Giải bài tập SBT Hóa 12 Bài 42: Luyện tập Nhận biết một số chất vô cơ

Để phân biệt các dung dịch: ZnCl₂, MgCl₂, CaCl₂ và  AlCl₃ đựng trong các lọ riêng biệt có thể dùng

A. dung dịch NaOH và dung dịch NH₃.

 B. quỳ tím

C. dung dịch NaOH và dung dịch Na₂CO₃.

D. natri kim loại.

Phương pháp giải

Dựa vào tính chất hóa học đặc trưng của các ion để chọn thuốc thử phù hợp. Với 4 ion trên ta có thể sử dụng dung dịch NaOH và dung dịch NH₃ để phân biệt.

Hướng dẫn giải

Cho từ từ đến dư dung dịch NaOH vào 4 dung dịch mẫu

+ Không hiện tượng: CaCl₂

+ Xuất hiện kết tủa trắng: MgCl₂

+ Xuất hiện kết tủa sau đó kết tủa tan: ZnCl₂, AlCl₃

Cho từ từ đến dư dung dịch NH₃ vào hai dung dịch chưa nhận biết được

+ Xuất hiện kết tủa: AlCl₃

+ Xuất hiện kết tủa, sau đó kết tủa tan: ZnCl₂

→ Chọn A.

Để phân biệt các dung dịch: Na₂SO₃, Na₂CO₃, NaHCO₃ và NaHSO₃: đựng trong các lọ riêng biệt, có thể dùng

A. axit HCl và nước brom.    

B. nước vôi trong và nước brom.

C. dung dịch CaCl₂ và nước brom.        

D.  nước vôi trong và axit HCl.

Phương pháp giải

Dựa vào phương pháp nhận biết các anion trong dung dịch và tính chất hóa học đặc trưng của các chất trên để phân biệt.

Hướng dẫn giải

- Dùng dung dịch CaCl₂ : Na₂SO₃ và Na₂CO₃ tạo kết tủa; NaHCO­₃ và NaHSO₃ không tạo kết tủa.

- Cho mỗi dung dịch trong từng nhóm vào nước brom: NaHSO₃ làm mất màu nước brom, NaHCO₃ không; Na₂SO₃ làm mất màu nước brom, Na₂CO₃ không.

→ Chọn C.

Có thể dùng chất nào sau đây để phân biệt các dung dịch : BaCl₂, Na₂SO₄, MgSO₄, ZnCl₂, KNO₃ và KHCO₃ ?

A. Kim loại natri.    B. Dung dịch HCl.

C. Khí CO₂.            D. Dung dịch Na₂CO₃.

Phương pháp giải

Dựa vào tính chất hóa học đặc trưng của các dung dich trên để chọn thuốc thử phù hợp. Với các chất trên, ta có thể dùng natri để phân biệt.

Hướng dẫn giải

Cho Na vào các dung dịch: MgSO₄ tạo kết tủa, ZnCl₂ tạo kết tủa sau đó tan. Dùng dung dịch MgSO₄ cho vào 4 dung dịch còn lại: BaCl₂ tạo kết tủa. Cho dung dịch BaCl₂ vào dung dịch còn lại: Na₂SO₄ tạo kết tủa.

Cho dung dịch BaCl₂ vào dung dịch KHCO_3­ và KNO₃ (sau khi đã cho Na): KHCO­₃ tạo kết tủa, còn lại là KNO₃:

\(KHC{O_3}\xrightarrow{{O{H^ - }}}{K_2}C{O_3}\xrightarrow{{BaC{l_2}}}BaC{O_3}\)

Chọn A.

Để phân biệt các dung dịch loãng : HCl, HNO₃, H₂SO₄ có thể dùng thuốc thử nào sau đây ?

A. Dung dịch Ba(OH)₂ và bột đồng kim loại.

B. Kim loại sắt và đồng

C.  Dung dịch Ca(OH)₂.

D. Kim loại nhôm và sắt.

Phương pháp giải

Dựa vào phương pháp nhận biết các ion trong dung dịch. Với các dung dịch axit trên có thể dùng dung dịch Ba(OH)₂ và bột đồng kim loại để phân biệt.

Hướng dẫn giải

Bột Cu tác dụng với HNO₃; Dung dịch Ba(OH)₂ tạo kết tủa với H₂SO₄.

→ Chọn A.

Có 5 lọ đựng 5 dung dịch hoá chất riêng biệt : Ba(OH)₂, H₂SO₄, Na₂SO₄, Na₂CO₃, NaNO₃. Thuốc thử dùng để phân biệt chúng là

A. dung dịch HCl.                                     B. dung dịch KOH.

C. dung dịch BaCl₂.                                  D. giấy quỳ tím.

Phương pháp giải

Cần nắm rõ tính chất hóa học đặc trưng của các chất trên để lựa chọn thuốc thử phù hợp.

Hướng dẫn giải

Nhúng giấy quỳ tím vào lọ đựng 5 dung dịch

+ Giấy quỳ chuyển đỏ: H₂SO₄

+ Giấy quỳ chuyển xanh: Ba(OH)₂, Na₂CO₃

+ Giấy quỳ không đổi màu: Na₂SO₄, NaNO₃

Cho dung dịch H₂SO₄ vào dung dịch làm quỳ tím chuyển xanh:

+ Xuất hiện kết tủa trắng: Ba(OH)₂

+ Có khí không màu thoát ra: Na₂CO₃

Cho Ba(OH)₂ vào dung dịch không làm đổi màu quỳ tím

+ Xuất hiện kết tủa trắng: Na₂SO₄

+ Không có hiện tượng: NaNO₃

→ Chọn D.

