Xét nghiệm axit folic: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Axit folic là một dạng folate và mọi người đều cần một số folate trong cơ thể. Folate giúp tạo ra các tế bào hồng cầu và bạch cầu.

Folate cũng cần thiết cho sự tăng trưởng, đặc biệt là ở trẻ sơ sinh. Folate giúp ngăn ngừa một số dị tật bẩm sinh, chẳng hạn như khiếm khuyết não và tủy sống. Khiếm khuyết não hoặc tủy sống được gọi là khuyết tật ống thần kinh (NTD).

Xét nghiệm axit folic đo lượng axit folic trong máu. Axit folic là một trong nhiều vitamin B. Cơ thể cần axit folic để tạo ra các tế bào hồng cầu (RBC), bạch cầu (WBC) và tiểu cầu, và cho sự phát triển bình thường. Axit folic cũng rất quan trọng đối với sự phát triển bình thường của em bé (thai nhi).

Axit folic có thể được đo trong huyết thanh. Điều này phản ánh lượng axit folic gần đây của một người trong chế độ ăn uống. Axit folic được tìm thấy trong thực phẩm như gan; trái cây có múi; màu xanh đậm, rau lá (rau bina); các loại ngũ cốc; ngũ cốc có thêm vitamin B; đậu; Sữa; thận; và men.

Axit folic cũng có thể được đo bằng lượng hồng cầu. Xét nghiệm này có thể là một cách tốt hơn so với xét nghiệm huyết thanh để đo lượng axit folic được lưu trữ trong cơ thể. Lượng axit folic trong các tế bào hồng cầu đo mức khi tế bào được tạo ra, sớm hơn 4 tháng. Mức này thường không bị ảnh hưởng bởi lượng axit folic trong chế độ ăn uống trong một ngày nhưng chỉ ra lượng tiêu biểu trong chế độ ăn kiêng trong vài tháng. Đó là một cách chính xác hơn để đo mức axit folic của cơ thể.

Phụ nữ đang mang thai hoặc dự định có thai cần thêm axit folic để tạo ra nhiều tế bào hồng cầu hơn và duy trì sự phát triển bình thường của em bé. Phụ nữ không nhận đủ axit folic trước và trong khi mang thai có nhiều khả năng sinh con bị dị tật bẩm sinh, chẳng hạn như sứt môi hoặc hở hàm ếch hoặc khuyết tật ống thần kinh, chẳng hạn như tật nứt đốt sống.

Thiếu axit folic có thể dẫn đến một loại thiếu máu gọi là thiếu máu megaloblastic. Thiếu axit folic nhẹ thường không gây ra bất kỳ triệu chứng nào. Thiếu axit folic nghiêm trọng có thể gây đau lưỡi, tiêu chảy, đau đầu, yếu, hay quên và mệt mỏi.

Xét nghiệm axit folic có thể được thực hiện để:

Kiểm tra nguyên nhân thiếu máu. Xét nghiệm axit folic thường được thực hiện cùng lúc với xét nghiệm nồng độ vitamin B12 vì thiếu vitamin có thể gây thiếu máu.

Kiểm tra suy dinh dưỡng hoặc các vấn đề hấp thụ (kém hấp thu) axit folic.

Kiểm tra nếu điều trị thiếu axit folic hoặc thiếu vitamin B12 hiệu quả.

Kiểm tra người phụ nữ có đủ axit folic để ngăn ngừa một số dị tật bẩm sinh và cho phép em bé phát triển bình thường.

Đối với xét nghiệm axit folic huyết thanh, không ăn hoặc uống (trừ nước) trong 8 đến 10 giờ trước xét nghiệm. Nếu dùng bất kỳ loại thuốc nào thường xuyên, bác sĩ sẽ nói chuyện về cách dùng những loại thuốc này trước khi xét nghiệm.

Không cần phải làm bất cứ điều gì trước khi xét nghiệm axit folic hồng cầu.

Các chuyên gia sức khỏe rút máu sẽ:

Quấn một dải thun quanh cánh tay trên để ngăn dòng máu chảy. Điều này làm cho các tĩnh mạch bên dưới dải lớn hơn nên dễ dàng đưa kim vào tĩnh mạch.

Làm sạch vị trí kim bằng cồn.

Đặt kim vào tĩnh mạch. Có thể cần nhiều hơn một thanh kim.

Gắn một ống vào kim để làm đầy máu.

Tháo băng ra khỏi cánh tay khi thu thập đủ máu.

Đặt một miếng gạc hoặc bông gòn lên vị trí kim khi kim được lấy ra.

Tạo áp lực lên nơi rút kim và sau đó băng lại.

Mẫu máu được lấy từ tĩnh mạch trên cánh tay. Một dây thun được quấn quanh cánh tay trên. Nó có thể cảm thấy chặt. Có thể không cảm thấy gì cả từ kim, hoặc có thể cảm thấy đau nhói hoặc véo nhanh.

Có rất ít khả năng xảy ra vấn đề khi lấy mẫu máu lấy từ tĩnh mạch.

