Soạn bài Liên kết các đoạn văn trong văn bản (tt) Ngữ văn 8 đầy đủ

Hai đoạn văn trong SGK cùng kể về nhà trường, bạn bè nhưng không có mối liên hệ với nhau vì:

• Đoạn trước kể về ngày học sinh tựu trường.
• Đoạn sau nêu cảm tưởng về trường lớp.

• a. Cụm từ “trước đó mấy hôm” bổ sung ý nghĩa về mặt thời gian cho đoạn văn thứ hai.
• b. Với cụm từ trên, hai đoạn văn đã liên hệ với nhau một cách logic về mặt ý nghĩa, khiến cho 2 đoạn có sự liên kết chặt chẽ, mạch lạc về mặt nội dung.
• c. Tác dụng của việc liên kết đoạn trong văn bản: Giúp cho các đoạn trong văn bản liên kết với nhau về mặt ý nghĩa tạo ra sự thống nhất về chủ đề trong văn bản.

a.

• Hai khâu đó là: tìm hiểu hoàn cảnh lịch sử của tác phẩm, cảm thụ tác phẩm.
• Từ ngữ liên kết: Bắt đầu là; Sau khâu…là khâu.
• Phương tiện liên kết có quan hệ liệt kê: trước hết, đầu tiên, trước tiên, bắt đầu, sau đó, tiếp theo, tiếp đó, ngoài ra, bên cạnh đó,…

b.

• Quan hệ ý nghĩa giữa hai đoạn văn: quan hệ đối lập.
• Từ ngữ liên kết: nhưng lần này lại khác.
• Phương tiện liên kết đoạn có ý nghĩa đối lập: nhưng, trái lại, không giống như vậy, trái với điều đó,…

c.

• “Đó” thuộc từ loại chỉ từ.
• “Trước đó” là trước ngày đầu tiên đi học.
• Các chỉ từ, đại từ có tác dụng liên kết: đó, này, thế, đây, kia, ấy, vậy,…

d.

• Mối quan hệ ý nghĩa giữa hai đoạn: cụ thể, chi tiết – tổng kết, khái quát.
• Từ ngữ liên kết: Nói tóm lại.
• Phương tiện liên kết mang ý nghĩa tổng kết: tóm lại, nhìn chung, chung quy lại, tổng kết lại, tổng hợp lại,…

• Câu liên kết: Ái dà, lại còn chuyện đi học nữa cơ đấy!
• Câu này có tác dụng liên kết vì nó giúp chuyển từ một nội dung sang một nội dung khác, chuyển từ đối thoại sang lời độc thoại.

• a. Từ nối " Nói như vậy" : quan hệ suy luận, giải thích.
• b. Từ "Thế mà" : quan hệ tương phản.
• c. Từ "cũng cần" nối đoạn 1 với đoạn 2: mối quan hệ tăng tiến. Từ "tuy nhiên" nối đoạn 2 với đoạn 3: quan hệ tương phản.

• a. Từ cần điền: Từ đó.
• b. Từ cần điền: Nói tóm lại.
• c. Từ cần điền: Song.
• d. Từ cần điền: Thật khó trả lời.

 Vũ Ngọc Phan nhận xét: "Cái đoạn chị Dậu đánh nhau với tên cai lệ là một đoạn tuyệt khéo" vì ngôn ngữ, chi tiết miêu tả cảnh tượng chị Dậu quật lại hai tên tay sai để làm nổi bật sức mạnh ghê gớm và tư thế ngang tàng của chị Dậu, đối lập với hình ảnh, bộ dạng thảm hại hết sức hài hước của hai tên tay sai bị chị "ra đòn". Với tên cai lệ lẻo khoẻo, chị chỉ cần một động tác "túm lấy cổ hắn, ấn giúi ra cửa" hắn ngã trên mặt đất. Đến tên người nhà Lí trưởng, cuộc đọ sức có dai dăng hơn một chút. Nhưng cũng không lâu kết cục anh chàng hầu cận ông lí yếu hơn ngã nhào ra thềm. Vừa ra tay chị Dậu đã nhanh chóng biến hai tay sai hung hãn vũ khí đầy mình thành những kẻ thảm bại. Ngòi bút Ngô tất Tố miêu tả cảnh chị Dậu chống lại hai tên tay sai đúng là tuyệt khéo. Ngòi bút miêu tả của thời gian linh hoạt, sống động mà vẫn rõ nét.