Soạn bài Tìm hiểu yếu tố biểu cảm trong văn nghị luận Ngữ văn 8 tóm tắt

a. Từ ngữ biểu lộ tình cảm của tác giả trong bài văn là:

- Từ ngữ: "muốn hòa bình, phải nhân nhượng, càng lấn tới, quyết tâm cướp nước ta, thà hi sinh, nhất định không, phải hi sinh tới giọt máu cuối cùng, thắng lợi nhất định về dân tộc ta".

- Những câu cảm thán có trong bài văn như sau:

+ "Hỡi đồng bào toàn quốc!".

+ "Hỡi anh em binh sĩ, tự vệ, dân quân!".

+ "Không! Chúng ta thà hi sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước nhất định không chịu làm nô lệ".

b. Điểm chung dễ nhận thấy nhất của hai văn bản này không phải là biểu cảm mà là nghị luận, người viết viết hai văn bản này nhằm hướng đến mục tiêu là kêu gọi tướng sĩ, đồng bào đứng lên đánh giặc, cứu nước nên phải dùng những phương thức nghị luận để thuyết phục người nghe.

c. Ngữ liệu thứ hai có phần hấp dẫn và biểu cảm cao hơn bởi vì người viết đã đặc biệt sử dụng những từ ngữ biểu cảm, câu cảm thán làm cho câu văn giàu hình ảnh, sinh động, gây ấn tượng cho người đọc người nghe.

a. Để yếu tố biểu cảm đạt hiệu quả cao nhất trong một bài văn nghị luận thì người viết cần phải có cho mình những tình cảm, cảm xúc thật sự trước những điều mình viết (nói) và phải biết diễn tả cảm xúc đó bằng những từ ngữ, những câu văn có sức truyền cảm.

b. Cảm xúc cần phải diễn tả chân thực và không được phá vỡ mạch nghị luận của bài văn.

c. Biểu cảm chỉ có giá trị khi đó là những rung động, những xúc cảm thực sự mà không phải là sự giả dối, sự đưa đẩy bóng bẩy bằng ngôn từ.

- Liệt kê những yếu tố biểu cảm có trong phần I - Chiến tranh và "Người bản xứ" như sau:

+ "Những tên da đen bẩn thỉu, những tên "An-Nam-mít" bẩn thỉu >< những đứa con yêu và những người bạn hiền, chiến sĩ bảo vệ công lý và tự do".

+ "Chiến tranh vui tươi, vinh dự đột ngột >< đột ngột lìa xa vợ con, phơi thây trên các bãi chiến trường".

+ "Cảnh kì diệu của trò biểu diễn khoa học về phóng ngư lôi >< xuống tận đáy biển để bảo vệ tổ quốc của các loài thủy quái".

+ "Bỏ xác tại những miền hoang vu, thơ mộng".

+ "Lấy máu mình tưới những vòng nguyệt quế, lấy xương mình chạm nên những chiếc gậy".

+ "Khạc ra từng miếng phổi".

- Đoạn trích đã thể hiện:

+ Tác giả đã thể hiện một nỗi buồn sâu sắc của một người theo nghề giáo khi chứng kiến tình trạng học vẹt của một bộ phận học sinh trong xã hội hiện nay.

+ Những dằn vặt, trăn trở của một nhà giáo trước một thực tế đáng buồn diễn ra trong đời sống giáo dục nước nhà trước đây.

Viết một đoạn văn nghị luận để trình bày luận điểm "Chúng ta không nên học vẹt và học tủ":

Để việc học có hiệu quả và tiếp thu được kiến thức một cách tốt nhất thì chúng ta cần phải có cách học đúng đắn, kiên trì và rèn luyện, tuyệt đối không theo lối học vẹt. Học vẹt, học tủ là cách học chay, học thuộc lòng không khoa học. Đây là một cách học đối phó, thụ động và không hiểu được bản chất của tri thức. Nhiều học sinh cố gắng nhét kiến thức vào đầu trong khi mình không hiểu rõ hay phó mặc tương lai của mình khi chỉ dựa vào vận may rủi. Đây là một thực trạng đáng buồn khiến cho học sinh không có mục đích học tập đúng đắn và tạo lỗ hỏng kiến thức. Học vẹt, học tủ là các học rất nguy hại. Chính vì vậy mà mỗi chúng ta hãy nhận thức tầm quan trọng của việc học và tìm cho mình con đường đi đúng đắn trong tương lai.