nam ở góc độ Tâm lý học sư phạm. Luận án tập trung nghiên cứu biểu hiện và mức độ của 5 kỹ năng dạy học trên lớp và các yếu tố cơ bản ảnh hưởng đến kĩ năng acủa giảng viên các môn KHXH&NV ở các trường sĩ quan trong Quân đội Nhân dân Việt Nam.
• Về khách thể khảo sát: Đội ngũ giảng viên, cán bộ, học viên ở 3 trường sĩ quan (Trường sĩ quan Lục quân 2, Trường sĩ quan Chính trị, Trường sĩ quan Kỹ thuật quân sự).
• Về thời gian: Các số liệu sử dụng phục vụ nghiên cứu của luận án được khảo sát, điều tra, tổng hợp từ 2013 đến nay.

2. Nội dung

2.3 Tổ chức và phương pháp nghiên cứu

Tổ chức nghiên cứu

• Đơn vị nghiên cứu
• Khách thể nghiên cứu
• Nội dung nghiên cứu
• Các giai đoạn nghiên cứu

Phương pháp nghiên cứu

• Phương pháp nghiên cứu tài liệu
• Phương pháp quan sát
• Phương pháp phỏng vấn sâu
• Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi
• Phương pháp nghiên cứu kết quả hoạt động
• Phương pháp chuyên gia
• Phương pháp phân tích chân dung tâm lý điển hình
• Phương pháp thực nghiệm
• Phương pháp xử lý số liệu bằng thống kê toán học

2.4 Kết quả nghiên cứu thực trạng

Thực trạng mức độ kỹ năng dạy học và yếu tố cơ bản ảnh hưởng đến kỹ năng dạy học các môn khoa học xã hội và nhân văn của giảng viên ở các trường sĩ quan trong Quân đội nhân dân Việt Nam

• Thực trạng mức độ kỹ năng dạy học các môn khoa học xã hội và nhân văn của giảng viên ở các trường sĩ quan trong quân đội nhân dân Việt Nam
• Thực trạng yếu tố cơ bản ảnh hưởng đến kỹ năng dạy học các môn khoa học xã hội và nhân văn của giảng viên ở các trường sĩ quan trong Quân đội nhân dân Việt Nam

Phân tích chân dung tâm lý điển hình

• Giảng viên Nguyễn Văn Đ (số phiếu số 01)
• Giảng viên Nguyễn Văn D (số phiếu số 20)

Biện pháp tâm lý - sư phạm phát triển kỹ năng dạy học các môn khoa học xã hội và nhân văn cho giảng viên ở các trường sĩ quan trong Quân đội nhân dân Việt Nam

• Củng cố động cơ nghề nghiệp sư phạm quân sự đúng đắn cho giảng viên
• Bồi dưỡng kiến thức chuyên ngành, kiến thức tâm lý học sư phạm quân sự và giáo dục học quân sự cho giảng viên
• Tổ chức các hoạt động sư phạm rèn luyện khả năng vận dụng kiến thức, kỹ xảo, kinh nghiệm dạy học cho giảng viên
• Phát huy tính tích cực tự học tập, tự rèn luyện của giảng viên trong quá trình dạy học

Kết quả thực nghiệm tác động

• Kết quả phát hiện trước thực nghiệm
• Kết quả sau thực nghiệm
• Đánh giá kết quả thực nghiệm

3. Kết luận

Kết quả nghiên cứu lý luận và thực tiễn có thể nêu ra những kết luận sau đây:

• Tổng quan tình hình nghiên cứu cho thấy, kĩ năng dạy học các môn KHXH&NV của giảng viên ở các trường sĩ quan trong Quân đội Nhân dân Việt Nam được nghiên cứu ở nhiều góc độ khác nhau. Về bản chất các quan niệm không mẫu thuẫn mà chỉ khác nhau về cách tiếp cận.
• Tổng quan tình hình nghiên cứu cho thấy, kĩ năng dạy học các môn KHXH&NV của giảng viên ở các trường sĩ quan trong Quân đội Nhân dân Việt Nam được nghiên cứu ở nhiều góc độ khác nhau. Về bản chất các quan niệm không mẫu thuẫn mà chỉ khác nhau về cách tiếp cận.
• Trong 3 tiêu chí đánh giá kĩ năng dạy học các môn KHXH&NV của giảng viên ở các trường sĩ quan trong Quân đội Nhân dân Việt Nam, trong đó, tính linh hoạt có kết quả cao nhất và tính thành thục có kết quả thấp nhất. Điều đó cho thấy, giảng viên dạy học các môn KHXH&NV đã chủ động, mềm dẻo và sáng tạo trong dạy học song mức độ nhanh chóng và thành thạo còn hạn chế nhất định.

4. Tài liệu tham khảo

Nguyễn Như An (1993), Hệ thống kỹ năng giảng dạy trên lớp về môn giáo dục học và quy trình rèn luyện hệ thống kỹ năng đó cho sinh viên khoa Tâm lý - Giáo dục, Luận án phó tiến sĩ khoa học Sư phạm - Tâm lý, Đại học Sư phạm 1 Hà Nội, Hà Nội.

Hoàng Anh (1993), Kỹ năng giao tiếp sư phạm của sinh viên, Luận án phó tiến sĩ khoa học Sư phạm - Tâm lý, Đại học Sư phạm 1 Hà Nội, Hà Nội.

Hoàng Anh (Chủ biên), (2016), Hoạt động - Giao tiếp - Nhân cách, Nxb Đại học Sư phạm Hà Nội, Hà Nội.

Hoàng Đình Châu (Chủ biên), (2005), Tâm lý học quân sự, Nxb Quân đội nhân dân, Hà Nội....