Giải bài tập SBT Hóa 10 Bài 9: Sự biến đổi tính chất của các NTHH

Dãy nguyên tố nào sau đây sắp xếp theo chiều tăng dần của bán kính nguyên tử ?

A. Be, F, O, C, Mg.   

B. Mg, Be, C, O, F.

C. F, O, C, Be, Mg.                                  

D. F, Be, C, Mg, O.

Phương pháp giải

Xem lại lý thuyết sự biến đổi tuần hoàn tính chất hóa học của nguyên tố hóa học

Hướng dẫn giải

Be, Mg thuộc cùng nhóm IIA

Be, C, O, F thuộc cùng chu kì 2

Trong cùng 1 nhóm, bán kính nguyên tử tăng theo chiều tăng ĐTHN

Trong cùng một chu kì, bán kính giảm theo chiều tăng ĐTHN

→ Thứ tự tăng dần bán kính nguyên tử: F, O, C, Be, Mg

→ Chọn C

Phương pháp giải

Xem lại lý thuyết sự biến đổi tuần hoàn tính chất hóa học của nguyên tố hóa học

Hướng dẫn giải

Al, P, S thuộc cùng chu kì 3

K thuộc chu kì 4

Trong cùng 1 nhóm, bán kính nguyên tử tăng theo chiều tăng ĐTHN

Trong cùng một chu kì, bán kính giảm theo chiều tăng ĐTHN

→ Nguyên tố có bán kính lớn nhất là K

→ Chọn D

Phương pháp giải

Xem lại lý thuyết sự biến đổi tuần hoàn tính chất hóa học của nguyên tố hóa học.

Hướng dẫn giải

Li, Na thuộc cùng nhóm IA

Li, C, N, F thuộc cùng chu kì 2

Trong cùng 1 nhóm, độ âm điện giảm theo chiều tăng ĐTHN

Trong cùng một chu kì, độ âm điện tăng theo chiều tăng ĐTHN

→ thứ tự độ âm điện tăng dần Na, Li, C, N, F

→ Chọn C

Phương pháp giải

Xem lại lý thuyết sự biến đổi tuần hoàn tính chất hóa học của nguyên tố hóa học.

Hướng dẫn giải

Mg thuộc chu  kì 3

B, N, O thuộc cùng chu kì 2

Trong cùng 1 nhóm, độ âm điện giảm theo chiều tăng ĐTHN

Trong cùng một chu kì, độ âm điện tăng theo chiều tăng ĐTHN

→ nguyến tố có độ âm điện lớn nhất là Oxi

→ Chọn C

Phương pháp giải

Xem lại lý thuyết sự biến đổi tuần hoàn tính chất hóa học của nguyên tố hóa học.

Hướng dẫn giải

Trong 1 nhóm A, theo chiều tăng ĐTHN tính kim loại tăng

→ Chọn A

Phương pháp giải

Xem lại lý thuyết sự biến đổi tuần hoàn tính chất hóa học của nguyên tố hóa học

Hướng dẫn giải

Na, Mg, Al, P, Cl cùng thuộc chu  kì 3

Trong cùng một chu kì, độ âm điện tăng theo chiều tăng ĐTHN

→ Chọn A

Phương pháp giải

Xem lại lý thuyết sự biến đổi tuần hoàn tính chất hóa học của nguyên tố hóa học

Hướng dẫn giải

Na, Mg, Al cùng thuộc chu  kì 3

Trong cùng một chu kì, tính bazơ của hidroxit giảm theo chiều tăng của ĐTHN

→ Chọn B

Phương pháp giải

Xem lại lý thuyết sự biến đổi tuần hoàn tính chất hóa học của nguyên tố hóa học

Hướng dẫn giải

Trong một chu kì, theo chiều tăng của điện tích hạt nhân, bán kính nguyên tử của các nguyên tố giảm dần

→ Chọn B

Phương pháp giải

Xem lại lý thuyết sự biến đổi tuần hoàn tính chất hóa học của nguyên tố hóa học

Hướng dẫn giải

Trong bảng tuần hoàn, nhóm A bao gồm các nguyên tố khối s và khối p 

→ Chọn A

Phương pháp giải

Viết cấu hình e của các nguyên tố, xác định vị trí các nguyên tố trong bảng tuần hoàn

Xem lại lý thuyết sự biến đổi tuần hoàn tính chất hóa học của nguyên tố hóa học.

