Axit lactic: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Xét nghiệm axit lactic là xét nghiệm máu đo mức axit lactic được tạo ra trong cơ thể. Hầu hết nó được tạo ra bởi mô cơ và tế bào hồng cầu. Khi nồng độ oxy trong cơ thể bình thường, carbohydrate sẽ phân hủy thành nước và carbon dioxide. Khi mức oxy thấp, carbohydrate bị phá vỡ để lấy năng lượng và tạo ra axit lactic.

Nồng độ axit lactic tăng cao khi tập thể dục vất vả hoặc các tình trạng khác như bệnh suy tim, nhiễm trùng nặng (nhiễm trùng huyết) hoặc sốc sốc làm tăng lưu lượng máu và oxy trong cơ thể. Nồng độ axit lactic cũng có thể tăng cao hơn khi gan bị tổn thương nghiêm trọng hoặc bị bệnh, vì gan thường phá vỡ axit lactic.

Nồng độ axit lactic rất cao gây ra một tình trạng nghiêm trọng, đôi khi đe dọa đến tính mạng được gọi là nhiễm axit lactic. Nhiễm axit lactic cũng có thể xảy ra ở một người dùng metformin (Glucophage) để kiểm soát bệnh tiểu đường khi bị suy tim hoặc suy thận hoặc nhiễm trùng nặng.

Xét nghiệm axit lactic thường được thực hiện trên mẫu máu lấy từ tĩnh mạch ở cánh tay nhưng cũng có thể được thực hiện trên mẫu máu lấy từ động mạch (khí máu động mạch).

Xét nghiệm axit lactic được thực hiện để:

Kiểm tra nhiễm toan lactic. Các triệu chứng của nhiễm axit lactic bao gồm thở nhanh, đổ mồ hôi quá nhiều, da mát và ẩm ướt, hơi thở có mùi ngọt, đau bụng, buồn nôn hoặc nôn, nhầm lẫn và hôn mê.

Xem liệu lượng oxy thích hợp có đến được các mô của cơ thể hay không.

Tìm nguyên nhân cho lượng axit cao (pH thấp) trong máu.

Để chuẩn bị cho xét nghiệm axit lactic:

Không ăn hoặc uống bất cứ thứ gì khác ngoài nước trong 8 đến 10 giờ trước khi xét nghiệm.

Không tập thể dục trong vài giờ trước khi xét nghiệm. Không nắm chặt bàn tay trong khi lấy máu để kiểm tra axit lactic. Những hoạt động này có thể thay đổi kết quả.

Các chuyên gia sức khỏe rút máu sẽ:

Quấn một dải thun quanh cánh tay trên để ngăn dòng máu chảy. Điều này làm cho các tĩnh mạch bên dưới dải lớn hơn nên dễ dàng đưa kim vào tĩnh mạch. Một dải đàn hồi có thể không được sử dụng để kiểm tra axit lactic vì một dải quanh cơ cánh tay có thể gây ra sự gia tăng sai về axit lactic.

Làm sạch vị trí kim bằng cồn.

Đặt kim vào tĩnh mạch. Có thể cần nhiều hơn một thanh kim.

Gắn một ống vào kim để làm đầy máu.

Tháo băng ra khỏi cánh tay khi thu thập đủ máu.

Đặt một miếng gạc hoặc bông gòn lên vị trí kim khi kim được lấy ra.

Tạo áp lực lên nơi lấy máu và sau đó băng lại.

Mẫu máu được lấy từ tĩnh mạch trên cánh tay. Một dây thun được quấn quanh cánh tay trên. Nó có thể cảm thấy chặt. Có thể không cảm thấy gì cả từ kim, hoặc có thể cảm thấy đau nhói hoặc véo nhanh.

Có rất ít nguy cơ xảy ra vấn đề khi lấy mẫu máu lấy từ tĩnh mạch.

Có thể có một vết bầm nhỏ tại nơi lấy máu. Có thể hạ thấp nguy cơ bầm tím bằng cách giữ áp lực trên nơi lấy máu trong vài phút.

Trong một số ít trường hợp, tĩnh mạch có thể bị sưng sau khi lấy mẫu máu. Vấn đề này được gọi là viêm tĩnh mạch. Nén ấm có thể được sử dụng nhiều lần trong ngày để điều trị.

Xét nghiệm axit lactic là xét nghiệm máu đo mức axit lactic được tạo ra trong cơ thể. Hầu hết nó được tạo ra bởi mô cơ và tế bào hồng cầu.

Bình thường

Các giá trị bình thường được liệt kê ở đây, được gọi là phạm vi tham chiếu, chỉ là một hướng dẫn. Các phạm vi này khác nhau từ phòng xét nghiệm đến phòng xét nghiệm khác và phòng xét nghiệm có thể có một phạm vi bình thường khác nhau. Kết quả phòng xét nghiệm nên chứa phạm vi sử dụng phòng xét nghiệm. Ngoài ra, bác sĩ sẽ đánh giá kết quả dựa trên sức khỏe và các yếu tố khác. Điều này có nghĩa là một giá trị nằm ngoài các giá trị bình thường được liệt kê ở đây có thể vẫn bình thường.

Kết quả đã sẵn sàng trong 1 ngày.

Máu tĩnh mạch: 0,5 - 2,2 milliequivalents mỗi lít (mEq / L) hoặc 0,5 - 2,2 millimole mỗi lít (mmol / L).

Máu động mạch: 0,5 - 1,6 mEq / L hoặc 0,5 - 1,6 mmol / L.

Giá trị cao

Giá trị axit lactic cao có nghĩa là nhiễm axit lactic, có thể được gây ra bởi:

Mất nước nghiêm trọng.

Các vấn đề về máu, chẳng hạn như thiếu máu nặng hoặc bệnh bạch cầu.

Bệnh gan hoặc tổn thương gan ngăn cản gan phá vỡ axit lactic trong máu.

Các tình trạng như chảy máu nghiêm trọng, sốc, nhiễm trùng nặng, suy tim, tắc nghẽn lưu lượng máu đến ruột, ngộ độc carbon monoxide hoặc tắc mạch phổi ngăn không cho oxy đến tế bào của cơ thể.

Tập thể dục cực kỳ vất vả hoặc quá nóng.

Ngộ độc rượu (ethanol), rượu gỗ (metanol) hoặc chất chống đông (ethylene glycol).

Một số loại thuốc, như isoniazid cho bệnh lao hoặc metformin (Glucophage) cho bệnh tiểu đường. Nhiễm axit lactic là mối lo ngại cho những người dùng metformin để kiểm soát bệnh tiểu đường, đặc biệt nếu họ có chức năng thận kém.

Những lý do có thể không thể làm xét nghiệm axit lactic hoặc tại sao kết quả có thể không hữu ích bao gồm:

Dùng liều lớn thuốc epinephrine.

Uống thuốc, như isoniazid cho bệnh lao hoặc metformin (Glucophage) cho bệnh tiểu đường.

Sử dụng nhiều acetaminophen (như Tylenol) hoặc rượu.

Tập thể dục nặng trước xét nghiệm này.

Nắm chặt nắm tay trong khi mẫu máu đang được rút ra. Ngoài ra, nồng độ axit lactic có thể cao hơn nếu vòng quấn quanh cánh tay trong một thời gian dài.

Kết quả từ xét nghiệm axit lactic có thể chính xác hơn khi máu được lấy từ động mạch (khí máu động mạch) chứ không phải từ tĩnh mạch.

Trong quá trình tập aerobic, tim và phổi cung cấp đủ lượng oxy cho cơ thể để lấy năng lượng. Tập thể dục kỵ khí sử dụng nhiều oxy hơn phổi và tim có thể cung cấp cho cơ thể nên việc cung cấp năng lượng ít hơn, do đó gây ra nồng độ axit lactic cao trong máu. Thông thường tập thể dục kỵ khí buộc phải chậm lại hoặc ngừng tập thể dục vì sự tích tụ axit lactic gây ra đau cơ từ trung bình đến nặng và cứng cơ. Nhưng một số vận động viên được đào tạo cách chịu đựng trong thời gian ngắn của mức axit lactic cao. Trong bài tập aerobic, không khí hít vào có đủ oxy để sử dụng đường trong máu một cách bình thường và hoàn toàn cho nhu cầu năng lượng của cơ thể, và nồng độ axit lactic không tăng.

Axit lactic có thể được đo trong các chất dịch khác ngoài máu, chẳng hạn như dịch tủy sống. Nồng độ axit lactic trong dịch cơ thể thường tăng khi có nhiễm trùng. Lượng axit lactic trong dịch tủy sống có thể được đo để xác định xem có phải bị nhiễm trùng não do vi khuẩn hay virus hay không.

Trên đây là một số thông tin liên quan đến Axit lactic: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm, hy vọng sẽ giúp các bạn có thêm những hiểu biết cần thiết trong quá trình tìm hiểu và điều trị bệnh!