Soạn bài Đối thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự Ngữ văn 9 đầy đủ

a. Mấy câu mở đầu đoạn trích có ít nhất hai người phụ nữ tản cư đang nói chuyện với nhau.

- Dấu hiệu: có 2 lượt lời qua lại, nội dung của mỗi người đều hướng tới người tiếp chuyện

- Hình thức thể hiện trong đối với bởi hai gạch đầu dòng. Đây là những câu đối thoại.

b. Ông lão đang nói với chính mình. Đó không phải là cuộc đối thoại vì không có lời đáp cũng chẳng liên quan đến chủ đề mà 2 người đàn bà trao đổi ông lão nói một câu bâng quơ, đánh trống lảng để tìm cách thoát lui. Đó là một lời độc thoại.

- Câu "chúng bay ăn miếng cơm hay ăn miếng gì…"

c. Ông Hai hỏi chính mình ,những câu này không phát ra thành tiếng mà chỉ âm thầm diễn ra trong suy nghĩ và tình cảm của ông Hai.Chúng thể hiện tâm trạng dằn vặt , đau đớn của ông Hai trong những phút giây khi nghe tin làng mình theo giặc.

- Hình thức : Không có gạch đầu dòng vì không thốt ra thành lời chỉ nghĩ thầm và chúng là những câu độc thoại nội tâm.

d. Các hình thức đối thoại tạo cho câu chuyện có không khí như cuộc sống thật thể hiện thái độ căm giận của người tản cư đối với dân làng chợ Dầu. Tạo tình huống để đi sâu vào nội tâm nhân vật. Những hình thức độc thoại và độc thoại nội tâm đã giúp nhà văn khắc hoạ sâu sắc tâm trạng dằn vặt , đau đớn xấu hổ , nhục nhã khi nghe tin làng chợ Dầu theo giặc, nghĩa là làm cho câu chuyện sinh động hơn

- Cuộc đối thoại diễn ra không bình thường giữa hai vợ chồng ông Hai.Một người thức và 1 người tưởng như đang ngủ có 2 tâm trạng khác nhau.

+ Một bên đang dằn vặt trong lòng không ngủ được còn 1 bên vô tư muốn tìm hiểu câu chuyện.

+ Cuộc đối thoại Có ba lượt lời trao (của bà Hai) nhưng chỉ có hai lời đáp, lời trao. Lời trao- đáp rất ngắn gọn, 1 bên vì bực bội không muốn nói còn 1 bên thì dè dặt. Mỗi lời hỏi của bà Hai đánh thức ông lão từ chỗ nằm im như rũ ra -> 1 tiếng hỏi gọn lỏn"gì', rồi đến động tác nhúc nhích, sau đó là 1 tiếng gắt, tiếp đó là sự lặng đi của gian nhà

⇒ Có thể nói đoạn đối thoại thể hiện được 2 tính cách, 2 tâm trạng, 1 quan hệ vợ chồng.

Kết thúc một năm học , tôi phải chia tay Ly, tôi đang suy nghĩ, bỗng từ phía sau Lan cất tiếng:

- Cậu đang suy nghĩ điều gì mà nhìn tâm trạng thế?

- Tôi quay lại nhìn Lan và trả lời:

- Ừ, không có gì đâu.

- Tớ biết cậu đang buồn vì Linh không thể tới, nhưng hãy thông cảm cho bạn ấy nhé, mẹ bị ốm phải vào viện. Linh có gửi cho cậu một lá thư và một món quà kỉ niệm đây.

- Tôi mở lá thư ra đọc, từng dòng chữ khiến tôi bồi hồi xúc động. Hằng vẫn nhớ tất cả những kỉ niệm giữa chúng tôi ư? Dù bận chăm sóc mẹ ốm nhưng Linh vẫn rất chu đáo, phải chăm tôi đã trách lầm Linh? Lúc này tự dưng trong lòng tôi dâng lên một niềm cảm xúc khó tả. Không thể kìm nén nổi lòng mình, tôi thốt lên:

- Linh ơi! Cậu mãi là người bạn tốt của tớ trong cuộc đời này.