Giải bài tập SBT Hóa 12 Bài 10: Amino axit

Trong các tên gọi dưới đây, tên nào không phù hợp với hợp chất CH₃−CH(NH₂)−COOH

A. Axit 2-aminopropanoic        

B. Axit α-aminopropionic.

C. Anilin.                                

D. Alanin.

Phương pháp giải

Cần nắm rõ các cách gọi tên của hợp chất CH₃−CH(NH₂)−COOH để chọn đáp án đúng.

Hướng dẫn giải

CTPT anilin: C₆H₅NH₂

=>Chọn C.

Trong các chất dưới đây, tên nào không phù hợp với chất H₂N[CH₂]₄CH(NH₂)−COOH

A. Axit 1,5-điaminohexanoic

B. Axit 2,6- điaminohexanoic

C. Axit α,ε- điaminocaproic

D. Lysin

Phương pháp giải

Cần nắm rõ các cách gọi tên của hợp chất H₂N[CH₂]₄CH(NH₂)−COOH để chọn đáp án đúng.

Hướng dẫn giải

Axit 2,6- điaminohexanoic là tên thay thế, Axit α,ε- điaminocaproic là tên bán hệ thống, Lysin là tên thường của chất.

=> Chọn A.

Để phân biệt 3 dung dịch H₂NCH₂COOH,CH₃COOH, C₂H₅NH₂ chỉ cần dùng một thuốc thử là

A. dung dịch NaOH.                  

B. dung dịch HCl.

C. natri kim loại.                       

D. quỳ tím.

Phương pháp giải

Dựa vào tính chất hóa học đặc trưng của 3 dung dịch H₂NCH₂COOH,CH₃COOH, C₂H₅NH₂ để lựa chọn thuốc thử và phương pháp phân biệt phù hợp.

Hướng dẫn giải

H₂NCH₂COOH$$ không làm đổi màu quỳ tím,

CH₃COOH$$ làm quỳ tím chuyển màu đỏ

C₂H₅NH₂  làm quỳ tím chuyển màu xanh

=> Chọn D.

Công thức cấu tạo của glyxin là

A. H₂N-CH₂-CH₂-COOH

B. H₂N-CH₂-COOH

C. CH₃-CH(NH₂)-COOH

D. C₃H₅(OH)₃

Phương pháp giải

Để chọn đáp án đúng cần ghi nhớ công thức cấu tạo của glyxin là H₂N−CH₂−COOH.

Hướng dẫn giải

Glyxin:  H₂N−CH₂−COOH

=> Chọn B.

Trong các dung dịch sau đây, dung dịch nào đổi màu quỳ tím sang xanh?

A. H₂H-CH₂-COOH

B. HOOC[CH₂]₂CH(NH₂)-COOH

C. H₂N[CH₂]₄CH(NH₂)-COOH

D. CH₃CH(NH₂)-COOH

Phương pháp giải

Dựa vào tính chất hóa học của amino axit để xác định dung dịch nào đổi màu quỳ tím sang xanh trong các chất đã cho.

Hướng dẫn giải

Tùy vào số gốc NH₂ và COOH trong phân tử amino axit mà khiến cho quỳ chuyển sang màu hồng ( nhiều gốc COOH hơn) hay chuyển sang màu xanh (nhiều gốc NH₂ hơn)
=> Chọn C.

1 mol α-amino axit X tác dụng vừa hết với 1 mol HCl tạo ra muối Y có hàm lượng clo là 28,287%. Công thức cấu tạo của X là

A. CH₃CH(NH₂)-COOH

B. H₂H-CH₂-CH₂-COOH

C. H₂H-CH₂-COOH

D. H₂H-CH₂-CH(NH₂)COOH

Phương pháp giải

Biện luận suy ra amino axit có một nhóm NH₂

- Gọi CTPT của amino axit, viết phương trình hóa học

- Từ % khối lượng clo trong muối suy ra amino axit

Hướng dẫn giải

n_{amino axit} = n_HCl → amino axit có 1 nhóm NH₂

Gọi công thức phân tử của amino axit là R(NH₂)COOH

R(NH₂)COOH + HCl → R(NH₃Cl)COOH

%Cl = 35,5/M = 0,28287

→ M = 125,5 → R = 28

X là CH₃CH(NH₂)-COOH

Chọn A.

Khi trùng ngưng 13,1 g axit ε-aminocaproic với hiệu suất 80%, ngoài amino axit còn dư người ta thu được m gam polime và 1,44 g nước. Giá trị của m là

A. 10,41.                              B. 9,04.

C.11,02.                               D. 8,43.

Phương pháp giải

- Tính số mol axit ε-aminocaproic.

-  Áp dụng công thức tính hiệu suất => số mol axit ε-aminocaproic phản ứng.

- Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng => khối lượng polime.

