Phốt phát máu: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Xét nghiệm phốt phát đo lượng phốt phát trong mẫu máu. Phốt phát là một hạt tích điện (ion) có chứa khoáng photpho. Cơ thể cần phốt pho để xây dựng và sửa chữa xương và răng, giúp các dây thần kinh hoạt động và làm cho cơ bắp co lại. Bài viết dưới đây sẽ nói rõ hơn về phương pháp xét nghiệm này, mời các bạn tham khảo!
Mục lục nội dung
1. Nhận định chung
Xét nghiệm phốt phát đo lượng phốt phát trong mẫu máu. Phốt phát là một hạt tích điện (ion) có chứa khoáng photpho. Cơ thể cần phốt pho để xây dựng và sửa chữa xương và răng, giúp các dây thần kinh hoạt động và làm cho cơ bắp co lại. Hầu hết (khoảng 85%) phốt pho có trong phốt phát được tìm thấy trong xương. Phần còn lại của nó được lưu trữ trong các mô trên khắp cơ thể.
Thận giúp kiểm soát lượng phosphate trong máu. Phosphate bổ sung được lọc qua thận và đi ra khỏi cơ thể qua nước tiểu. Nồng độ phosphate cao trong máu thường do vấn đề về thận.
Lượng phốt phát trong máu ảnh hưởng đến mức độ canxi trong máu. Canxi và phốt phát trong cơ thể phản ứng theo những cách ngược lại: khi nồng độ canxi trong máu tăng, nồng độ phốt phát giảm. Một loại hormone gọi là hormone tuyến cận giáp (PTH) điều chỉnh mức độ canxi và phốt pho trong máu. Khi đo mức phốt pho, mức vitamin D, và đôi khi là mức PTH, được đo cùng một lúc. Vitamin D cần thiết cho cơ thể để hấp thụ phốt phát.
Mối quan hệ giữa canxi và phốt phát có thể bị phá vỡ bởi một số bệnh hoặc nhiễm trùng. Vì lý do này, mức độ phosphate và canxi thường được đo cùng một lúc.
2. Chỉ định xét nghiệm phốt phát máu
Xét nghiệm để đo phosphate trong máu có thể được thực hiện để:
Kiểm tra nồng độ phốt phát nếu bị bệnh thận hoặc bệnh xương.
Giúp tìm các vấn đề với một số tuyến, chẳng hạn như tuyến cận giáp.
Tìm một lý do cho mức độ vitamin D bất thường.
3. Chuẩn bị xét nghiệm phốt phát máu
Nhiều loại thuốc có thể thay đổi kết quả của xét nghiệm này. Hãy chắc chắn nói với bác sĩ về tất cả các loại thuốc không kê đơn và thuốc theo toa dùng, bao gồm cả bổ sung vitamin D.
Nói chuyện với bác sĩ về bất kỳ mối quan tâm nào về nhu cầu xét nghiệm, rủi ro của nó, cách thực hiện hoặc kết quả sẽ có ý nghĩa gì.
4. Thực hiện xét nghiệm phốt phát máu
Xét nghiệm máu
Nhân viên y tế lấy mẫu máu sẽ:
Quấn một dải thun quanh cánh tay trên để ngăn dòng máu chảy. Điều này làm cho các tĩnh mạch bên dưới dải lớn hơn nên dễ dàng đưa kim vào tĩnh mạch.
Làm sạch vị trí kim bằng cồn.
Đặt kim vào tĩnh mạch. Có thể cần nhiều hơn một thanh kim.
Gắn một ống vào kim để làm đầy máu.
Tháo băng ra khỏi cánh tay khi thu thập đủ máu.
Đặt một miếng gạc hoặc bông gòn lên vị trí kim khi kim được lấy ra.
Tạo áp lực lên nơi lấy máu và sau đó băng lại.
Máu từ gót chân
Ở trẻ sơ sinh, mẫu máu thường được lấy từ gót chân.
Đối với một mẫu máu dính gót chân, một vài giọt máu được thu thập từ gót chân của em bé. Da gót chân trước tiên được làm sạch bằng cồn và sau đó làm thủng bằng một cái lancet vô trùng nhỏ. Một vài giọt máu được thu thập trong một ống nhỏ. Khi đã thu thập đủ máu, một miếng gạc hoặc bông gòn được đặt trên vị trí đâm thủng. Áp lực được duy trì nhanh chóng trên vị trí đâm thủng, và sau đó một miếng băng nhỏ thường được đặt vào.
5. Cảm thấy khi xét nghiệm phốt phát máu
Xét nghiệm máu
Có thể không cảm thấy gì cả từ vết đâm kim, hoặc có thể cảm thấy một vết chích hoặc nhúm ngắn khi kim đâm xuyên qua da. Một số người cảm thấy đau nhói trong khi kim nằm trong tĩnh mạch. Nhưng nhiều người không cảm thấy đau (hoặc chỉ cảm thấy khó chịu một chút) khi kim được đặt trong tĩnh mạch. Số lượng cảm thấy đau phụ thuộc vào kỹ năng của chuyên gia y tế rút máu, tình trạng tĩnh mạch và độ nhạy cảm với cơn đau.