Hướng dẫn giải

M (Z = 11): 1s²2s²2p⁶3s¹

X (Z = 17): 1s²2s²2p⁶3s²3p⁵

Y (Z = 9): 1s²2s²2p⁵

R (Z = 19): 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶4s¹

M, X thuộc cùng chu kì 3

Y thuộc cùng chu kì 2; R thuộc chu kì 4

M, R thuộc cùng nhóm IA

X, Y thuộc cùng nhóm IIVA

Trong cùng 1 nhóm, độ âm điện giảm theo chiều tăng ĐTHN

Trong cùng một chu kì, độ âm điện tăng theo chiều tăng ĐTHN

→ thứ tự tăng dần độ âm điện: R < M < X < Y

→ Chọn B

Phương pháp giải

Xem lại lý thuyết sự biến đổi tuần hoàn tính chất hóa học của nguyên tố hóa học.

Hướng dẫn giải

a) Trong cùng một chu kì, khi đi từ trái sang phải theo chiều tăng của điện tích hạt nhân thì số electron hoá trị tăng dần.

Li → Cấu hình e ngoài cùng: 2s1

Be → Cấu hình e ngoài cùng: 2s2

B → Cấu hình e ngoài cùng: 2s22p1

C → Cấu hình e ngoài cùng: 2s22p2

N → Cấu hình e ngoài cùng: 2s22p3

O → Cấu hình e ngoài cùng: 2s22p4

F → Cấu hình e ngoài cùng: 2s22p5

Ne → Cấu hình e ngoài cùng: 2s22p6

b) Trong cùng một nhóm A, số electron hóa trị của các nguyên tố đều như nhau và bằng số thứ tự của nhóm.

H → Cấu hình e ngoài cùng: 1s1

Li → Cấu hình e ngoài cùng: 2s1

Na → Cấu hình e ngoài cùng: 3s1

K → Cấu hình e ngoài cùng: 4s1

Rb → Cấu hình e ngoài cùng: 5s1

Cs → Cấu hình e ngoài cùng: 6s1

Fr → Cấu hình e ngoài cùng: 7s1

Phương pháp giải

Xem lại lý thuyết sự biến đổi tuần hoàn tính chất hóa học của nguyên tố hóa học.

Hướng dẫn giải

a) Trong cùng một chu kì, khi đi từ trái sang phải theo chiều tăng của số đơn vị điện tích hạt nhân thì bán kính nguyên tử giảm dần.

Giải thích : Trong cùng một chu kì, số lớp electron trong nguyên tử của các nguyên tố bằng nhau nhưng vì điện tích hạt nhân tăng, lực hút của hạt nhân với các electron cũng tăng theo làm cho bán kính nguyên tử của các nguyên tố giảm dần.

b) Trong cùng một nhóm A, theo chiều từ trên xuống dưới, bán kính nguyên tử tăng.

Giải thích : Theo chiều từ trên xuống dưới, điện tích hạt nhân tăng nhưng đồng thời số lớp electron cũng tăng và chiếm ưu thế nên kết quả là bán kính nguyên tử tăng theo.

Phương pháp giải

Xem lại lý thuyết sự biến đổi tuần hoàn tính chất hóa học của nguyên tố hóa học.

Hướng dẫn giải

a) Trong cùng một chu kì, khi đi từ trái sang phải (không xét các khí hiếm), độ âm điện của các nguyên tử tăng.

Giải thích: Trong một chu kì, khi đi từ trái sang phải, điện tích hạt nhân tăng, bán kính nguyên tử giảm nên lực hút electron của nguyên tử tăng.

b) Trong cùng một nhóm A, khi đi từ trên xuống dưới, độ âm điện của các nguyên tử giảm dần.

Giải thích: Trong cùng một nhóm A, khi đi từ trên xuống dưới ; bán kính nguyên tử tăng nên lực hút electron của nguyên tử giảm.

Phương pháp giải

Xem lại lý thuyết sự biến đổi tuần hoàn tính chất hóa học của nguyên tố hóa học. 

Hướng dẫn giải

Khi không xét các khí hiếm, độ âm điện tăng từ trái sang phải và giảm dần từ trên xuống dưới. Nguyên tử F đứng ở góc trên, phía phải nên flo có độ âm điện lớn nhất.

Phương pháp giải

Xem lại lý thuyết sự biến đổi tuần hoàn tính chất hóa học của nguyên tố hóa học. 