Chỉ dùng hoá chất nào sau đây có thể nhận biết 4 kim loại : Na, Al, Mg, Ag ?

A. H₂O.                      B. Dung dịch HCl.

C. Dung dịch NaOH.    D. Dung dịch NH₃.

Phương pháp giải

Để nhận biết 4 kim loại trên có thể dùng dung dịch HCl.

Hướng dẫn giải

Hòa tan các kim loại vào dung dịch HCl

+ Không có hiện tượng: Ag

+ Có khí không màu thoát ra: Na, Al, Mg

Cho lần lượt các kim loại Na, Al, Mg vào các dung dịch sản phẩm của kim loại với dung dịch HCl.

Chọn B.

Để nhận biết 3 chất rắn : Al₂O₃, MgO, CaCl₂ có thể dùng nhóm thuốc thử nào sau đây ?

A. H₂O và HCl           B. H₂O và H₂SO₄.

C. H₂O và NaOH.       D. H₂O và NaCl.

Phương pháp giải

Dựa vào lí thuyết nhận biết các chất vô cơ để phân biệt. Với 4 chất trên có thể dùng H₂O và NaOH làm thuốc thử.

Hướng dẫn giải

Hòa tan 3 chất rắn vào nước

+ Tan: CaCl₂

+ Không tan: Al₂O₃, MgO

Hòa tan 2 chất rắn không tan vào dung dịch NaOH

+ Tan: Al₂O₃

+ Không tan: MgO

→ Chọn C.

Có 5 lọ đựng 5 dung dịch mất nhãn : AlCl₃, NaNO₃, K₂CO₃, NH₄NO₃, (NH₄)₂SO₄. Thuốc thử dùng để nhận biết 4 dung dịch trên là

A. dung dịch NaOH.                       

B. dung dịch Ba(OH)₂.

C. Quỳ tím.                                        

D. dung dịch AgNO₃.

Phương pháp giải

Dựa vào phương pháp nhận biết các ion trong dung dịch. Với các dung dịch trên có thể dùng thuốc thử là dung dịch Ba(OH)₂.

Hướng dẫn giải

Cho Ba(OH)₂ đến dư vào các dung dịch trên

+ Xuất hiện kết tủa trắng keo rồi kết tủa tan: AlCl₃

+ Không hiện tượng: NaNO₃

+ Xuất hiện kết tủa trắng: K₂CO₃

+ Xuất hiện khí không màu, mùi khai: NH₄NO₃

+ Xuất hiện kết tủa trắng và khí mùi khai: (NH₄)₂SO₄

→ Chọn B.

Cho các chất bột sau : Al, Mg, Fe, Cu. Trình bày cách phân biệt các chất bột trên mà chỉ dùng không quá hai dung dịch thuốc thử.

Phương pháp giải

Để  phân biệt các chất bột trên mà chỉ dùng không quá hai dung dịch thuốc thử ta có thể dùng dung dịch HNO₃ (đ,nguội) và dung dịch NaOH.

Hướng dẫn giải

- Dùng dd HNO₃ (đ,nguội): Cu, Mg phản ứng tạo dd có màu khác nhau; Fe và Al không phản ứng

- Dùng dd NaOH: Al phản ứng còn Fe không phản ứng.

Có các gói bột sau : Al, Fe, Ag, Al₂O₃. Trình bày cách phân biệt các chất trong mỗi gói bằng phương pháp hoá học.

Phương pháp giải

Để phân biệt các chất trong mỗi gói bằng phương pháp hoá học có thể dùng dung dịch NaOH và dung dịch HCl.

Hướng dẫn giải

- Dùng dd NaOH: Al phản ứng tạo khí, Al₂O₃ bị hòa tan không có khí

- Dùng dd HCl: Fe phản ứng tạo khí, Ag không phản ứng.

Trình bày phương pháp hoá học nhận biết sự có mặt của các ion trong dung dịch thu được bằng cách hoà tan các muối FeCl₂, Zn(NO₃)₂ và AlCl₃ vào nước.

Phương pháp giải

Dựa vào phương pháp nhận biết các ion trong dung dịch để phân biệt các chất đã cho. 

Hướng dẫn giải

Cho dd tác dụng với dd AgNO₃ có kết tủa trắng chứng tỏ có ion Cl^-

Thêm vài giọt dd H₂SO₄ đặc và mảnh Cu có khí không màu hóa nâu trong không khí thoát ra chứng tỏ có ion NO₃^-.

Cho từ từ dd NaOH đến dư vào dd trên thấy có kết tủa, sau đó kết tủa tan một phần chứng tỏ có hidroxit lưỡng tính. Gạn để tách lấy dd (ddA) lắc phần kết tủa nếu kết tủa chuyển sang màu nâu đỏ chứng tỏ có ion Fe²⁺.

Cho dung dịch A tác dụng với dung dịch NH₄Cl, có kết tủa xuất hiện chứng tỏ có Al³⁺. Lọc bỏ kết tủa, lấy dung dịch cho tác dụng với Na₂S, có kết tủa trắng (ZnS) chứng tỏ có Zn²⁺ .