Tiếng Việt lớp 5 bài 1C: Vẻ đẹp mỗi buổi trong ngày

Câu 1. Quan sát các bức tranh sau và trả lời câu hỏi

a) Mỗi bức tranh trên vẽ cảnh gì?

b) Trong các cảnh đó, em thích cảnh nào nhất?

c) Ghi lại những điều em quan sát được từ bức tranh em thích.

d)  Nêu kết quả quan sát của em trước nhóm.

Hướng dẫn giải:

a. Cả ba bức tranh đều vẽ cảnh làng quê yên bình có dòng sông, cánh đồng bao la, những dãy núi nhấp nhô... Nhưng mỗi tranh lại vẽ ở một thời điểm khác nhau.

• Tranh 1: Vẽ lúc mặt trời lên cao, có bầu trời trong xanh, những đám mây trắng trôi bồng bềnh, có dòng sông xanh biếc, có những cánh đồng xanh bát ngát, đan xen là những ngồi nhà nhỏ xinh xắn, xa xa là núi đồi trập trùng.

• Tranh 2: Cảnh làng quê lúc bình minh lên, một màu vàng nhuộm cả làng quê. Những tia nắng vàng chiếu lấp lánh.

• Tranh 3: Cảnh làng quê lúc chiều tà, mặt trời xuống núi, mọi cảnh vật bắt đầu chìm vào bóng tối.

b) Em thích nhất là bức tranh thứ 2 vì khi mặt trời lên cao, ban phát những tia nắng xuống nhân gian thì em có cảm giác con người cũng vì thế mà được tiếp thêm năng lượng, dũng cảm và tràn đầy niềm hứng khởi để học tập và làm việc.

c) Bức tranh em thích nhất là bức tranh thứ 2, điểm đặc biệt của bức tranh này là khi mặt trời lên cao toả ra tia nắng rực rỡ như sưởi ấm nhân gian. Những áng mây bên cạnh như được nhuộm sắc vàng óng ánh ấy trên bầu trời. Dòng sông phía dưới như được dát vàng. Cảnh vật ở nhân gian từ ngôi nhà ngói đỏ, con đường làng cho tới cánh đồng như cũng được bao phủ bởi ánh mặt trời.

d) Nêu kết quan quan sát của em trước nhóm (học sinh tự hoàn thành bài tập)

Câu 2. Lập dàn ý bài văn tả cảnh một buổi sáng (hoặc trưa, chiều) trong vườn cây (hay trong công viên, trên đường phố, trên cánh đồng, nương rẫy...)

Hướng dẫn giải:

a. Mở bài: Giới thiệu bao quát quang cảnh yên tĩnh của công viên vào buổi sáng sớm

b. Thân bài: (Tả chi tiết từng phần, các sự vật xuất hiện trong khung cảnh ấy theo thứ tự từ xa tới gần)

Tả các cảnh vật của công viên vào buổi sáng: 

• Không khí trong công viên buổi sáng sớm rất là trong lành và yên tĩnh.

• Những chú chim đậu trên cành cây hót líu lo chào đón ngày mới.

• Những giọt sương sớm đậu trên những cánh hoa long lanh, lấp lánh dưới ánh nắng mai tựa như những viên pha lê quý giá.

• Những đóa hoa râm bụt, hoa loa kèn, hoa hồng đỏ, huệ trắng thi nhau tỏa hương chào đón ánh mặt trời.

- Những con người đi tập thể dục: Theo tiếng nhạc, họ cùng nhau chân bước nhịp, tay đều tay cùng hăng say luyện tập đón chào ngày mới.

c. Kết bài: Cảm nhận của em về cảnh công viên vào buổi sáng sớm.

Câu 3. Tìm và viết vào bảng nhóm các từ đồng nghĩa

a) Chỉ màu xanh                    M: xanh, xanh ngắt

b) Chỉ màu trắng

c) Chỉ màu đỏ

d) Chỉ màu đen

Hướng dẫn giải:

a) Chỉ màu xanh: xanh, xanh thẩm, xanh nhạt, xanh lam, xanh lục, xanh đậm, xanh ngọc,…

b) Chỉ màu trắng: trắng, trắng ngần, trăng trắng, trắng ngà, trắng muốt, trắn ngần, trắng phau, trắng nõn…

c) Chỉ màu đỏ: đỏ, đo rực, đỏ rực, đỏ nhạt, đỏ au, đỏ hoe, đỏ ối, đỏ ửng, đỏ sẫm,…

d) Chỉ màu đen: đen, đen kịt, đen bóng, đen sì, đen tuyền, đen láy,…

Câu 4. Đặt câu với mỗi từ em vừa tìm được ở hoạt động 3 và viết vào vở

Hướng dẫn giải:

a) Những chiếc mũ  màu xanh mới đẹp làm sao

b) Cô bé có làn da trắng nõn.

c) Em bé khóc mắt đỏ hoe

d) Cô gái ấy có đôi mắt đen láy.

Câu 5. Chọn từ thích hợp trong ngoặc đơn điền vào chỗ trống để hoàn chỉnh các đoạn văn sau:

Cá hồi vượt thác

Đàn cá hồi gặp thác phải nghỉ lại lấy sức để sáng mai vượt sóng. Suốt đêm thác réo…….. (điên cuồng, dữ dằn, điên đảo). Nước  tung lên thành những búi trắng như tơ. Suốt đêm đàn cá rậm rịch.

Mặt trời vừa ………(mọc, ngoi, nhô) lên. Dòng thác óng ánh (sáng trưng, sáng quắc, sáng rực) dưới nắng. Tiếng nước xối (gầm rung, gầm vang, gầm gào). Những con á hồi lấy đà lao vút lên như chim. Chúng xé toạc màn mưa thác trắng. Những đôi vây xòe ra như đôi cánh.

 Đàn cá hồi lần lượt vượt thác an toàn. Đậu “chân” bên kia ngọn thác, chúng chưa kịp chờ cho cơn choáng đi qua, lại …………(cuống cuồng, hối hả, cuống quýt) lên đường

Theo Nguyễn Phan Hách

Hướng dẫn giải:

Cá hồi vượt thác

Đàn cá hồi gặp thác phải nghỉ lại lấy sức để sáng mai vượt sóng. Suốt đêm thác réo điên cuồng. Nước  tung lên thành những búi trắng như tơ. Suốt đêm đàn cá rậm rịch.

Mặt trời vừa nhô lên. Dòng thác óng ánh sáng rực dưới nắng. Tiếng nước xối gầm vang. Những con á hồi lấy đà lao vút lên như chim. Chúng xé toạc màn mưa thác trắng. Những đôi vây xòe ra như đôi cánh.

Đàn cá hồi lần lượt vượt thác an toàn. Đậu “chân” bên kia ngọn thác, chúng chưa kịp chờ cho cơn choáng đi qua, lại hối hả lên đường

Theo Nguyễn Phan Hách

Câu 1. Tìm đọc bài văn, đoạn văn miêu tả

Hướng dẫn giải: