Amylase máu và nước tiểu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Xét nghiệm amylase thử nghiệm đo lượng enzyme này trong một mẫu máu lấy từ tĩnh mạch hoặc trong một mẫu nước tiểu.

Thông thường, chỉ có nồng độ amylase thấp được tìm thấy trong máu hoặc nước tiểu. Nhưng nếu tuyến tụy hoặc tuyến nước bọt bị tổn thương hoặc bị tắc, nhiều amylase thường được giải phóng vào máu và nước tiểu. Trong máu, nồng độ amylase chỉ tăng trong một thời gian ngắn. Trong nước tiểu, amylase có thể vẫn còn cao trong vài ngày.

Xét nghiệm amylase được thực hiện để:

Tìm viêm tụy và các bệnh tuyến tụy khác.

Xem liệu điều trị viêm tụy và các bệnh tuyến tụy khác có hiệu quả không.

Kiểm tra sưng và viêm tuyến nước bọt.

Để chuẩn bị cho xét nghiệm amylase:

Không uống rượu trong 24 giờ trước khi xét nghiệm.

Đối với xét nghiệm amylase máu, không ăn hoặc uống bất cứ thứ gì ngoại trừ nước trong ít nhất 2 giờ trước khi làm xét nghiệm.

Đối với xét nghiệm amylase nước tiểu 24 giờ, hãy nhớ uống đủ nước trong quá trình xét nghiệm để tránh mất nước.

Nhiều loại thuốc có thể ảnh hưởng đến kết quả của xét nghiệm này. Hãy chắc chắn nói với bác sĩ về tất cả các loại thuốc không kê đơn và thuốc theo toa dùng.

Nói chuyện với bác sĩ về bất kỳ mối quan tâm nào về nhu cầu xét nghiệm, rủi ro của nó, cách thực hiện hoặc kết quả sẽ có ý nghĩa gì.

Xét nghiệm máu

Các chuyên gia y tế rút máu sẽ:

Quấn một dải thun quanh cánh tay trên để ngăn dòng máu chảy. Điều này làm cho các tĩnh mạch bên dưới dải lớn hơn nên dễ dàng đưa kim vào tĩnh mạch.

Làm sạch vị trí kim bằng cồn.

Đặt kim vào tĩnh mạch. Có thể cần nhiều hơn một kim.

Gắn một ống vào kim để làm đầy máu.

Tháo băng ra khỏi cánh tay khi thu thập đủ máu.

Đặt một miếng gạc hoặc bông gòn lên vị trí kim khi kim được lấy ra.

Tạo áp lực lên nơi chọc kim và sau đó băng lại.

Xét nghiệm nước tiểu

Amylase có thể được đo trong mẫu nước tiểu 24 giờ hoặc 2 giờ.

Một mẫu nước tiểu 24 giờ là tất cả nước tiểu sản xuất trong khoảng thời gian 24 giờ.

Bắt đầu thu thập nước tiểu vào buổi sáng. Khi mới ngủ dậy, làm trống bàng quang. Viết thời gian đi tiểu để đánh dấu sự bắt đầu của thời gian thu thập 24 giờ.

Trong 24 giờ tới, thu thập tất cả nước tiểu. Bác sĩ hoặc phòng xét nghiệm thường sẽ cung cấp một thùng chứa lớn chứa khoảng 4 L (1 gal). Các thùng chứa có một lượng nhỏ chất bảo quản trong đó. Đi tiểu vào một hộp nhỏ, sạch và sau đó đổ nước tiểu vào thùng chứa lớn. Không chạm vào bên trong thùng bằng ngón tay.

Giữ hộp lớn trong tủ lạnh trong 24 giờ.

Làm trống bàng quang lần cuối cùng tại hoặc ngay trước khi kết thúc thời gian 24 giờ. Thêm nước tiểu này vào thùng chứa lớn và ghi lại thời gian.

Không để giấy vệ sinh, lông mu, phân (phân), máu kinh nguyệt hoặc các chất lạ khác trong mẫu nước tiểu.

Mẫu nước tiểu 2 giờ là tất cả các nước tiểu sản xuất trong khoảng thời gian 2 giờ. Thu thập nó theo cách tương tự như mẫu nước tiểu 24 giờ, trong khoảng thời gian 2 giờ mà chuyên gia y tế khuyến nghị.

Xét nghiệm máu

Mẫu máu được lấy từ tĩnh mạch trên cánh tay. Một dây thun được quấn quanh cánh tay trên. Nó có thể cảm thấy chặt. Có thể không cảm thấy gì cả từ kim, hoặc có thể cảm thấy đau nhói hoặc véo nhanh.

