Soạn bài Tập làm thơ tám chữ Ngữ văn 9 đầy đủ

- Số chữ trong mỗi dòng thơ: 8 chữ

- Những chữ có chức năng gieo vần

a. Đoạn thơ a: Những chữ có chức năng gieo vần: Tan - ngàn - mới - gội, bừng - rừng, gắt - mật.

→ Đây là vần chân theo từng cặp khuôn âm (vần liền)

b. Đoạn thơ b: về - nghe, học - nhọc, bà - xa

→ Gieo vần chân liên tiếp theo từng cặp

c. Đoạn thơ c:

- Gieo vần: các từ: ngát - hát; non - son; đứng - dựng; tiên - nhiên hiệp vần với nhau -> vần chân giãn cách theo từng cặp (Còn gọi là vần ôm)

Thể thơ tám chữ không bị bó về số dòng thơ, có thể tổ chức thành các khổ thơ (thường là khổ 4 câu); ngắt nhịp tự do, linh hoạt

a. Cách ngắt nhịp:

"Nào đâu/những đêm vàng/bên bờ suối

Ta say mồi/đứng uống/ánh trăng tan?

Đâu những ngày/mưa chuyển/bốn phương ngàn

Ta lặng ngắm/giang sơn ta/đổi mới"

b. Cách ngắt nhịp:

Mẹ cùng cha/công tác/bận không về

Cháu ở cùng bà/bà bảo/cháu nghe

Nhóm bếp lửa/nghĩ thương bà khó nhọc

Tu hú ơi/chẳng đến ở/cùng bà

Kêu chi hoài/trên những cánh/ đồng xa

c. Ngắt nhịp:

Yêu biết mấy/những dòng sông/bát ngát

Giữa đôi bờ/dào dạt/lúa ngô non

Yêu biết mấy/những con đường/ ca hát 

Đoạn thơ được điền đầy đủ như sau:

"Hãy cắt đứt những dây đàn ca hát

Những sắc tàn vị nhạt của ngày qua

Nâng đón lấy màu xanh hương bát ngát

Của ngày mai muôn thuở với muôn hoa"

"Xuân đương tới, nghĩa là xuân đương qua,

Xuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già,

Mà xuân hết, nghĩa là tôi cũng mất

Lòng tôi rộng, nhưng lượng trời cứ chật.

 Không cho dài thời trẻ của nhân gian,

Nói làm chi ràng xuân vẫn tuần hoàn

Nếu tuổi trẻ chẳng hai lần thắm Lại!

Còn trời đất nhưng chẳng còn tôi mãi,

Nên bâng khuâng nuối tiếc cả đất trời

Mùi tháng năm đều rớm vị chia phôi,

Khắp sông núi vẫn than thầm tiễn biệt..."

- Ta nhận thấy: Khổ thơ gieo vần gián cách: Tiếng “trắng” (câu 1) vần với tiếng “nắng” (câu 3). Vậy tiếng cuối cùng của câu 4 phải mang thanh bằng và chứa vần “a” để vần với “xa” ở câu 2. Tiếng thứ 6 câu 3 phải là thanh bằng để giữ nhịp (đổi thanh điệu so với câu 2). 

- Có thể điền từ thích hợp vào chỗ trống như sau:

"Trời trong biếc không qua mây gạn trắng

Gió nồm nam lộng thổi cánh diều xa

Hoa lựu nở đầy vườn đỏ nắng

Lũ bướm vàng lơ đăng lướt bay qua"

"Có người mẹ hơn nửa đời tần tảo

Nặng trên vai chuyện cơm áo gạo tiền

Luôn nhẫn nại giữa dòng đời vạn biến

Nét nhân từ Người sánh tựa cô tiên.

Có người mẹ qua bao mùa giông bão

Lắm khó khăn da thô ráp chai sần…

Đổi tuổi xuân cùng mồ hôi nước mắt

Cho con mình được khôn lớn thành nhân.

Có người mẹ tấm lòng luôn rộng mở

Chở che con tha thứ lúc lỗi lầm

Dù phải nhận về mình bao cay đắng

Chẳng oán hờn vì hai chữ tình thâm.

Có người mẹ giờ đây không còn nữa

Bóng hình người mãi ngự trị tim tôi

Không giàu sang không uy quyền địa vị

Luôn yêu thương trân quý nhất trên đời…!!!"

Từ điền vào chỗ trống ở câu 3: phải là thanh bằng.

- Ở câu thứ 4 phải có khuôn âm a để hiệp với chữ xa ở cuối dòng thứ 2 và mang thanh b»ng.

- Khổ thơ này được chép chính xác là:

“Trời trong biếc không qua mây gợn trắng

Gió nồm nam lộng thổi cánh diều xa

Hoa lựu nở đầy một vườn đỏ nắng

Lũ bướm vàng lơ đãng lướt bay qua”

- Câu thơ này phải có 8 chữ và chữ cuối phải có khuôn âm ương hoặc a, mang thanh bằng.

- Câu 4 có thể: "Bóng ai kia thấp thoáng giữa màn sương" hoặc "Thoang thoảng hương bay dịu ngọt quanh ta"