Soạn bài Bài ca phong cảnh Hương Sơn tóm tắt Ngữ văn 11

- Tác giả đã mở đầu bài thơ bằng cách dùng cụm từ: "Bầu trời cảnh Bụt".

+ Bầu trời: nghĩa là cảnh thật, thực tế.

+ Cảnh Bụt: nghĩa là cảnh nửa thực, nửa ảo, mờ mờ ảo ảo.

=> Chỉ với một câu thơ ngắn tác giả đã làm hiện lên một bức tranh về một miền non nước, một không gian rộng lớn với những cảnh sắc tươi đẹp. Điều đặc biệt ở đây đó chính là cảnh tâm linh và cảnh tôn giáo được hiện ra một cách hòa hợp.

- Những cụm từ như: "thỏ thẻ rừng mai", "lững lờ khe Yến", "lồng bóng nguyệt", "uốn thang mây": là những cảnh vật mang màu sắc tôn giáo, cụ thể là đạo Phật, nhà thơ đã thể hiện tấm lòng ngưỡng mộ và yêu cái điệp thiên nhiên một cách sâu sắc.

=> Sự hòa quyện giữa cảm hứng tôn giáo trang nghiêm và lòng yêu quê hương đất nước là giá trị nhân bản cao đẹp trong tâm hồn nhà thơ.

"Vẳng bên tai một tiếng chày kinh

Khách tang hải giật mình trong giấc mộng"

=> Nhà thơ đã đặc tả cảm giác vãn cảnh Hương Sơn khi nghe tiếng chuông chùa từ cái thế giới đầy biến động ngoài kia vào đây dường như cũng bừng tỉnh ngộ, nghĩa là cũng nhập vào làm một với cảnh Bụt chốn này. Con người đi vào cảnh thảng thốt với tiếng chày kình. Tất cả đều cởi bỏ mọi phiền lụy của trần gian để hòa nhập vào cái không khí linh thiêng nơi chốn Phật này. Tại khoảnh khắc ấy, cả chim, cá và người đều dường như thoát tục. Thi nhân đã tái hiện lên phong cảnh Hương Sơn một cách hòa hợp, tất cả các sự vật, con người như hòa vào nhau tất cả.

Bài thơ có những giá trị nghệ thuật đặc sắc như sau:

- Tác giả đặc tả không gian:

+ Từ xa đến gần, từ bao quát đến cụ thể.

+ Không gian thì nhiều tầng, cao thấp trập trùng.

- Tả âm thanh: Thỏ thẻ như tiếng chim, thoảng như tiếng chày...

=> Âm thanh làm nổi bật không khí tĩnh lặng, thiêng liêng nơi mang màu sắc phật giáo đậm nét.

- Tác giả đã đặc tả màu sắc phong phú và đa dạng:

+ Đá ngũ sắc thì long lanh, sóng sánh như gấm dệt.

+ Trong hang thì lồng bóng trăng nhìn thơ mộng làm sao.

+ Đường lên Hương Sơn gập ghềnh, uốn lượn, có mây phủ như thang mây.

=> Màu sắc vừa lộng lẫy, vừa cách điệu làm nổi bật vẻ mỹ lệ của cảnh vật nơi chốn cửa phật mang tính thiền này.