Catecholamine trong máu: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Catecholamine làm tăng nhịp tim, huyết áp, nhịp thở, sức mạnh cơ bắp và sự tỉnh táo, nó cũng giảm lượng máu đi đến da và ruột và tăng lượng máu đi đến các cơ quan chính. Xét nghiệm catecholamine được thực hiện để giúp chẩn đoán khối u ở tuyến thượng thận gọi là pheochromocytoma. Để hiểu rõ hơn về phương pháp xét nghiệm này, mời các bạn tham khảo bài viết dưới đây!
Mục lục nội dung
1. Nhận định chung
Xét nghiệm catecholamine đo lượng hormone epinephrine, norepinephrine và dopamine trong máu. Những catecholamine này được tạo ra bởi mô thần kinh, não và tuyến thượng thận. Catecholamine giúp cơ thể phản ứng với căng thẳng hoặc sợ hãi và chuẩn bị cho cơ thể phản ứng.
Các tuyến thượng thận tạo ra một lượng lớn catecholamine như một phản ứng đối với căng thẳng. Các catecholamine chính là epinephrine (adrenaline), norepinephrine (noradrenaline) và dopamine. Chúng phân hủy thành axit vanillylmandelic (VMA), metanephrine và Normetanephrine. Metanephrine và Normetanephrine cũng có thể được đo trong khi xét nghiệm catecholamine.
Catecholamine làm tăng nhịp tim, huyết áp, nhịp thở, sức mạnh cơ bắp và sự tỉnh táo của tinh thần. Nó cũng hạ thấp lượng máu đi đến da và ruột và tăng lượng máu đi đến các cơ quan chính, chẳng hạn như não, tim và thận.
Một số khối u hiếm (như pheochromocytoma) có thể làm tăng lượng catecholamine trong máu. Điều này gây ra huyết áp cao, đổ mồ hôi quá nhiều, đau đầu, tim đập nhanh (đánh trống ngực) và run.
2. Chỉ định xét nghiệm
Xét nghiệm catecholamine được thực hiện để giúp chẩn đoán khối u ở tuyến thượng thận gọi là pheochromocytoma. Nồng độ catecholamine trong máu có thể thay đổi nhanh chóng, do đó khó có thể tìm thấy giá trị cao trong một mẫu máu. Nhưng một hợp chất đặc biệt, metanephrine, có thể được tìm thấy trong máu, điều này có thể có nghĩa là hiện tượng pheochromocytoma. Các bác sĩ có thể làm xét nghiệm nước tiểu đo nồng độ catecholamine trong vòng 24 giờ.
3. Chuẩn bị xét nghiệm
Có thể được yêu cầu tránh những điều sau trong 2 đến 3 ngày trước khi làm xét nghiệm này:
Caffeine, chẳng hạn như cà phê, trà, ca cao và sô cô la.
Amin. Chúng được tìm thấy trong chuối, quả óc chó, bơ, đậu fava, phô mai, bia và rượu vang đỏ.
Bất kỳ thực phẩm hoặc chất lỏng với vani.
Cam thảo.
Aspirin.
Có thể được yêu cầu không ăn hoặc uống bất cứ thứ gì trong 10 giờ trước khi xét nghiệm này. Không sử dụng thuốc lá trong 4 giờ trước khi thử máu.
Nhiều loại thuốc có thể thay đổi kết quả của xét nghiệm này. Hãy chắc chắn nói với bác sĩ về tất cả các loại thuốc không kê đơn và thuốc theo toa dùng.
Bác sĩ có thể yêu cầu dừng một số loại thuốc, chẳng hạn như thuốc huyết áp, trước khi xét nghiệm. Không dùng thuốc cảm lạnh hoặc dị ứng, bao gồm aspirin, hoặc thuốc giảm cân không kê đơn trong 2 tuần trước khi xét nghiệm.
Lấy mẫu máu có thể gây căng thẳng. Điều này có thể làm tăng nồng độ catecholamine. Hãy chắc chắn giữ ấm, vì lạnh cũng có thể làm tăng nồng độ catecholamine. Yêu cầu chăn nếu cảm thấy lạnh.
Nói chuyện với bác sĩ về bất kỳ mối quan tâm nào về nhu cầu xét nghiệm, rủi ro của nó, cách thực hiện hoặc kết quả sẽ có ý nghĩa gì.
4. Thực hiện xét nghiệm
Các chuyên gia y tế rút máu sẽ:
Quấn một dải thun quanh cánh tay trên để ngăn dòng máu chảy. Điều này làm cho các tĩnh mạch bên dưới dải lớn hơn nên dễ dàng đưa kim vào tĩnh mạch.
Làm sạch vị trí kim bằng cồn.
Đặt kim vào tĩnh mạch. Có thể cần nhiều hơn một thanh kim.
Gắn một ống vào kim để làm đầy máu.
Tháo băng ra khỏi cánh tay khi thu thập đủ máu.
