Toán 5 Chương 2 Bài: Tỉ số phần trăm

a) Ví dụ 1: Diện tích một vườn hoa là 100m², trong đó có 25 m² trồng hoa hồng. Tìm tỉ số của diện tích trồng hoa hồng và diện tích vườn hoa.

Tỉ số của diện tích trồng hoa hồng và diện tích vườn hoa là 25 : 100 hay \(\dfrac{25}{100}\)

Ta viết: \(\dfrac{25}{100}\)= 25%

Đọc là: Hai mươi lăm phần trăm.

Ta nói: Tỉ số phần trăm của diện tích trồng hoa hồng và diện tích vườn hoa hồng là 25%; hoặc: Diện tích trồng hoa hồng chiếm 25% diện tích vườn hoa.

Muốn tìm tỉ số phần trăm của hai số 25 và 100 ta làm như sau:

- Tìm thương của 25 và 100.

- Nhân thương đó với 100 và viết thêm kí hiệu % vào bên phải tích tìm được.

b) Bài toán: Trong 80kg nước biển có 2,8kg muối. Tìm tỉ số phần trăm của lượng muối trong nước biển.

Giải:

Tỉ số phần trăm của lượng muối trong nước biển là:

2,8 : 80 = 0,035

 0,035 = 3,5%

Đáp số: 3,5 %

Ví dụ 3: Một trường tiểu học có 600 học sinh, trong đó số học sinh nam chiếm 54,5%. Tính số học sinh nam của trường đó.

Giải:

Có thể hiểu 100% số học sinh toàn trường là tất cả số học sinh của trường, ở đây 100% số học sinh toàn trường là 600 học sinh. Ta có:

1% số học sinh toàn trường là:

600:100 = 6 (học sinh)

Số học sinh nam hay 54,5% số học sinh toàn trường là:

6 x 54,5 = 327 (học sinh)

Hai bước trên có thể viết gộp thành:

600 : 100 x 54,5 = 327

hoặc 600 x 54,5 : 100 = 327

Nhận xét: Muốn tìm 54,5% của 600 ta có thể lấy 600 chia cho 100 rồi nhân với 54,5 hoặc lấy 600 nhân với 54,5 rồi chia cho 100.

Quy tắc: Muốn tìm a% của B ta có thể lấy B chia cho 100 rồi nhân với a hoặc lấy B nhân với a rồi chia cho 100.

Câu 1: 

a) Viết các phân số sau thành tỉ số phần trăm

\(\frac{1}{4}\); \(\frac{{40}}{{100}}\); \(\frac{4}{5}\); \(\frac{5}{8}\)

b) Viết các tỉ số phần trăm sau thành phân số tối giản:

10%; 15%; 20%; 50%

Hướng dẫn giải

a)

\(\frac{1}{4}=25%\);

\(\frac{{40}}{{100}}=40%\);

\(\frac{4}{5}=80%\);

\(\frac{5}{8}=62,5%\)

b)

10% = \(\frac{{10}}{{100}} = \frac{1}{10}\)

 15% = \(\frac{{15}}{{100}} = \frac{3}{20}\)

 25% = \(\frac{{25}}{{100}} = \frac{1}{4}\)

50% = \(\frac{{50}}{{100}} = \frac{1}{2}\)

Câu 2: Một lớp học có có 25 học sinh đạt danh hiệu khá, giỏi trong đó có 13 nữ. Hỏi tỉ số phần trăm số nữ học sinh so với 25 học sinh khá giỏi?

Hướng dẫn giải

Tỉ số phần trăm nữ học sinh giỏi so với 25 học sinh là

13 : 25 = 0,52 = 52%

Đáp số: 52%

Câu 3: Năm qua một nhà máy sản xuất được 1590 ô tô. Tính ra nhà máy đã đạt 120% kế hoạch. Hỏi theo kế hoạch, nhà máy dự định sản xuất bao nhiêu ô tô?

Hướng dẫn giải

Số ô tô dự định sản xuất là

1590 : 120 x 100 = 1325 (ô tô)

Đáp số 1325 ô tô

Qua bài học này, các em cần nắm được những nội dung sau:

• Bước đầu nhận biết về tỉ số phần trăm.
• Viết phân số dưới dạng tỉ số phần trăm.
• Biết tìm tỉ số phần tẳm của một số.
• Vận dụng  để giải bài toán đơn giản về tìm giá trị một số phần trăm của một số.