Có thể nhận được một vết bầm nhỏ tại nơi lấy máu. Có thể hạ thấp nguy cơ bầm tím bằng cách giữ áp lực trên nơi lấy máu trong vài phút.

Trong một số ít trường hợp, tĩnh mạch có thể bị sưng sau khi lấy mẫu máu. Vấn đề này được gọi là viêm tĩnh mạch. Nén ấm có thể được sử dụng nhiều lần trong ngày để điều trị.

Xét nghiệm axit folic đo lượng axit folic trong máu.

Các giá trị bình thường được liệt kê ở đây, được gọi là phạm vi tham chiếu, chỉ là một hướng dẫn. Các phạm vi này khác nhau từ phòng xét nghiệm đến phòng xét nghiệm khác và phòng xét nghiệm có thể có một phạm vi bình thường khác nhau. Kết quả của phòng xét nghiệm nên trong phạm vi sử dụng. Ngoài ra, bác sĩ sẽ đánh giá kết quả dựa trên sức khỏe và các yếu tố khác. Điều này có nghĩa là một giá trị nằm ngoài các giá trị bình thường được liệt kê ở đây có thể vẫn bình thường.

Folate trong huyết thanh

Ngườu lớn: 3 - 13 nanogram trên mililit (ng / mL) [7 - 30 nanomole mỗi lít (nmol / L) (đơn vị SI)].

Trẻ em: 5 - 21 ng / mL [11 - 47nmol / L].

Folate trong hồng cầu

Người lớn: 140 - 628 ng / mL [317 - 1422 nmol / L (đơn vị SI)].

Trẻ em: Hơn 160 ng / mL       [Hơn 362nmol / L].

Giá trị cao

Nồng độ axit folic cao trong máu có thể có nghĩa là ăn chế độ ăn giàu axit folic, uống vitamin hoặc uống thuốc axit folic. Sử dụng nhiều axit folic hơn nhu cầu của cơ thể không gây ra vấn đề.

Nồng độ axit folic cao cũng có thể có nghĩa là thiếu vitamin B12. Tế bào cơ thể cần vitamin B12 để sử dụng axit folic. Vì vậy, nếu nồng độ vitamin B12 rất thấp, axit folic không thể được sử dụng bởi các tế bào và mức độ cao của nó có thể tích tụ trong máu. Nhưng xét nghiệm axit folic không phải là cách đáng tin cậy để kiểm tra thiếu vitamin B12.

Giá trị thấp

Nồng độ axit folic thấp có thể có nghĩa là có vấn đề với chế độ ăn uống, nghiện rượu hoặc rối loạn ăn uống như chán ăn tâm thần.

Nồng độ axit folic thấp cũng có thể có nghĩa là gặp vấn đề trong việc hấp thụ hoặc sử dụng axit folic, chẳng hạn như thiếu vitamin C, bệnh gan, bệnh celiac, mầm bệnh hoặc bệnh Crohn.

Nồng độ axit folic thấp có thể gây ra vấn đề cho một số người. Ví dụ:

Một phụ nữ mang thai cần thêm axit folic cho em bé đang lớn.

Những người bị thiếu máu tán huyết, một tình trạng gây ra sự phá hủy nhanh chóng của các tế bào hồng cầu, cần nhiều axit folic để tạo ra nhiều tế bào hồng cầu hơn.

Những người có một số vấn đề nhất định, chẳng hạn như suy thận và một số loại ung thư, có thể sử dụng hết axit folic một cách nhanh chóng. Họ có thể cần được làm sạch máu bằng máy (lọc thận).

Những lý do có thể không thể làm xét nghiệm hoặc tại sao kết quả có thể không hữu ích bao gồm:

Uống một số loại thuốc có thể ảnh hưởng đến mức axit folic. Hãy cho bác sĩ biết tất cả các loại thuốc dùng.

Sử dụng quá nhiều rượu.

Có các tình trạng như thiếu máu vitamin B12 hoặc thiếu máu thiếu sắt.

Ăn một chế độ ăn uống cân bằng, lành mạnh để có được lượng axit folic khuyến nghị hàng ngày để ngăn ngừa thiếu máu do thiếu axit folic. Nhiều loại thực phẩm có axit folic, chẳng hạn như trái cây họ cam quýt, rau xanh và ngũ cốc tăng cường vitamin.

Có thể cần phải bổ sung axit folic nếu bị thiếu máu và không thể nhận đủ axit folic từ thực phẩm. Bác sĩ có thể cho biết nếu cần phải bổ sung.

Uống axit folic trước và trong khi mang thai có thể làm giảm khả năng sinh con bị dị tật bẩm sinh.

Xét nghiệm axit folic thường được thực hiện cùng lúc với xét nghiệm vitamin B12.

Trên đây là một số thông tin liên quan đến Xét nghiệm axit folic: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm, hy vọng sẽ giúp các bạn có thêm những hiểu biết cần thiết trong quá trình tìm hiểu và điều trị bệnh!