Đo tải lượng virus HIV: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Xét nghiệm tải lượng virus đo lượng virus suy giảm miễn dịch ở người (HIV) trong máu. Tải lượng virus được đo trước tiên khi được chẩn đoán nhiễm HIV. Bài viết dưới đây sẽ nói rõ hơn về phương pháp xét nghiệm này, mời các bạn tham khảo!

Đo tải lượng virus HIV: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

1. Nhận định chung

Xét nghiệm tải lượng virus đo lượng virus suy giảm miễn dịch ở người (HIV) trong máu. Tải lượng virus được đo trước tiên khi được chẩn đoán nhiễm HIV. Phép đo ban đầu này đóng vai trò là đường cơ sở và các phép đo tải lượng virus trong tương lai sẽ được so sánh với đường cơ sở. Vì tải lượng virus có thể thay đổi theo từng ngày, nên xu hướng theo thời gian được sử dụng để xác định xem tình trạng nhiễm trùng có trở nên tồi tệ hơn không. Nếu tải lượng virus cho thấy sự gia tăng ổn định qua một số phép đo, điều đó có nghĩa là tình trạng nhiễm trùng đang trở nên tồi tệ hơn. Nếu xu hướng tải lượng virus giảm qua một số phép đo, điều đó có nghĩa là nhiễm trùng đang bị ức chế.

Tải lượng virus được đo bằng một trong ba loại xét nghiệm khác nhau:

Xét nghiệm phản ứng chuỗi polymerase sao chép ngược (RT-PCR)

Xét nghiệm DNA phân nhánh (bDNA)

Xét nghiệm khuếch đại dựa trên chuỗi axit nucleic (NASBA)

Những xét nghiệm này đo lượng vật liệu di truyền (RNA) của HIV trong máu. Nhưng mỗi xét nghiệm báo cáo kết quả khác nhau, vì vậy điều quan trọng là sử dụng cùng một xét nghiệm theo thời gian.

2. Chỉ định đo tải lượng virus HIV

Xét nghiệm đo tải lượng virus được thực hiện để:

Theo dõi những thay đổi trong nhiễm HIV.

Hướng dẫn lựa chọn điều trị.

Theo dõi quá trình điều trị như thế nào.

Có thể thiết lập một lịch trình khác cho kiểm tra, nhưng lịch trình phổ biến nhất là:

Nếu không được điều trị bằng thuốc kháng vi-rút (ART), tải lượng vi-rút sẽ được đo mỗi 3 đến 4 tháng.

Nếu đang điều trị bằng thuốc kháng vi-rút:

Phép đo tải lượng virus được thực hiện trước khi bắt đầu điều trị. Đây là phép đo cơ bản.

Một phép đo tải lượng virus khác được thực hiện từ 4 đến 8 tuần sau khi bắt đầu điều trị để xác định phản ứng với thuốc. Khi bắt đầu điều trị hoặc chuyển sang các loại thuốc mới, dự kiến ​​sẽ giảm tải lượng virus.

Nếu giảm tải virus dự kiến ​​xảy ra và số lượng tế bào CD4 + vẫn ổn định, tải lượng virus sẽ được đo mỗi 3 đến 6 tháng. Số lượng CD4 + theo dõi hệ thống miễn dịch  hoạt động như thế nào.

3. Chuẩn bị đo tải lượng virus HIV

Không cần phải làm bất cứ điều gì trước khi bạn có bài kiểm tra này.

4. Thực hiện đo tải lượng virus HIV

Các chuyên gia sức khỏe rút máu sẽ:

Quấn một dải thun quanh cánh tay trên để ngăn dòng máu chảy. Điều này làm cho các tĩnh mạch bên dưới dải lớn hơn nên dễ dàng đưa kim vào tĩnh mạch.

Làm sạch vị trí kim bằng cồn.

Đặt kim vào tĩnh mạch. Có thể cần nhiều hơn một thanh kim.

Gắn một ống vào kim để làm đầy máu.

Tháo băng ra khỏi cánh tay khi thu thập đủ máu.

Áp dụng một miếng gạc hoặc bông gòn trên vị trí kim khi kim được gỡ bỏ.

Áp áp lực trên nơi lấy máu và sau đó một băng.

5. Cảm thấy khi đo tải lượng virus HIV

Có thể không cảm thấy gì cả từ vết đâm kim, hoặc có thể cảm thấy một vết chích hoặc nhúm ngắn khi kim đâm xuyên qua da. Một số người cảm thấy đau nhói trong khi kim nằm trong tĩnh mạch. Nhưng nhiều người không cảm thấy đau (hoặc chỉ có cảm giác khó chịu nhỏ) sau khi kim được đặt trong tĩnh mạch. Số lượng cơn đau cảm thấy phụ thuộc vào kỹ năng của chuyên gia y tế rút máu, tình trạng tĩnh mạch và độ nhạy cảm với cơn đau.