Đặt một miếng gạc hoặc bông gòn lên vị trí kim khi kim được lấy ra.
Tạo áp lực lên nơi lấy máu và sau đó băng lại.
5. Cảm thấy khi xét nghiệm
Mẫu máu được lấy từ tĩnh mạch trên cánh tay. Một dây thun được quấn quanh cánh tay trên. Nó có thể cảm thấy chặt. Có thể không cảm thấy gì cả từ kim, hoặc có thể cảm thấy đau nhói hoặc véo nhanh.
6. Rủi ro của xét nghiệm
Có rất ít khả năng xảy ra vấn đề khi lấy mẫu máu lấy từ tĩnh mạch.
Có thể có một vết bầm nhỏ tại nơi lấy máu. Có thể hạ thấp nguy cơ bầm tím bằng cách giữ áp lực trên nơi lấy máu trong vài phút.
Trong một số ít trường hợp, tĩnh mạch có thể bị sưng sau khi lấy mẫu máu. Vấn đề này được gọi là viêm tĩnh mạch. Nén ấm có thể được sử dụng nhiều lần trong ngày để điều trị.
7. Ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Xét nghiệm catecholamine đo lượng epinephrine, norepinephrine và dopamine trong máu. Những catecholamine này được tạo ra bởi mô thần kinh, não và tuyến thượng thận. Xét nghiệm cũng có thể đo lượng metanephrine và Normetanephrine.
Bình thường
Các giá trị bình thường được liệt kê ở đây, được gọi là phạm vi tham chiếu, chỉ là một hướng dẫn. Các phạm vi này khác nhau từ phòng xét nghiệm đến phòng xét nghiệm khác và phòng xét nghiệm có thể có một phạm vi bình thường khác nhau. Kết quả của phòng xét nghiệm nên chứa phạm vi sử dụng. Ngoài ra, bác sĩ sẽ đánh giá kết quả dựa trên sức khỏe và các yếu tố khác. Điều này có nghĩa là một giá trị nằm ngoài các giá trị bình thường được liệt kê ở đây có thể vẫn bình thường.
Catecholamine trong máu |
|||
Epinephrine: |
Nằm: |
Ít hơn 110 picogram trên mililit (pg / mL) hoặc ít hơn 599 picomoles mỗi lít (pmol / L) |
|
Đứng: |
Dưới 140 pg / mL hoặc dưới 762 pmol / L |
|
|
Norepinephrine: |
Nằm: |
70 - 750 pg / mL hoặc 381 - 4,083 pmol / L |
|
Đứng: |
200 - 1,700 pg / mL hoặc 1,088 - 9,256 pmol / L |
|
|
Dopamine: |
Ngồi hoặc nằm: |
Dưới 30 pg / mL hoặc dưới 163 pmol / L |
|
Metanephrine: |
Ngồi hoặc nằm: |
Ít hơn 0,5 nanomoles mỗi lít (nmol / L) |
|
Normetanephrine: |
Ngồi hoặc nằm: |
Dưới 0,90nmol / L |
|
Giá trị cao
Nồng độ catecholamine cao, axit vanillylmandelic (VMA) hoặc metanephrine có thể có nghĩa là một khối u tuyến thượng thận (pheochromocytoma) hoặc một loại khối u khác tạo ra catecholamine.
Bất kỳ căng thẳng lớn nào, chẳng hạn như bỏng, nhiễm trùng toàn thân (nhiễm trùng huyết), bệnh tật, phẫu thuật hoặc chấn thương, có thể gây ra mức độ catecholamine cao.
Nhiều loại thuốc huyết áp cũng có thể gây ra mức catecholamine cao.
Giá trị thấp
Mức catecholamine thấp thường không chỉ ra vấn đề.
8. Yếu tố ảnh hưởng đến xét nghiệm
Những lý do có thể không thể làm xét nghiệm hoặc tại sao kết quả có thể không hữu ích bao gồm:
Tập thể dục.
Có cảm xúc cực kỳ căng thẳng.
Có phẫu thuật, chấn thương, hoặc bệnh tật.
Dùng một số loại thuốc, chẳng hạn như aspirin, nitroglycerin, thuốc chống trầm cảm ba vòng, tetracycline, theophylline hoặc một số loại thuốc huyết áp.
Sử dụng nicotine, rượu (ethanol) hoặc cocaine.
Dùng thuốc ho, cảm lạnh hoặc thuốc xoang không kê đơn.
Ăn hoặc uống thực phẩm có caffeine.
9. Điều cấn biết thêm
Xét nghiệm này không được thực hiện thường xuyên. Xét nghiệm nước tiểu 24 giờ tốt hơn cho việc tìm thấy nồng độ catecholamine cao, hơn so với xét nghiệm máu.
Trên đây là một số thông tin liên quan đến Catecholamine trong máu: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm, hy vọng sẽ giúp các bạn có thêm những hiểu biết cần thiết trong quá trình tìm hiểu và điều trị bệnh!