Carbon Monoxide (CO): ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Xét nghiệm carbon monoxide máu được sử dụng để phát hiện ngộ độc carbon monoxide. Ngộ độc có thể xảy ra nếu hít phải không khí chứa quá nhiều carbon monoxide. Xét nghiệm này đo lượng huyết sắc tố có liên kết với carbon monoxide. Để hiểu rõ hơn về phương pháp xét nghiệm này, mời các bạn tham khảo bài viết dưới đây!
Mục lục nội dung
1. Nhận định chung
Xét nghiệm carbon monoxide máu được sử dụng để phát hiện ngộ độc carbon monoxide. Ngộ độc có thể xảy ra nếu hít phải không khí chứa quá nhiều carbon monoxide (CO). Khí này không có màu, mùi hoặc vị, vì vậy không thể biết khi nào thở phải chúng. Xét nghiệm này đo lượng huyết sắc tố trong máu có liên kết với carbon monoxide.
Carbon monoxide có thể đến từ bất kỳ nguồn nào đốt cháy nhiên liệu nào. Các nguồn phổ biến là ô tô, lò sưởi, bếp củi, lò sưởi dầu hỏa, vỉ nướng than và các thiết bị gas như máy nước nóng và lò nướng. Những điều này thường không gây ra vấn đề. Nhưng nếu chúng không được sử dụng hoặc lắp đặt đúng cách, carbon monoxide có thể tích tụ trong một không gian kín.
Khi hít phải khí carbon monoxide, nó sẽ thay thế oxy thường được mang theo bởi huyết sắc tố trong các tế bào hồng cầu. Kết quả là não và các mô khác nhận được ít oxy hơn. Điều này có thể gây ra các triệu chứng nghiêm trọng hoặc tử vong.
2. Chỉ định xét nghiệm
Xét nghiệm này có thể được thực hiện nếu đã tiếp xúc với carbon monoxide hoặc nếu có các triệu chứng không giải thích được, chẳng hạn như:
Nhức đầu, chóng mặt, hoặc các vấn đề về thị lực.
Buồn nôn hoặc nôn mửa.
Yếu cơ.
Nhầm lẫn hoặc suy nghĩ khác thường.
Buồn ngủ cực độ.
3. Chuẩn bị xét nghiệm
Đừng hút thuốc trước khi làm xét nghiệm này. Khói thuốc lá có chứa carbon monoxide.
Nói chuyện với bác sĩ nếu có bất kỳ mối quan tâm nào về sự cần thiết của xét nghiệm, rủi ro của nó, cách thức thực hiện hoặc kết quả có thể có ý nghĩa gì.
4. Thực hiện xét nghiệm
Chuyên gia y tế lấy mẫu máu sẽ:
Quấn một dải thun quanh cánh tay trên để ngăn dòng máu chảy. Điều này làm cho các tĩnh mạch bên dưới dải lớn hơn nên dễ dàng đưa kim vào tĩnh mạch.
Làm sạch vị trí kim bằng cồn.
Đặt kim vào tĩnh mạch. Có thể cần nhiều hơn một thanh kim.
Gắn một ống vào kim để làm đầy máu.
Tháo băng ra khỏi cánh tay khi thu thập đủ máu.
Đặt một miếng gạc hoặc bông gòn lên vị trí kim khi kim được lấy ra.
Tạo áp lực lên nơi lấy máu và sau đó băng lại.
5. Cảm thấy khi xét nghiệm
Mẫu máu được lấy từ tĩnh mạch trên cánh tay. Một dây thun được quấn quanh cánh tay trên. Nó có thể cảm thấy chặt. Có thể không cảm thấy gì cả từ kim, hoặc có thể cảm thấy đau nhói hoặc véo nhanh.
6. Rủi ro của xét nghiệm
Có rất ít khả năng xảy ra vấn đề khi lấy mẫu máu lấy từ tĩnh mạch.
Có thể co một vết bầm nhỏ tại nơi lấy máu. Có thể hạ thấp nguy cơ bầm tím bằng cách giữ áp lực trên nơi lấy máu trong vài phút.
