Soạn bài Uy-lít-xơ trở về Ngữ văn 10 đầy đủ

Bố cục chia làm 2 phần:

- Phần 1: từ đầu đến "người kém gan dạ": Nói về cuộc đối thoại giữa bốn nhân vật, và sự việc Pê nê- lốp chưa nhận chồng.

- Phần 2: còn lại: Pê-nê-lốp nhận ra chồng và hai người mừng rỡ, hạnh phúc.

- Tâm trạng của nhân vật Uy-lít-xơ khi gặp lại vợ và gia đình như sau:

+ Đầu tiên là chàng vui vẻ, mừng rỡ, vui sướng vì sắp được đoàn tụ cùng gia đình tuy nhiên chàng vẫn bình tĩnh, sáng suốt theo dõi tình hình sự việc đang diễn ra trước nhà mình cụ thể ra sao.

+ Chàng vào vai người hành khất, bình tĩnh cùng con trai Tê-lê-mác giết chết bọn cầu hôn láo xược, gia nhân phản bội.

+ Lúc gặp vợ, chàng luôn kiên nhẫn trải qua những thử thách của Pê-nê-lốp đặt ra, không nổi giận, không hoảng sợ.

+ Cái mỉm cười của Uy-lít-xơ chứng tỏ phẩm chất trí tuệ và nhân phẩm cao quý của chàng, chàng là con người thông minh, sáng suốt khi đã có thể bình tĩnh ngẫm kĩ từng sự việc một.

+ Tình cảm Uy-lít-xơ dành cho vợ vẫn dạt dào, và nguyên vẹn như ngày đầu tiên.

- Tâm trạng “rất đỗi phân vân” của Pê-nê-lốp thể hiện ở dáng điệu, cử chỉ, sự lúng túng tìm cách ứng xử, nàng sợ nhận nhầm vì đó là điều tối kị nhất của người Hy Lạp nên nàng rất thận trọng trong mỗi tình huống, sự việc.

- Nàng không biết nên đứng xa hay lại gần ôm lấy đầu, cầm lấy tay mà hôn. Nàng đành phải lí trí mà thử thách người chồng sau bao năm xa cách của mình.

- Nàng dò xét, suy xét, tính toán nhưng không giấu nổi sự xúc động, hạnh phúc, sửng sốt khi được gặp lại chồng trong bộ dạng quần áo rách mướp như một người ăn xin.

- Pê-nê- lốp đặt ra thử thách “bí mật của chiếc giường” cho thấy Pê-nê-lốp con người trí tuệ, thận trọng, cứng rắn, đây là người phụ nữ bản lĩnh và thông minh.

⇒ Pê-nê-lốp là người tỉnh táo, tế nhị, rất thận trọng nhưng giàu tình cảm, cao thượng, một con người đáng trân trọng.

- Cách kể của Hô-me-rơ qua đoạn trích thể hiện đặc trưng phong cách sử thi: chậm, tỉ mỉ, trang trọng:

+ Trong đoạn trích, Pê-nê-lốp nghi ngờ, không tin Uy-lít-xơ là người chồng xa cách của mình cho đến khi bí mật về chiếc giường được làm rõ.

+ Đoạn kể kéo dài, tỉ mỉ thể hiện sự thăm dò, phản ứng của nhân vật dẫn tới bản chất vấn đề. Hô - me - rơ đã khắc họa tâm lí nhân vật từ đầu đến cuối một cách rõ ràng, sắc sảo, người đọc dễ dàng nhận ra.

- Tác giả dùng cụm danh-tính từ để gọi nhân vật, khắc họa bản chất của nhân vật, đây là cách rất phổ biến trong sử thi Hi Lạp.

- Sử dụng biện pháp so sánh, vì vậy đã tô đậm niềm vui tái ngộ của Pê-nê-lốp thêm sinh động, hiệu quả.

- Tổ chức diễn kịch cảnh “cảnh nhận mặt bằng phép thử bí mật của chiếc giường” cần chuẩn bị:

+ Trang phục, hóa trang.

+ Đọc kĩ văn bản.

+ Chia nhóm, phân vai.

+ Thời lượng,...

- Sau khi tiêu diệt hết bọn cầu hôn hung hăng, ngang tàng, tôi đã cùng với con trai tôi là Tê-lê-mác trừng trị lũ đầy tớ phản chủ, bội bạc. Tôi rất hồi hộp và mong chờ thời khắc gặp Pê-nê-lốp. Khi nàng bắt đầu đặt chân vào, nàng ngồi đối diện tôi nhưng im lặng, có khi tôi thấy nàng nhìn tôi âu yếm, khi lại thờ ơ lạnh nhạt. Rồi nàng lên tiếng muốn tôi nhận ra dấu hiệu riêng để nhận ra nhau, vừa nghe nàng nói ta đã nhận ra người vợ cao quý của mình muốn gì. Tôi dặn dò con trai cẩn thận trước sự trả thù của bọn cầu hôn, nhắc gia nhân mặc quần áo đẹp để người ngoài tưởng trong nhà đang làm lễ cưới.

- Sau đó khi nàng Pê-nê-lốp nhắc nhũ mẫu Ơ-ri-cle khiêng chiếc giường ra khỏi gian phòng có vách tường kiên cố thì tôi lên tiếng nói về những bí mật trong quá trình chế tác ra chiếc giường như thế nào. Nhưng vừa dứt lời bỗng thấy Pê-nê-lốp ôm chầm lấy tôi cùng những giọt nước mắt ngọt ngào, lúc này tôi nhận thấy sự chung thủy và sự thông minh của vợ, tôi ôm lấy nàng sau bao năm xa cách. Hai vợ chồng tôi mừng rỡ ôm chầm lấy nhau trong sự hạnh phúc.