Soạn bài Lao xao Ngữ văn 6 tóm tắt

- Tác giả đã miêu tả tỉ mỉ các loài chim bằng những ngôn ngữ quen thuộc và có một trình tự rõ ràng từ loài chim bồ các, chim ri, sáo sậu, sáo đen, tu hú, bìm bịp, diều hâu, quạ đen, quạ khoang, chim cắt, chèo bẻo.

- Các loài chim được sắp xếp theo từng nhóm loài gần nhau:

+ Bồ các, chim ri, sáo sậu, sáo đen, tu hú.

+ Chim ngói, nhạn, bìm bịp.

+ Diều hâu, chèo bẻo, quạ đen, quạ khoang, cắt.

- Cách dẫn dắt lời kể, cách tả, cách xâu chuỗi:

+ Cách tả mỗi con vật đều độc đáo, có đặc trưng cho mỗi hoạt động của loài. Ngoài ra, tác giả còn sử dụng phép nhân hóa làm cho thế giới loài chim như thế giới con người.

+ Lời kể rất tự nhiên.

+ Cách xâu chuỗi các hình ảnh, chi tiết hợp lí và bất ngờ.

Nhận xét về nghệ thuật miêu tả các loài chim:

a. Cách miêu tả các loài chim:

- Tiếng kêu của các loài chim được Duy Khán ghi lại một cách cụ thể, chân thực, chẳng hạn như loài chim bồ các kêu váng lên, sáo hót vui, nhạn kêu “chéc chéc”, bìm bịp kêu “bịp bịp”, chèo bẻo kêu “chè cheo chét”.

- Diều hâu có cái mũi khoằm, chèo bẻo thức suốt đêm ngày mùa, quạ đen, quạ khoang lia lia láu láu, chim cắt cánh nhọn...

b. Sự kết hợp xen kẽ kể và tả:

- Tả: chim cắt cánh nhọn như dao bâu chọc tiết lợn...

- Kể: hai con chèo bẻo đang bay, một con cắt vụt lao ra...

c. Hình ảnh các loài chim được Duy Khán miêu tả cụ thể và sinh động nhằm nói lên tình cảm yêu thiên nhiên, quê hương tha thiết của tác giả. Đặc biệt, nhà văn vẫn giữ được nét hồn nhiên của tuổi thơ khi kể và tả về thế giới các loài chim ở làng quê.

Chất liệu văn hóa dân gian:

- Thành ngữ: dây mơ rễ má, kẻ cắp gặp bà già.

- Đồng dao: Bồ các là bác chim ri. Chim ri là dì sáo sậu...

- Truyện cổ tích: sự tích bìm bịp, sự tích chim chèo bẻo.

-> Việc sử dụng văn hóa dân gian tạo nên bức tranh cụ thể sinh động nhiều màu sắc về thế giới các loài chim đồng quê. Tuy vậy vẫn có điều chưa xác đáng là tạo nên một cách nhìn mang tính định kiến về loài chim “ác”.

- Bài văn đem đến những hiểu biết thú vị về hai nhóm chim vùng nông thôn nước ta. Qua đó làm ta thấy yêu mến thiên nhiên, làng quê với sức sống bền bỉ muôn loài.

Xứng đáng với danh hiệu kẻ làm chủ bầu trời trong các loài chim, đại bàng phô màu cánh xanh biếc của mình phản chiếu ráng trời đỏ rực, báo hiệu một cơn gió lớn sắp xảy tới, hoặc mưa nguồn đang đổ về.

Hình ảnh con chim đại bàng trở thành hình tượng của lòng khát khao tự do và tinh thần dũng cảm, đức tính hiền lành của người dân miền núi...

Đại bàng rất hiền lành, nhưng khi bị kẻ thù xâm phạm thì nó cũng chiến đấu rất quyết liệt. Người ta đã chứng kiến cảnh chim đại bàng đánh bại bầy khỉ định kéo nhau đến phá tổ. Vũ khí của nó là cặp mỏ nhọn, sải đầu cánh và móng nhọn. Đại bàng có thể cặp những chú khỉ con bay lên cao rồi thả xuống đất hoặc dùng vuốt nhọn xé chết. Dù sau đó có phải rời tổ bay đi nơi khác, chúng cũng không chịu để cho bầy khỉ vào cướp trứng của mình. Với sức khoẻ tung hoành trên ười cao, đại bàng đáng được gọi là “Vệ sĩ của rừng xanh”.

(Thiên Lương - Trích Chim rừng Tây Nguyên)