Hướng dẫn giải

\({n_{{\text{axit}}\varepsilon {\text{ - aminocaproic}}}} = {n_{po\lim e}} + {n_{{H_2}O}}\)

\(H = \frac{{{n_{LT}}}}{{{n_{TT}}}} = \frac{{{n_{LT}}}}{{0,1}} = 0,8\)

\({n_{LT}} = 0,08mol \to {m_{{\text{axit}}\varepsilon {\text{ - aminocaproic}}}} = 131.0,08 = 10,48g\)

Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng:

\({m_{{\text{axit}}\varepsilon {\text{ - aminocaproic}}}} = {m_{po\lim e}} + {m_{{H_2}O}}\)

\({m_{po\lim e}} = 9,04g\)

Chọn B.

Trong số các chất đã được học, có bốn chất hữu cơ có cùng công thức phân tử C₃H₇O₂N vừa có khả năng tác dụng với dung dịch NaOH, vừa có khả năng tác dụng với dung dịch HCl. Hãy viết công thức cấu tạo và tên của bốn hợp chất đó.

Phương pháp giải

- Tác dụng với HCl => phân tử chứa nhóm amin hoặc  muối amoni

- Tác dụng với NaOH => trong phân tử chứa gốc axit cacboxylic hoặc este

Hướng dẫn giải

Các công thức cấu tạo của hợp chất theo yêu cầu đề bài là:

CH₃-CH(NH₂)-COOH (\({\text{ax}}it\varepsilon  - a\min ocaproic\))

CH₂(NH₂)-CH₂-COOH (\({\text{ax}}it\varepsilon  - a\min opropionic\))

CH₂(NH₂)-COO-CH₃ (metyl amino axetat)

CH₂=CH-COO-NH₄ (amoni acrylat)

Hợp chất A là một muối có công thức phân tử C₂H₈N₂O₃. A tác dụng được với KOH tạo ra một amin và các chất vô cơ. Hãy viết các công thức cấu tạo mà muối A có thể có, viết phương trình hoá học biểu diễn phản ứng giữa A và KOH, có ghi tên các chất hữu cơ.

Phương pháp giải

A tác dụng được với KOH tạo ra một amin và các chất vô cơ=> A là muối của amin với axit nitric

Hướng dẫn giải

Chất A có thể là C₂H₅NH₃NO₃ hoặc (CH₃)₂NH₂NO₃ .

C₂H₅NH₃NO₃ + KOH → KNO₃ + C₂H₅NH₂ + H₂O

C₂H₅NH₃NO₃ :etylamoni nitrat                     C₂H₅NH₂  :etylamin

(CH₃)₂NH₃NO₃ + KOH → KNO₃ + (CH₃)₂NH + H₂O

(CH₃)₂NH₃NO₃  :đimetylamoni nitrat             (CH₃)₂NH :đimetylamin 

Chất A là một amino axit mà phân tử không chứa thêm nhóm chức nào khác. Thí nghiệm cho biết 100 ml dung dịch 0,2M của chất A phản ứng vừa hết với 160 ml dung dịch NaOH 0,25M. Cô cạn dung dịch sau phản ứng này thì được 3,82 g muối khan. Mặt khác, 80 g dung dịch 7,35% của chất A phản ứng vừa hết với 50 ml dung-dịch HCl 0,8M.

a)  Xác định công thức phân tử của A.

b) Viết công thức cấu tạo của A biết rằng A có mạch cacbon không phân nhánh và nhóm amino ở vị trí α.

Phương pháp giải

- Gọi CTPT amino axit 

- Dựa vào tỉ lệ mol NaOH và aminno axit tìm ra số nhóm -COOH, phân tử khối của amino axit

- Dựa vào tỉ lệ mol HCl và amino axit => số nhóm amin

- Tìm CTPT X

Hướng dẫn giải

a) Ta có:

n_A = 0,2/0,1 = 0,02 mol

n_NaOH= 0,16.0,25 =0,04 mol

(NH₂)nC_xH_y(COONa)_m + mNaOH→ (NH₂)_nC_xH_y(COONa)_m + mH₂O

Theo phương trình : 1 mol A tác dụng với m mol NaOH

Theo đầu bài : 0,02 mol A tác dụng với 0,04 mol NaOH

→m= 0,04/0,02 = 2

Số mol muối = số mol A = 0,02 (mol)

M_muối = 3,82/0,02 = 191

Từ phân tử khối của (NH₂)nC_xH_y(COONa)₂ là 191, có thể suy ra phân tử khối của

(NH₂)nC_xH_y(COOH)₂ = 191−2.23 + 2.1 = 147

Số mol A trong 80 g dung dich 7,35% là: (80.7,35)/(100.147) =0,04 mol

Số mol HCl trong 50 ml dung dịch 0,8M là: 0,5.0,8 = 0,04(mol)

Cứ 1 mol A tác dụng với n mol HCl

0,04 mol A tác dụng với 0,04 mol HCl

→n=1

M_{H2NCxHy(COOH)2}=147

12x + y =147−16−2.45=41

Vậyx = 3; y = 5

Công thức phân tử của A : C₅H₉O₄N

b) Công thức cấu tạo của A :

HOOCCH₂CH₂CH(NH₂)−COOH

 Axit glutamic.