Soạn bài Sử dụng một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh đầy đủ

- Văn bản thuyết minh cung cấp tri thức khách quan về sự vật, hiện tượng tự nhiên, xã hội. Có tính xác thực, khoa học, ngôn ngữ chính xác, cô đọng, chặt chẽ, sinh động.

- Các phương pháp thuyết minh thường dùng:

• Phương pháp nêu định nghĩa, giải thích.
• Phương pháp liệt kê.
• Phương pháp nêu ví dụ.
• Phương pháp dùng số liệu.
• Phương pháp so sánh.
•  Phương pháp phân loại, phân tích.

a.

• Thuyết minh về sự kì lạ của Đá và Nước ở Hạ Long.

b. Phương pháp thuyết minh:

• Phương pháp nêu định nghĩa
• Phương pháp giải thích
• Phương pháp lệt kê.
• Câu văn nêu khái quát sự kì lạ của Hạ Long: "Chính Nước làm cho Đá sống dậy, làm cho Đá vốn bất động và vô tri bỗng trở nên linh hoạt, có thể động đến vô tận, và có tri giác, có tâm hồn".

c. Để cho sinh động, tác giả còn sử dụng những biện pháp nghệ thuật:

- Biện pháp tưởng tượng, liên tưởng để giới thiệu sự kì lạ của Hạ Long.

•  Nước tạo nên sự di chuyển và di chuyển theo mọi cách tạo nên sự thú vị của cảnh sắc.
• Tuỳ theo góc độ và tốc độ di chuyển của khách, tuỳ theo cả hướng ánh sáng rọi vào các đảo đá mà thiên nhiên tạo nên thế giới sống động. Biến hoá đến lạ lùng.

- Biện pháp nhân hoá:

• Đá có tri giác, có tâm hồn.
• Gọi đá là thập loại chúng sinh, là thế giới người, là bọn người bằng đá hối hả trở về.

=> Làm nổi bật đặc điểm của đối tượng thuyết minh, gây hứng thú cho người đọc.

a. 

- Văn bản trên có tính thuyết minh.

- Biểu hiện:  Tính chất thuyết minh được thể hiện ở việc giới thiệu về loài ruồi rất có hệ thống:

• Tính chất chung về họ, giống, loài.
• Tập tính sinh sống: sinh đẻ, đặc điểm cơ thể...
• Cung cấp những kiến thức đáng tin cậy về loài ruồi: Giữ gìn vệ sinh, phòng bệnh, ý thức diệt ruồi.

- Những phương pháp thuyết minh được sử dụng trong văn bản:

• Định nghĩa: thuộc họ côn trùng hai cánh, mắt lưới...
• Phân loại: các loại ruồi.
• Số liệu: số vi khuẩn, số lượng sinh sản của một cặp ruồi.
•  Liệt kê: mắt lưới, chân tiết ra chất dính...

b.

- Nét đặc biệt:

• Hình thức: giống như văn bản tường thuật một phiên toà.
• Nội dung: giống như câu chuyện kể về loài ruồi.

- Những biện pháp nghệ thuật:

• Nhân hoá
• Liệt kê

c. Tác dụng: Gây hứng thú cho bạn đọc nhỏ tuổi, vừa là truyện vui vừa học thêm tri thức.

• Biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong đoạn văn thuyết minh là: tự sự
• Kể câu chuyện ngày bé bà kể về chim cú (chim cú kêu là có ma tới). Sau này được học môn sinh vật mới biết không phải như vậy.

⇒ Phương pháp giải thích.