6. Rủi ro của đo tải lượng virus HIV

Có rất ít nguy cơ biến chứng do lấy máu từ tĩnh mạch.

Có thể phát triển một vết bầm nhỏ ở vị trí thủng. Có thể giảm nguy cơ bị bầm tím bằng cách giữ áp lực trên nơi lấy máu trong vài phút sau khi rút kim.

Trong một số ít trường hợp, tĩnh mạch có thể bị viêm sau khi lấy mẫu máu. Tình trạng này được gọi là viêm tĩnh mạch và thường được điều trị bằng một miếng gạc ấm áp nhiều lần mỗi ngày.

7. Ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Xét nghiệm tải lượng virus đo lượng virus suy giảm miễn dịch ở người (HIV) trong máu. Kết quả có thể mất tới 2 tuần.

Các giá trị bình thường được liệt kê ở đây, được gọi là phạm vi tham chiếu, chỉ là một hướng dẫn. Các phạm vi này khác nhau tùy theo phòng xét nghiệm và tùy thuộc vào phương pháp xét nghiệm nào được sử dụng (RT-PCR, bDNA, NASBA). Phòng xét nghiệm có thể có một phạm vi bình thường khác nhau. Kết quả xét nghiệm nên chứa phạm vi sử dụng phòng xét nghiệm. Ngoài ra, bác sĩ sẽ đánh giá kết quả dựa trên sức khỏe và các yếu tố khác. Điều này có nghĩa là một giá trị nằm ngoài các giá trị bình thường được liệt kê ở đây có thể vẫn bình thường.

Kết quả tải lượng virus được báo cáo là số lượng bản sao HIV trong một mililit (bản sao / mL) máu. Mỗi vi-rút được gọi là "bản sao", vì HIV sinh sản bằng cách tạo ra các bản sao của chính nó (sao chép).

Bình thường

HIV không được phát hiện trong máu.

Bất thường

HIV được phát hiện trong máu. Bác sĩ sẽ so sánh số đo hiện tại với các giá trị trước đó.

Nếu tải lượng virus tăng lên, điều đó có nghĩa là tình trạng nhiễm trùng ngày càng nặng hơn. Nếu tải lượng virus giảm, điều đó có nghĩa là nhiễm trùng đang bị ức chế.

Kết quả tải lượng virus không thể phát hiện không có nghĩa là không còn nhiễm HIV trong máu. Điều đó đơn giản có nghĩa là lượng HIV trong máu quá thấp để xét nghiệm phát hiện. HIV vẫn có thể truyền sang người khác ngay cả khi tải lượng virus không thể được phát hiện.

8. Yếu tố ảnh hưởng đến đo tải lượng virus HIV

Những lý do có thể không thể làm kiểm tra hoặc tại sao kết quả có thể không hữu ích bao gồm:

Có một nhiễm trùng khác, chẳng hạn như viêm phổi.

Có sử dụng loại vắc-xin gần đây, chẳng hạn như vắc-xin cúm.

9. Điều cần biết thêm

Kết quả từ các phương pháp khác nhau (RT-PCR, bDNA, NASBA) để đo tải lượng virus không thể thay thế cho nhau. Điều này làm cho nó quan trọng để sử dụng cùng một phương pháp đo mỗi lần.

Xét nghiệm tải lượng virus không được sử dụng thường xuyên để chẩn đoán HIV. Xét nghiệm kháng thể HIV được sử dụng cho mục đích này.

Xét nghiệm tải lượng virus chính xác hơn số lượng CD4 + để đánh giá hoạt động của HIV. Số lượng CD4 + đo lường mức độ hoạt động của hệ thống miễn dịch  và có thể được sử dụng để xác định khi nào bắt đầu điều trị bằng thuốc kháng vi-rút. Xét nghiệm tải lượng virus được sử dụng để xác định đáp ứng với điều trị bằng thuốc kháng vi-rút. Không có HIV được phát hiện trong máu của những người điều trị thành công.

Trên đây là một số thông tin liên quan đến đo tải lượng virus HIV: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm, hy vọng sẽ giúp các bạn có thêm những hiểu biết cần thiết trong quá trình tìm hiểu và điều trị bệnh!

Ngày:11/08/2020 Chia sẻ bởi:ngan

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM