Soạn bài Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng Ngữ văn 6 đầy đủ

Nhận xét về con người, hành động, lời thoại của nhân vật Thái y lệnh họ Phạm trong truyện "Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng":

- Các chi tiết về Thái y lệnh:

+ Người họ Phạm, huý là Bân, có nghề y gia truyền, giữ chức thái y lệnh để phụng sự Trần Anh Vương.

+ Không tiếc tiền bạc, của cải để tích trữ thuốc tốt và thóc gạo, lương thực để chữa bệnh và cứu giúp dân nghèo.

+ Hết lòng chữa bệnh, đặt người bệnh nguy cấp lên trên hết.

a. Nhận xét con người và hành động của vị Thái y lệnh họ Phạm:

- Vị lương y là người có địa vị trong xã hội và giỏi về chuyên môn, có đức thương người không vụ lợi.

- Trong những hành động của ông, chi tiết ông bất chấp tội kháng chỉ để đi cứu người có bệnh nguy cấp trước thể hiện đức độ của ông.

b. Phân tích và bình luận lời thoại của vị Thái y lệnh với quan Trung sứ:

- “Ngài đáp: Tôi có mắc tội ... tôi xin chịu tội” cho thấy đức độ của người thầy thuốc được đặt lên hàng đầu, ông hết lòng vì bệnh nhân, bất chấp nguy hiểm tính mạng.

Phân tích diễn biến thái độ của Trần Anh Vương trước cách xử sự của vị Thái y lệnh họ Phạm như sau:

- Sự thay đổi của Trần Anh Vương: Từ quở trách → mừng rỡ → khen ngợi: "Người thật là bậc lương ý chân chính, đã giỏi nghề nghiệp lại còn có lòng nhân đức, thương xót con đỏ của ta”.

⇒ Trần Anh Vương là người sáng suốt, rộng lượng.

Qua câu chuyện "Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng" chúng ta có thể rút ra những bài học quý giá về người làm nghề y như sau:

- Thương yêu, giúp đỡ người bệnh.

- Có tấm lòng bao dung, rộng lượng.

- Coi trọng con người, tính mạng con người.

- Người bệnh nặng cần chữa trị ưu tiên, bất kể địa vị của họ như thế nào.

- Người thầy thuốc hết lòng vì người bệnh, sẽ được mọi người tôn trọng và quý mến.

Phân tích và so sánh nội dung y đức về thầy Tuệ Tĩnh ở trang 44 SGK Ngữ văn 6 với nội dung y đức của truyện "Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng":

- Cả hai văn bản đều biểu dương y đức cao đẹp của người thầy thuốc trước quyền lực của xã hội thông qua hai tình huống gần giống nhau.

-   Tuy nhiên, so văn bản thứ nhất với văn bản thứ hai thì ở văn bản thứ nhất nội dung y đức được kể lại phong phú, sâu sắc hơn, cụ thể:

+ Với vị Thái y lệnh người họ Phạm, ngoài câu chuyện nhà vua cho quan trung sứ gọi vào cung chữa bệnh cho vị quý nhân, còn có những chuyện trước và sau đó của ông, trong khi với Tuệ Tĩnh, chỉ kể chuyện xử sự của ông khi có con nhà quý tộc đến mời đi chữa bệnh.

+ Tình huống gay cấn xảy ra đối với Thái y lệnh cũng gắt hơn so với Tuệ Tĩnh vì đây là cuộc đụng độ giữa y đức với quyền lực tối cao có liên quan đến đạo làm tôi, đến tính mệnh của mình. Còn ở trường hợp Tuệ Tĩnh, mới chỉ là cuộc đụng độ giữa y đức với quyền thế của một vị quý tộc, thấp hơn vua nhiều.

+ Cuộc đụng độ trực tiếp giữa Thái y lệnh với vị quan trung sứ gay gắt hơn cuộc đụng độ giữa Tuệ Tĩnh với con nhà quý tộc.

Nhận định ý kiến của Trần Anh Vương: "Một bậc lương y chân chính":

- Một bậc lương y chân chính theo mong mỏi của Trần Anh Vương phải là người vừa giỏi về nghề nghiệp vừa có lòng nhân đức, thương xót dân nghèo. Tất cả những điều đó được thể hiện rõ trong thái y lệnh.

- Nội dung trong "Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng" ngoài cái tâm còn nhấn mạnh chữ tài (yếu tố chuyên môn) hơn.

- Lời thề Hi-pô-cờ-rát nhấn mạnh ở tâm của người thầy thuốc.

Nhận xét cách dịch của tên nhan đề "Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng" trong sự đối sánh với hai nhan đề khác như sau:

- Chữ Hán vốn rất hàm súc và cô đọng. Cụm từ Y thiện dụng tâm nếu dịch thành "Thầy thuốc giỏi ở tấm lòng" thì chưa rõ nghĩa.

- Việc thêm vào trong câu hai từ "cốt nhất" sẽ làm cho câu rõ nghĩa hơn. Bởi để trở thành một thầy thuốc giỏi, người ta phải cần rất nhiều phẩm chất tốt (ví dụ nếu như tay nghề không giỏi thì chắc chắn không thể trở thành thầy thuốc giỏi được). Song phẩm chất cần được nhấn mạnh nhất đó là cái tâm của người chữa bệnh. Như thế, cách dịch "Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng" rõ ràng là chính xác hơn.