Hướng dẫn giải

Trong cùng một chu kì, bán kính nguyên tử giảm khi đi từ trái sang phải. Vì vậy, đối với 4 trong số 5 nguyên tử trên, bán kính nguyên tử tăng dần theo thứ tự : Cl, P, Al, Na.

Trong cùng một nhóm, bán kính nguyên tử tăng theo số thứ tự của chu kì nên bán kính nguyên tử của F nhỏ hơn bán kính của Cl.

Tóm lại, bán kính nguyên tử tăng theo thứ tự : F, Cl, P, Al, Na.

Phương pháp giải

Xem lại lý thuyết sự biến đổi tuần hoàn tính chất hóa học của nguyên tố hóa học

Hướng dẫn giải

Trong cùng một chu kì, độ âm điện tăng dần từ trái sang phải, vì vậy đối với 4 trong số 5 nguyên tử trên độ âm điện tăng dần theo thứ tự : Na, Al, P,  Cl

Trong cùng một nhóm, độ âm điện tăng từ dưới lên trên nên độ âm điện của Cl nhỏ hơn độ âm điện của F. Tóm lại, độ âm điện tăng theo thứ tự : Na,  Al, P, Cl, F.

Phương pháp giải

Xem lại lý thuyết sự biến đổi tuần hoàn tính chất hóa học của nguyên tố hóa học

Hướng dẫn giải

a) Tính kim loại của một nguyên tố càng mạnh thì tính phi kim của nó càng yếu.

b) Trong cùng một chu kì, tính phi kim của các nguyên tố tăng dần từ trái sang phải.

Trong cùng một nhóm (nhóm A) tính phi kim của các nguyên tố giảm dần từ trên xuống dưới.

Tính kim loại biến thiên ngược chiều với tính phi kim.

Phương pháp giải

Xem lại lý thuyết sự biến đổi tuần hoàn tính chất hóa học của nguyên tố hóa học

Hướng dẫn giải

a) Độ âm điện của một nguyên tố càng lớn thì tính phi kim của nguyên tố đó càng mạnh.

b) Trong bảng tuần hoàn các nguyên tố thì tính phi kim của các nguyên tố biến thiên cùng chiều với độ âm điện của chúng.

Phương pháp giải

Xem lại lý thuyết sự biến đổi tuần hoàn tính chất hóa học của nguyên tố hóa học

Hướng dẫn giải

Chu kì 2: Li₂O; BeO; B₂O₃; CO₂; N₂O₅

Chu kì 3: Na₂O; MgO; Al₂O₃; SiO₂; P₂O₅

Phương pháp giải

Xem lại lý thuyết sự biến đổi tuần hoàn tính chất hóa học của nguyên tố hóa học

Hướng dẫn giải

Trong cùng một chu kì, khi đi từ trái sang phải, tính bazơ của các oxit và hiđroxit của các nguyên tố yếu dần, đồng thời tính axit của chúng mạnh dần.

Phương pháp giải

Sắp xếp các nguyên tố vào vị trí trên bảng tuần hoàn. Sử dụng lý thuyết sự biến đổi tuần hoàn tính chất hóa học của nguyên tố hóa học để so sánh.

Hướng dẫn giải

₃Li, ₈O, ₉F, ₁₁Na thuộc cùng một chu kì → bán kính nguyên tử:  ₃Li, ₈O > ₁₁Na > ₉F.

3Li, 11Na thuộc cùng một nhóm → bán kính nguyên tử ₃Li < ₁₁Na

Vậy bán kính nguyên tử tăng theo thứ tự: ₉F < ₈O < ₃Li < ₁₁Na

Phương pháp giải

Sắp xếp các nguyên tố vào vị trí trên bảng tuần hoàn. Sử dụng lý thuyết sự biến đổi tuần hoàn tính chất hóa học của nguyên tố hóa học để so sánh tính phi kim.

Hướng dẫn giải

Tính phi kim : N(Z = 7) > P(Z = 15), vì trong nhóm tính phi kim giảm khi Z tăng.

Tính phi kim : F (Z = 9) > O (Z = 8) > N (Z = 7), vì trong chu kì tính phi kim tăng khi Z tăng.

Vậy chiều giảm dần tính phi kim là : F (Z = 9) > O (Z = 8) > N (Z = 7) > P (Z = 15).