Soạn bài Mẹ hiền dạy con Ngữ văn 6 tóm tắt

Tóm tắt những sự việc xảy ra giữa mẹ con thầy Mạnh Tử (thuở nhỏ) có những sự việc sau đây:

- Sự việc thứ nhất: Thầy Mạnh Tử thấy người đào, chôn, lăn, khóc về nhà bắt chước theo -> “Chỗ này không phải chỗ con ta ở được”.

- Sự việc thứ hai: Thấy người buôn bán điên đảo, về nhà bắt chước nô nghịch theo -> “Chỗ này không phải chỗ con ta ở được”.

- Sự việc thứ ba: Thấy trẻ đua nhau học tập lễ phép, cắp sách vở cũng bắt chước theo -> “Chỗ này là chỗ con ta ở được đây”.

- Sự việc thứ tư: Thấy nhà hàng xóm giết lợn nên hỏi mẹ người ta giết lợn để làm gì -> Nói đùa là để cho con ăn, hối hận vì đã nói dối và ra chợ mua thịt lợn về.

- Sự việc thứ năm: Thầy Mạnh Tử bỏ học về nhà chơi -> Cầm dao cắt đứt tấm vải đang dệt.

Phân tích ý nghĩa việc dạy con của bà mẹ thầy Mạnh Tử, từ đó nêu tác dụng cách dạy con này:

- Ý nghĩa của việc dạy con:

+ Trong ba sự việc đầu: Môi trường sống quyết định đến việc hình thành nhân cách của mỗi đứa trẻ.

+ Trong hai sự việc sau: Việc giáo dục mới có có vai trò quyết định lâu dài trong việc hình thành nhân cách của mỗi đứa trẻ.

+ Ở hai sự việc sau khác với ba sự việc đầu: Hai sự việc sau là việc bà mẹ dạy con cách làm người. còn ở hai sự việc đầu là việc bà mẹ lựa chọn môi trường sống cho con.

- Tác dụng của cách dạy con: Nhờ lựa chọn cho con một môi trường sống tốt, lại biết giữ chữ tín và cương quyết với những sai lầm của con, bà mẹ thầy Mạnh Tử đã hướng con vào việc học tập chuyên cần để về sau trở thành bậc “đại hiền”.

- Qua truyện "Mẹ hiền dạy con" có thể thấy bà mẹ thầy Mạnh Tử là người:

+ Mạnh mẫu rất quan tâm đến con, luôn luôn theo dõi những biến đổi, những tiến bộ của con, tìm môi trường sống, môi trường học tập tốt đẹp cho con.

+ Bà mẹ Mạnh Tử quan tâm, giáo dục con tính trung thực, thật thà. Người mẹ hiền rất gương mẫu trong giáo dục đạo đức cho con thơ.

+ Mạnh mẫu rất thương con, nhưng không nuông chiều. Bà rất nghiêm khắc, rất kiên quyết trước ý thức vô kỷ luật trong học tập của con. Mạnh mẫu đã dạy con tính nghiêm túc, tính chăm chỉ trong học tập.

=> Mạnh mẫu là một bà mẹ hiền vĩ đại.

Từ truyện "Con hổ có nghĩa" đã học trước đó, từ đó hãy nêu nhận xét về cách viết truyện trung đại trong văn bản "Mẹ hiền dạy con":

- Cốt truyện đơn giản.

- Nhân vật được miêu tả chủ yếu qua ngôn ngữ.

- Hành động nhân vật được miêu tả qua lời đối thoại.

- Nhận xét về sự việc mẹ thầy Mạnh Tử cắt đứt tấm vải đang dệt khi biết con không lo học hành: Bà mẹ thầy Mạnh Tử đang ngồi dệt thấy con bỏ học về nhà chơi, liền cầm dao cắt đứt tấm vải đang dệt. Điều này thể hiện thái độ tức giận. Tấm vải dang dở là công sức bao ngày nhưng bà mẹ sẵn sàng hủy nó đi để dạy con một bài học sâu sắc. Hành động này xuất phát từ lòng thương con, sự nhận thức đúng về việc học.

Qua câu chuyện về mẹ con thầy Mạnh Tử, suy nghĩ về đạo làm con cần phải:

+ Yêu thương cha mẹ, nghe theo những lời hay lẽ phải cha mẹ chỉ bảo.

+ Cố gắng học tập rèn luyện đáp đền công ơn cha mẹ.

+ Chăm sóc, có hiếu với cha mẹ.

Tìm thêm những từ "tử" được dùng với nghĩa "chết" và với nghĩa "con":

- Tử với nghĩa “chết”: bức tử, tử trận, tử tù,...

- Tử với nghĩa “con”: nhi tử, công tử, thái tử,...