Soạn bài Lời văn, đoạn văn tự sự Ngữ văn 6 đầy đủ

- Các câu văn trên tác giả đã giới thiệu tên, họ, lai lịch, quan hệ của nhân vật trong truyện như sau:

+ Hùng Vương: có con gái là Mỵ Nương (tên, mối quan hệ).

+ Mỵ Nương: con vua, đẹp người, đẹp nết, được vua yêu ( tên, lai lịch, tính nết).

+ Sơn Tinh: ở Tản Viên, có tài, mọi người gọi Sơn Tinh (tên, lai lịch, tài năng).

+ Thủy Tinh: miền biển, tài năng ( tên, nơi ở, tài năng).

→ Giới thiệu rõ ràng, cụ thể.

- Các câu văn trên thường dùng từ “có”, “là” và cụm từ “ người ta thường gọi”.

Đoạn văn "Sơn Tinh, Thủy Tinh" trên đã dùng những từ ngữ để kể về hành động của nhân vật như sau:

- Đoạn văn trên sử dụng những động từ và cụm động từ để kể hành động nhân vật: đến, nổi giận, hô mưa, gọi gió, dâng nước, đánh.

- Hành động của nhân vật tăng dần mức độ, kịch tính, hành động sau là kết quả của hành động trước, cho tới cao trào.

- Kết quả: nước ngập ruộng đồng, nước ngập nhà cửa, nước dâng lên lưng đồi, sườn đồi, biển nước.

- Lời kể trùng điệp tạo cảm giác tăng dần mức độ của hành động, dồn dập cảm xúc, gây ấn tượng mạnh, dữ dội về kết quả của hành động trả thù, theo đúng mạch truyện.

 - Những đoạn văn trên đều biểu đạt rất rõ những ý chính của đoạn văn, cụ thể như sau:

+ Đoạn 1: Vua Hùng kén rể: “Vua cha yêu thương, một người chồng thật xứng đáng”.

+ Đoạn 2: Hai thần đến cầu hôn: “[…] cả hai đều xứng đáng làm rể vua Hùng”.

+ Đoạn 3: Thủy Tinh đánh Sơn Tinh: “Thủy Tinh đến sau … cướp Mị Nương”.

 =>  Người ta gọi đó là câu chủ đề bởi vì câu đó diễn tả được ý chính của cả đoạn văn.

- Để dẫn đến ý chính, người kể đã đưa ra một số ý phụ hoặc giải thích, chứng minh cho ý chính nổi bật lên.

- Mối quan hệ giữa các câu rất chặt chẽ. Câu sau tiếp câu trước hoặc làm rõ ý câu trước, hoặc nối tiếp hành động, nêu kết quả của hành động.

- Gợi ý:

+ Đoạn 1: Thánh Gióng mặc áo giáp sắt, cầm roi sắt nhảy lên mình ngựa. Ngựa phun lửa giết chết giặc. Bỗng roi sắt gãy, tráng sĩ nhổ cụm tre bên đường quật thẳng vào giặc, giặc chết hết lớp này đến lớp khác.

+ Đoạn 2: Tuệ Tĩnh là một thầy thuốc có tâm có đức nổi tiếng vào đời Trần, giúp người không phân biệt giàu nghèo. Một hôm, có nhà quý tộc trong vùng cho con đến mời Tuệ Tĩnh vào xem bệnh đau lưng cho mình thì có hai vợ chồng nghèo khiêng đứa con bị ngã đến, mếu máo xin ông chạy chữa. Trước hoàn cảnh đó, Tuệ Tĩnh đã chọn cứu chữa cho đứa trẻ bị ngã, sau đó mới đến chữa cho nhà quý tộc.

- Mỗi đoạn văn trên kể về những điều sau đây:

+ Đoạn a: Tài năng chăn bò của Sọ Dừa.

+ Đoạn b: Thái độ của ba cô con gái phú ông với Sọ Dừa.

+ Đoạn c: Tính cách của cô Dần.

- Câu chủ đề có ý quan trọng nhất của mỗi đoạn:

+ Đoạn a: "Cậu chăn bò rất giỏi".

+ Đoạn b: "Hai cô chị ác nghiệt, kiêu kỳ, thường hắt hủi sọ dừa, còn em út hiền lành, tính hay thương người, đối đãi với Sọ Dừa rất tử tế".

+ Đoạn c: "Và tính cô cũng như tuổi cô còn trẻ con lắm".

- Các câu văn trên triển khai chủ đề ấy theo thứ tự:

+ Đoạn 1: Các hành động sau bổ sung cho hành động trước (câu 1: giới thiệu hành động, câu 2: nhận xét chung về hành động, câu 3, 4: miêu tả chi tiết hành động, câu 5: kết quả của hành động).

+ Đoạn 2: Câu 1 đóng vai trò dẫn dắt. Câu 2, 3 giả thích cụ thể hơn.

+ Đoạn 3: Câu 1, 2 nối tiếp nhau nếu ra nhận xét chung. Các câu sau giải thích chi tiết cụ thể hơn tính cách ấy như thế nào.

- Câu a sai vì không không thể cưỡi ngựa rồi mới nhảy lên lưng ngựa được => điều vô lí.

- Câu b đúng vì rất mạch lạc.

- Giới thiệu Thánh Gióng: Vào đời vua Hùng thứ sáu có chàng trai dẹp giặc Ân cứu nước được vua phong là Phù Đổng Thiên Vương.

- Giới thiệu Lạc Long Quân: Lạc Long Quân là con trai thần Long Nữ ở miền đất Lạc Việt, mình rồng, có phép lạ, sống dưới nước.

- Giới thiệu Âu Cơ: Ngày xưa, ở miền đất Lạc Việt có nàng Âu Cơ thuộc dòng họ Thần Nông xinh đẹp tuyệt trần.

- Giới thiệu Tuệ Tĩnh: Tuệ Tĩnh là thầy thuốc giỏi có tấm lòng lương thiện.

Thánh Gióng là vị anh hùng có công dẹp tan giặc Ân bảo vệ đất nước. Bây giờ, khi giặc đã đến chân núi Trâu, cũng là lúc sứ giả mang áo giáp sắt, roi sắt và ngựa sắt đến. Thánh Gióng vươn vai trở thành một tráng sĩ. Tráng sĩ mặc áo giáp sắt, cầm roi sắt và cưỡi ngựa lao thẳng đến quân giặc. Ngựa phun lửa giết chết lũ giặc. Bỗng nhiên roi sắt bị gãy, Thánh Gióng đã nhổ bụi tre đằng ngà quật vào lũ giặc. Quân giặc vỡ trận, đám tàn quân tháo chạy giẫm đạp cả lên nhau. Sau khi đánh thắng giặc, cả người và ngựa từ từ bay lên trời. Vua nhớ công ơn phong là Phù Đổng Thiên Vương và cho lập đền thờ ở quê nhà.