Bệnh ban đỏ erythema migrans - Triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị

Ban đỏ erythema migrans là một dạng phát ban hình tròn thường xuất hiện ở giai đoạn đầu bệnh Lyme. Khoảng 70–80% người mắc bệnh Lyme sẽ trải qua tình trạng phát ban này. Nốt ban có thể ở hình dạng “tâm điểm của bia tập bắn” hay còn gọi là “phát ban mắt bò” (bull’s-eye rash) nhưng cũng có khi xuất hiện ở dạng vòng tròn. Bác sĩ sẽ nghi ngờ bạn mắc bệnh Lyme nếu thấy xuất hiện ban đỏ erythema migrans và vừa bị ve cắn gần đây hoặc đang ở trong khu vực có khả năng cao bị bọ ve cắn (chẳng hạn như trong rừng).

Ban đỏ erythema migrans là một dạng ban lớn, có kích thước khoảng 5 – 6,4cm và mở rộng dần, có thể đến hơn 30,5cm. Phát ban xuất hiện sau khi bạn bị bọ ve cắn ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể trong khoảng 3–30 ngày. Đa số trường hợp, người bệnh bị phát ban trong vòng 7–10 ngày. Nhiều người nhận thấy có vết sưng, đỏ ngay sau khi bị bọ ve cắn nhưng chúng thường biến mất sau vài ngày. Đó không phải là dấu hiệu của bệnh Lyme.

Bạn có thể cảm thấy ấm, nóng khi chạm vào vết ban đỏ erythema migrans nhưng hiếm khi thấy đau hay ngứa. Vì phát ban là một trong những dấu hiệu sớm của bệnh Lyme, bạn cũng có thể gặp phải các triệu chứng khác như:

• Sốt Đau đầu

• Ớn lạnh

• Đau khớp

• Sưng hạch bạch huyết

Một khi ban xuất hiện, chúng sẽ bắt đầu lớn dần lên và có thể rộng hơn 15cm. Ở một vài người, phát ban trở nên rõ ràng hơn khi kích thước lớn dần, gây ra “phát ban mắt bò” khi mắc bệnh Lyme. Vết phát ban có thể trông giống như một vết bầm tím ở những người có làn da tối màu.

Ban đỏ erythema migrans không phải là một phản ứng của cơ thể với vết cắn của bọ ve mà chỉ là dấu hiệu trên da khi mắc phải bệnh Lyme. Khi phát ban xuất hiện, bệnh Lyme có khả năng bắt đầu lây lan ra cơ thể.

Ban đỏ erythema migrans chỉ do bệnh Lyme gây ra. Phát ban tròn do một loài bét có tên tiếng Anh là lone star tick (ngôi sao cô đơn), hay tên khoa học là Amblyomma americanum, có thể trông tương tự nhưng vẫn có điểm khác biệt với ban đỏ do bọ gây bệnh Lyme. Vết phát ban do bét gây ra sẽ không có hình dạng giống như mắt bò hay tâm điểm của bia bắn (bull’s-eye rash) như ban đỏ erythema migrans.

Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ.

Bác sĩ có thể chẩn đoán bạn mắc bệnh Lyme nếu thấy dấu hiệu ban đỏ erythema migrans và có khả năng bị bọ ve cắn gần đây. Đó là những triệu chứng duy nhất có thể dựa vào để chẩn đoán mà không cần làm xét nghiệm máu. Mặc dù phát ban có thể trông giống với tình trạng ban khác nhưng ban đỏ erythema migrans có thể lan rộng nhanh chóng trong nhiều ngày sau khi chúng xuất hiện. Ngoài ra, ban đỏ này cũng là loại ban duy nhất có hình dạng như tâm điểm bia bắn.

Để xác định chắc chắn, bạn cần thực hiện thêm xét nghiệm máu. Xét nghiệm hấp thụ miễn dịch liên kết với enzyme (ELISA) dùng để phát hiện kháng thể với vi khuẩn gây bệnh Lyme.

Những phương pháp điều trị ban đỏ erythema migrans

Bệnh Lyme được điều trị bằng kháng sinh đường uống như doxycycline hoặc amoxicillin. Một đợt điều trị kéo dài từ 14–21 ngày thường mang lại hiệu quả tích cực ở hầu hết người bệnh. Khi bệnh Lyme tiến triển đến giai đoạn sau với các triệu chứng thần kinh, bác sĩ có thể dùng kháng sinh đường tiêm tĩnh mạch (IV) để điều trị. Bởi vì phát ban đỏ erythema migrans là một dấu hiệu nhiễm trùng ở da của bệnh Lyme nên bất kỳ phương pháp điều trị nào cho căn bệnh này đều sẽ phải giúp giải quyết các nốt phát ban này.

Nếu phát ban gây ngứa và khó chịu, bạn có thể sử dụng thuốc kháng histamin hoặc chườm lạnh lên các vị trí có ban. Tuy nhiên, nếu muốn dùng bất kỳ loại thuốc nào để điều trị ban đỏ, hãy hỏi ý kiến bác sĩ trước đó.

Nếu bạn đi đến rừng hoặc các khu vực có nhiều cây cỏ trong mùa bọ ve (từ tháng Năm đến giữa tháng Bảy), hãy thực hiện các biện pháp phòng tránh bọ ve cắn.

Các mẹo giúp bạn phòng tránh bị bọ ve cắn:

• Mặc quần áo dài tay khi đi ra ngoài. Cho dù có thể cảm thấy hơi nóng nhưng quần áo dài sẽ làm giảm diện tích mà bọ ve có khả năng cắn bạn.

• Sử dụng thuốc chống côn trùng có chứa DEET. Các sản phẩm diệt côn trùng với 10% DEET sẽ bảo vệ bạn trong khoảng 2 giờ đồng hồ. Lưu ý, không sử dụng quá nhiều thuốc diệt côn trùng có chứa DEET và không xịt lên tay và mặt của trẻ nhỏ hơn 2 tháng tuổi. Bạn cũng có thể dùng thuốc xịt chống bọ ve chứa permethrin trên quần áo.

• Kiểm tra cơ thể của mình, người xung quanh và cả thú nuôi nếu nghi ngờ có bọ ve ở trong nhà. Khi tìm thấy bọ ve bám trên da, hãy dùng nhíp để gắp chúng ra, kéo nhẹ ở vị trí gần đầu hoặc miệng.

• Sấy quần áo trong 10 phút ở nhiệt độ cao để tiêu diệt hết bọ ve bám vào (nếu có).

Trên đây là một số kiến thức liên quan đến bệnh ban đỏ erythema migrans, hy vọng sẽ giúp bạn trong việc điều trị và ngăn chặn bệnh.