Soạn bài Sau phút chia ly (Trích Chinh phụ ngâm khúc) Ngữ văn 7 tóm tắt

- Thể thơ song thất lục bát là sự sáng tạo của người Việt.

- Bốn câu hợp thành một khổ: hai câu 7 chữ (song thất), hai câu 6  8 (lục bát).

- Không hạn định về độ dài bài thơ:

- Hiệp vần: chữ cuối của câu 7 trên vần dưới với chữ thứ 5 câu 7 phía dưới:

+ Chữ cuối của câu 6 hiệp vần với chữ thứ 6 của câu 8.

+ Chữ cuối của câu 8 vần với chữ thứ 5 câu 7 khổ tiếp theo.

- Tái hiện thành công cảnh chia ly của chinh phu và chinh phụ:

+ Người phụ nữ đưa tiễn chồng với nỗi buồn vạn dặm.

+ Sử dụng phép đối: chàng đi - thiếp về.

→ Sự chia lìa trở thành hiện thực khắc nghiệt không thể níu kéo, thay đổi.

+ Hình ảnh: mây biếc, núi xanh - sự chia cắt, khoảng cách ngàn trùng vời vợi giữa hai người.

- Nỗi sầu chia li ở khổ thơ này được tô đậm hơn.

- Cách dùng phép đối "còn ngoảnh lại - hãy trông sang’’: thể hiện sự trông mong, ngóng chờ, nhớ thương giữa chàng và thiếp.

- Cách điệp từ và đảo vị trí của hai địa danh Hàm Dương - Tiêu Tương: làm tăng thêm sự xa cách nghìn trùng giữa chàng và thiếp, từ đó thể hiện nỗi sầu chia li dằng dặc.

- Nỗi sầu được tác giả khắc họa ngày càng tăng lên.

- Các điệp từ cùng, thấy trong hai câu bảy chữ cùng cách nói ngàn dâu màu xanh của ngàn dâu có tác dụng:

+ Gợi tả được nỗi sầu oái oăm, nghịch chướng.

+ Sự xa cách đã đạt tới độ mất hút vào ngàn dâu xanh ngắt thấm vào sự mênh mông thăm thẳm của đất trời.

+ Câu hỏi tu từ ở câu thơ cuối đã cho thấy nỗi sầu của người chinh phụ lên đến trạng thái cực điểm.

- Nghệ thuật điệp ngữ nhằm khắc họa nỗi sầu của người chinh phụ:

+ Điệp ngữ cách quãng: Tiêu Tương- Hàm Dương.

+ Điệp ngữ vòng tròn: ngàn dâu - ngàn dâu, xanh xanh - xanh ngắt.

- Tác dụng:

+ Diễn tả khoảng cách xa xôi cách trở giữa chàng và thiếp.

+ Tạo âm điệu trầm buồn, phù hợp với nỗi sầu ly biệt.

+ Diễn tả nỗi xót xa, nỗi mong ngóng khắc khoải giữa hai người.

- Ngôn từ được sử dụng tài tình điêu luyện.

- Giọng điệu của đoạn ngâm khúc là lời tố cáo chiến tranh phi nghĩa cùng niềm khao khát hạnh phúc lứa đôi.

Nghệ thuật màu xanh trong đoạn thơ "Sau phút chia li" thể hiện:

a. Những từ chỉ màu xanh: mây biếc, núi xanh, xanh xanh, xanh ngắt.

b. Nghĩa của các từ xanh được sử dụng trong bài khác nhau về mức độ cũng như tính chất:

- Biếc: xanh lam pha xanh lục nhìn thích mắt. Màu xanh nhẹ nhàng.

- Xanh xanh: từ láy, diễn tả màu xanh nhạt hơi đậm, bao phủ trên diện rộng.

- Xanh ngắt: xanh thuần trên một vùng diện tích rộng.

c. Mức độ của màu xanh tăng tiến dần nhằm:

- Diễn tả khoảng cách ly biệt của lứa đôi ngày càng lớn.

- Nỗi buồn tới cao độ của người chinh phụ khi xa chồng.