Xét nghiệm nước tiểu

Không có đau trong khi lấy mẫu nước tiểu 2 giờ hoặc 24 giờ.

Xét nghiệm máu

Có rất ít khả năng xảy ra vấn đề khi lấy mẫu máu lấy từ tĩnh mạch.

Có thể co một vết bầm nhỏ tại nơi chọc kim. Có thể giảm cơ hội bầm tím bằng cách giữ áp lực trên nơi chọc kim trong vài phút.

Trong một số ít trường hợp, tĩnh mạch có thể bị sưng sau khi lấy mẫu máu. Vấn đề này được gọi là viêm tĩnh mạch. Nén ấm có thể được sử dụng nhiều lần trong ngày để điều trị này.

Xét nghiệm nước tiểu

Không có rủi ro liên quan đến việc lấy mẫu nước tiểu 2 giờ hoặc 24 giờ.

Xét nghiệm amylase đo lượng enzyme này trong một mẫu máu lấy từ tĩnh mạch hoặc trong một mẫu nước tiểu. Nhiều vấn đề có thể thay đổi mức amylase. Bác sĩ sẽ thảo luận về bất kỳ kết quả bất thường đáng kể nào liên quan đến các triệu chứng và sức khỏe trong quá khứ.

Kết quả thường có sẵn trong vòng 72 giờ.

Các giá trị bình thường được liệt kê ở đây, được gọi là phạm vi tham chiếu, chỉ là hướng dẫn. Các phạm vi này khác nhau từ phòng xét nghiệm này đến phòng xét nghiệm khác. Ngoài ra, bác sĩ sẽ đánh giá kết quả dựa trên sức khỏe và các yếu tố khác. Điều này có nghĩa là một giá trị nằm ngoài các giá trị bình thường được liệt kê ở đây có thể vẫn bình thường.

Bình thường

Giá trị cao

Giá trị có thể cao vì:

Viêm tuyến tụy (viêm tụy), u nang tuyến tụy hoặc ung thư tuyến tụy.

Viêm tuyến nước bọt, chẳng hạn như quai bị.

Tắc nghẽn, hoặc tổn thương nghiêm trọng đến ruột (tắc ruột hoặc tắc nghẽn).

Một vết loét dạ dày đã gây ra một lỗ trên thành dạ dày.

Sỏi mật đang gây viêm tụy.

Toan ceton tiểu đường.

Thai ngoài tử cung bị vỡ .

Suy thận.

Viêm ruột thừa hoặc viêm phúc mạc.

Macroamylasemia, một tình trạng không phổ biến và vô hại trong đó amylase liên kết với một protein trong máu.

Những lý do có thể không thể làm xét nghiệm hoặc tại sao kết quả có thể không hữu ích bao gồm:

Các loại thuốc, bao gồm opioid như codein và morphin, thuốc tránh thai, thuốc lợi tiểu, indomethacin và aspirin hoặc các chất làm loãng máu khác.

Uống một lượng lớn rượu trước khi xét nghiệm.

Nước bọt, chứa một lượng lớn amylase. Ho, hắt hơi, hoặc thậm chí nói chuyện, qua nước tiểu hoặc mẫu máu không được che chở có thể làm nhiễm bẩn mẫu vật và làm tăng giá trị amylase một cách giả tạo.

Có thai.

Nội soi ngược dòng nội soi ngược dòng (ERCP) trước khi xét nghiệm amylase.

Viêm tụy thường làm cho nồng độ amylase trong nước tiểu duy trì ở mức cao trong vài ngày so với nồng độ amylase trong máu.

Em bé có ít hoặc không có amylase khi sinh. Vào cuối năm thứ nhất, mức độ amylase của em bé cũng giống như mức độ của người lớn.

Lipase là một enzyme chỉ được sản xuất bởi tuyến tụy. Xét nghiệm lipase có thể được thực hiện cùng lúc với xét nghiệm amylase khi nghi ngờ viêm tụy.

Thỉnh thoảng, xét nghiệm so sánh amylase trong nước tiểu với creatinine (tỷ lệ thanh thải thận) có thể được thực hiện để giúp chẩn đoán viêm tụy.

Trên đây là một số thông tin liên quan đến Amylase máu và nước tiểu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm, hy vọng sẽ giúp các bạn có thêm những hiểu biết cần thiết trong quá trình tìm hiểu và điều trị bệnh!