Soạn bài Làm thơ lục bát Ngữ văn 7 đầy đủ

Nhận xét bài thơ theo thể thơ lục bát dưới đây:

"Anh đi anh nhớ quê nhà

Nhớ canh rau muống, nhớ cà dầm tương.

Nhớ ai dãi nắng dầm sương

Nhớ ai tát nước bên đường hôm nao".

a. Thể thơ trong bài thơ trên chính là thể thơ lục bát đúng luật. Cặp thơ lục bát mỗi dòng có: dòng đầu là 6 tiếng, dòng hai là 8 tiếng, dòng 3 là 6 tiếng và dòng cuối 8 tiếng. Gọi là lục bát vì lục là 6, bát là 8.

b. Phân tích luật B - T:

Anh đi anh nhớ quê nhà

B    B    B      T    B      B 

Nhớ canh rau muống, nhớ cà dầm tương

T       B      B      T       T     B   B    B

Nhớ ai dãi nắng dầm sương  

T    B     T    T      B      B   

Nhớ ai tát nước bên đường hôm nao

T    B    T    T     B      B     B       B    

c. Nhận xét tương quan thanh điệu giữa tiếng thứ sáu và tiếng thứ tám trong câu tám: Tiếng thứ sáu và tiếng thứ tám trong câu tám nếu tiếng này có thanh huyền thì tiếng kia có thanh ngang và ngược lại.

d. Luật thơ lục bát:

- Số câu: tối thiểu là 2, câu lục có 6 tiếng, câu bát có 8 tiếng.

- Các tiếng chẵn: 2, 4, 6, 8 bắt buộc phải đúng luật:

+ Câu lục : B – T – B.

+ Câu bát : B – T – B – B.

- Các tiếng lẻ: 1, 3, 5, 7 không bắt buộc phải đúng luật:

+ Tiếng thứ 6 câu lục vần với tiếng thứ 6 câu bát.

+ Tiếng thứ 8 câu bát mở ra một vần mới, vần này vần với tiếng thứ 6 của câu lục và tiếng thứ 6 câu bát tiếp theo. Các vần này thường là thanh bằng.

- Nhịp:

+ Câu lục: nhịp 2/2/2; 2/4; 3/3.

+ Câu bát: 2/2/2; 4/4; 3/5; 2/6.

Điền từ thích hợp vào đoạn thơ lục bát cho đúng luật như sau:

- Em ơi đi học trường xa

Cố học cho giỏi như là mẹ mong

- Anh ơi phấn đấu cho bền

 Mỗi năm mỗi lớp phải nên kiên trì

- Ngoài vườn ríu rít tiếng chim

 Trong nhà tíu tít tiếng em đọc bài

-> Các từ đã điền vừa đảm bảo về mặt ý và mặt vần. Nhờ vậy, mà những câu thơ trên nghe suông tai hơn, vần hơn, lô-gic và đảm bảo về mặt nội dung, ý nghĩa.

Chỉ ra chỗ sai và chữa lại cho đúng như sau:

+ Vườn em cây quý đủ loài

Có cam có quýt có bòng có na.

+ Thiếu nhi là tuổi học hành

Chúng em phấn đấu tiến lên hàng đầu.

=> Nhìn chung những câu thơ đã cho ở trên đã sai về vần và khiến câu thơ không được suông khi đọc. Nội dung bị lủng củng.

- Có thể sửa lại như sau:

+ Vườn em cây quý đủ loài

Có cam có quýt có xoài có na.

+ Thiếu nhi là tuổi học hành

Chúng em phấn đấu tiến nhanh mỗi ngày.

=> Sau khi sửa lại thì những câu thơ trên nghe vần hơn, chuyển tải đúng nội dung và ý nghĩa của câu thơ.