Trong một số ít trường hợp, tĩnh mạch có thể bị sưng sau khi lấy mẫu máu. Vấn đề này được gọi là viêm tĩnh mạch. Có thể điều trị bằng cách sử dụng một miếng gạc ấm nhiều lần trong ngày.
7. Ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Xét nghiệm carbon monoxide máu được sử dụng để phát hiện ngộ độc carbon monoxide. Ngộ độc có thể xảy ra nếu hít phải không khí chứa quá nhiều carbon monoxide. Xét nghiệm này đo lượng huyết sắc tố có liên kết với carbon monoxide. Đây được gọi là mức carboxyhemoglobin.
Các kết quả được báo cáo là tỷ lệ phần trăm. Nó cho thấy lượng carbon monoxide liên kết với hemoglobin chia cho tổng lượng hemoglobin (nhân với 100). Tỷ lệ này càng cao, nguy cơ mắc các triệu chứng ngộ độc carbon monoxide càng cao. Một người có giá trị dưới 10% có thể không có bất kỳ triệu chứng nào.
Những con số này chỉ là một hướng dẫn. Phạm vi "bình thường" thay đổi từ phòng xét nghiệm đến phòng xét nghiệm khác. Phòng xét nghiệm có thể có một phạm vi khác nhau. Kết quả của phòng xét nghiệm sẽ hiển thị phạm vi mà phòng thí nghiệm sử dụng. Ngoài ra, bác sĩ sẽ đánh giá kết quả dựa trên sức khỏe và các yếu tố khác. Vì vậy, một số nằm ngoài phạm vi bình thường ở đây vẫn có thể là bình thường.
Kết quả thường có sẵn ngay lập tức.
Bình thường
Những người không hút thuốc: Ít hơn 2% tổng số huyết sắc tố.
Người hút thuốc: 4% - 8% tổng số huyết sắc tố.
Giá trị cao
Giá trị carbon monoxide trong máu cao là do ngộ độc carbon monoxide. Các triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn khi nồng độ carbon monoxide tăng.
Các triệu chứng liên quan đến giá trị carbon monoxide cao:
20% - 30% huyết sắc tố: Nhức đầu, buồn nôn, nôn và khó đưa ra quyết định.
30% - 40% huyết sắc tố: Chóng mặt, yếu cơ, vấn đề về thị lực, nhầm lẫn, tăng nhịp tim và nhịp thở.
50% - 60% huyết sắc tố: Mất ý thức.
Trên 60% huyết sắc tố: Động kinh, hôn mê, tử vong.
Phụ nữ và trẻ em thường có ít tế bào hồng cầu hơn nam giới. Vì vậy, phụ nữ và trẻ em có thể có các triệu chứng nghiêm trọng hơn ở mức độ thấp hơn.
8. Yếu tố ảnh hưởng đến xét nghiệm
Nếu hút thuốc, đã có một số carbon monoxide trong máu.
Những người thường xuyên tiếp xúc với khí thải xe hơi, chẳng hạn như tài xế taxi và cảnh sát giao thông, thường có nồng độ carbon monoxide cao (8% đến 12%).
9. Điều cần biết thêm
Bất cứ ai có thể đã tiếp xúc với carbon monoxide và có các triệu chứng nên được kiểm tra ngộ độc carbon monoxide. Ví dụ, nên được kiểm tra nếu sống trong một ngôi nhà có hệ thống sưởi ấm cũ và bị đau đầu liên tục.
Nếu nghĩ rằng có thể bị ngộ độc carbon monoxide, nên rời khỏi nơi có khả năng tiếp xúc và sử dụng oxy để thở trước khi được kiểm tra.
Cũng có thể có các xét nghiệm khác, chẳng hạn như xét nghiệm khí máu động mạch và công thức máu toàn bộ. Xét nghiệm khí máu có thể được thực hiện để tìm hiểu xem có bị ngộ độc carbon monoxide hay một bệnh khác gây ra các triệu chứng tương tự.
Trên đây là một số thông tin liên quan đến Carbon Monoxide (CO): ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm, hy vọng sẽ giúp các bạn có thêm những hiểu biết cần thiết trong quá trình tìm hiểu và điều trị bệnh!
