Soạn bài Cây tre Việt Nam Ngữ văn 6 đầy đủ

- Bố cục văn bản có thể chia thành ba phần như sau:

+ Phần đầu (từ đầu ... "Chí khí con người"): Tác giả mang đến những nhận định chung về hình ảnh cây tre của làng quê Việt Nam.

+ Phần hai (tiếp ... "Tiếng sáo diều tre cao vút mãi"): Vai trò quan trọng của tre trong đời sống sản xuất và chiến đấu của con người.

+ Phần ba (phần còn lại): Cây tre tượng trưng cho tâm hồn và khí chất của con người Việt Nam.

a. Để chứng minh cho nhận định "Tre là người bạn thân của nông dân Việt Nam" tác giả đã đưa ra một hệ thống luận điểm với nhiều dẫn chứng:

- "Cây tre có mặt khắp nơi trên đất nước, đặc biệt là luỹ tre xanh bao bọc xóm làng".

- "Dưới bóng tre, từ lâu đời người nông dân làm ăn sinh sống và gìn giữ một nền văn hoá cổ truyền".

- "Tre là cánh tay của người nông dân, giúp họ rất nhiều trong công việc đồng áng".

- "Các em nhỏ chơi chuyển đánh chắt bằng tre, lứa đôi nam nữ tâm tình dưới bóng tre, các cụ già với chiếc điếu cày bằng tre".

- "Gậy tre, chông tre chống lại sắt thép của quân thù, tre xung phong vào đồn giặc... Từ xa xưa, tre đã từng là vũ khí hiệu nghiệm trong tay người anh hùng làng Gióng đánh đuổi giặc Ân".

- "Tre, anh hùng lao động! Tre, anh hùng chiến đấu!".

b. Hình ảnh cây tre đã được tác giả Thép Mới nhân hóa lên nhằm làm nổi bật những phẩm chất, giá trị cao quý của cây tre mang lại cho dân tộc Việt Nam. Đồng thời, cây tre còn ca ngợi công lao, sự công hiến của cây tre cho nhân dân Việt Nam.

Nhận xét về đoạn cuối tác giả nói về cây tre như sau:

- Thép Mới đã đưa ra những suy nghĩ về cây tre khi đất nước đang trên đà phát triển sẽ có sự khác hơn trước.

- Xi măng, cốt thép, dần trở nên quen thuộc thay thế tre nứa.

- Tác giả khẳng định không gì có thể thay thế tre nứa.

- Tre nứa vẫn trở thành bóng mát, làm cổng chào, hóa thân vào âm nhạc, văn hóa.

-> Hình ảnh cây tre trở gắn bó máu thịt, tình nghĩa với người dân Việt Nam.

Cây tre mang những phẩm chất đáng quý trọng của con người:

- Cây tre giản dị, có sức sống một cách bền bỉ.

- Lối sống rất thanh cao.

- Tre gắn bó đoàn kết, giúp đỡ người dân trong lao động, chiến đấu.

- Tre giống con người: ngay thẳng, nhũn nhặn, thủy chung, can đảm.

-> Từ xa xưa đến nay cây tre luôn được xem là biếu tượng cho những phẩm chất đáng khen ngợi của người Việt Nam như kiên cường, bất khuất,...

Em hãy tìm một số câu tục ngữ, ca dao, thơ, truyện cổ tích Việt Nam có nói đến cây tre:

(1) "Tre già măng mọc".

(Tục ngữ)

(2) "Nòi tre đâu chịu mọc cong

Chưa lên đã nhọn như chông lạ thường".

(Nguyễn Duy)

(3) "Làng tôi xanh bóng tre, từng tiếng chuông ban chiều,

Tiếng chuông nhà thờ rung".

(Văn Cao)