Máu từ gót chân
Một cơn đau ngắn, như vết chích hoặc nhúm, thường được cảm nhận khi lancet chọc thủng da. Em bé có thể cảm thấy một chút khó chịu với thủng da.
6. Rủi ro của xét nghiệm phốt phát máu
Xét nghiệm máu
Có rất ít nguy cơ biến chứng do lấy máu từ tĩnh mạch. Có thể phát triển một vết bầm nhỏ ở vị trí thủng. Có thể giảm nguy cơ bị bầm tím bằng cách giữ áp lực trên nơi lấy máu trong vài phút sau khi rút kim.
Trong một số ít trường hợp, tĩnh mạch có thể bị viêm sau khi lấy mẫu máu. Tình trạng này được gọi là viêm tĩnh mạch và thường được điều trị bằng cách áp nén ấm nhiều lần mỗi ngày.
Máu từ gót chân
Có rất ít rủi ro về một vấn đề nghiêm trọng phát triển từ lấy máu từ gót chân. Một vết bầm nhỏ có thể phát triển tại vị trí thủng.
Chảy máu liên tục có thể là một vấn đề cho trẻ bị rối loạn chảy máu. Có khả năng một vấn đề chảy máu có thể được phát hiện trong khi thu thập máu cho xét nghiệm này.
7. Ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Xét nghiệm phốt phát đo lượng phốt phát trong mẫu máu. Phốt phát là một hạt tích điện (ion) có chứa photpho khoáng. Mức độ phốt phát thường cao hơn ở trẻ em so với người lớn do sự phát triển xương hoạt động xảy ra ở trẻ em.
Kết quả thường có sẵn trong 1 đến 2 giờ.
Bình thường
Các giá trị bình thường được liệt kê ở đây, được gọi là phạm vi tham chiếu, chỉ là hướng dẫn. Các phạm vi này khác nhau từ phòng xét nghiệm đến phòng xét nghiệm và phòng xét nghiệm có thể có một phạm vi khác nhau cho những gì bình thường. Kết quả của phòng xét nghiệm nên chứa phạm vi sử dụng phòng xét nghiệm. Ngoài ra, bác sĩ sẽ đánh giá kết quả dựa trên sức khỏe và các yếu tố khác. Điều này có nghĩa là một giá trị nằm ngoài các giá trị bình thường được liệt kê ở đây có thể vẫn bình thường.
Người lớn: 2.7 - 4.5 Milligram mỗi decilitre (mg / dL); 0,87 - 1,45 Millimoles mỗi lít (mmol / L).
Trẻ em: 4,5 - 5.5 Milligram mỗi decilitre (mg / dL); 1.45 - 1.78 Millimoles mỗi lít (mmol / L).
Trẻ sơ sinh: 4.5 - 9.0 Milligram mỗi decilitre (mg / dL); 1.45 - 2.91 Millimoles mỗi lít (mmol / L).
Giá trị cao
Nồng độ phosphate cao có thể được gây ra bởi:
Một số khối u như ung thư hạch.
Bệnh thận, suy tuyến cận giáp, Bệnh to cực, chữa bệnh gãy xương, không được điều trị hiện tượng ketoacidosis, hoặc các bệnh xương nhất định.
Quá nhiều vitamin D trong cơ thể.
Giá trị thấp
Nồng độ phosphate thấp có thể được gây ra bởi:
Bệnh cường cận giáp, một số bệnh về xương (như bệnh xương khớp), thiếu vitamin D, hoặc một số bệnh về thận hoặc gan.
Suy dinh dưỡng nặng hoặc đói.
Một tình trạng ngăn cản ruột hấp thụ chất dinh dưỡng đúng cách.
Phụ thuộc rượu.
Nồng độ canxi cao.
Một số loại khối u.
8. Yếu tố ảnh hưởng đến xét nghiệm phốt phát máu
Kết quả từ xét nghiệm phosphate máu có thể bị ảnh hưởng bởi:
Sử dụng một số loại thuốc có thể làm giảm nồng độ phosphate, chẳng hạn như acetazolamide và epinephrine. Một lượng lớn đường (glucose) làm cho nồng độ insulin tăng cũng có thể làm giảm nồng độ phosphate.
9. Điều cần biết thêm
Kết quả xét nghiệm để đo phosphate trong máu không hữu ích. Các chất điện giải khác (như canxi, clorua, magiê, kali và natri) cũng có thể được đo.
Các xét nghiệm máu khác, chẳng hạn như xét nghiệm nitơ urê máu (BUN) hoặc xét nghiệm creatinine, cũng có thể được sử dụng để kiểm tra chức năng thận.
Trẻ em có lượng phốt phát thấp có thể phát triển chậm hơn những đứa trẻ khác.
Nồng độ phosphate thấp có thể xảy ra ở những người mắc bệnh tiểu đường loại 2 hoặc khi một người bị nhiễm toan đái tháo đường đang được điều trị bằng insulin.
Trên đây là một số thông tin liên quan đến Phốt phát máu: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm, hy vọng sẽ giúp các bạn có thêm những hiểu biết cần thiết trong quá trình tìm hiểu và điều trị bệnh!
