Sinh học 7 Bài 25: Nhện và sự đa dạng của lớp hình nhện

a. Đặc điểm cấu tạo

Hình 2: Cấu tạo ngoài của Nhện

1- Kìm, 2- Chân xúc giác, 3- Chân bò, 4- Khe thở,

5- Lỗ sinh dục, 6- Núm tuyến tơ

- Cơ thể nhện gồm: phần đầu - ngực và phần bụng

- Các bộ phận của nhện như sau:

+ Phần đầu – ngực:

• Đôi kìm có tuyến độc: Bắt mồi và tự vệ
• Đôi chân xúc giác (phủ đầy lông): Cảm giác về khứu giác, xúc giác
• 4 đôi chân bò: Di chuyển và chăng lưới

+ Phần bụng:

• Phía trước là đôi khe thở: Hô hấp
• Ở giữa là 1 lỗ sinh dục: Sinh sản

b. Tập tính

- Chăng lưới

Nhện chăng lưới theo các bước theo thứ tự dưới đây:

• Chăng bộ khung lưới (các dây tơ khung)

• Chăng tơ phóng xạ

• Chăng các tơ vòng

- Bắt mồi

Khi rình mồi, nếu có sâu bọ sa lưới, lập tức nhện hành động theo các thao tác sắp xếp hợp lí sau đây:

• Nhện ngoạm chặt mồi chích nọc độc
• Tiết dịch tiêu hóa vào cơ thể con mồi
• Trói chặt mồi rồi treo vào lưới để một thời gian.
• Nhện hút dịch lỏng ở con mồi 

a. Một số đại diện

Chúng sống nơi khô ráo, kín đáo, hoạt động về đêm, cơ thể dài, còn rõ phân đốt. Chân bò khỏe, cuối đuôi có nọc độc.

Chúng được khai thác làm thực phẩm và vật trang trí

Chúng gây bệnh ghẻ ở người. Con cái đào hang dưới da, gây ngứa ngáy và sinh mụn ghẻ

1- Bề mặt da người, 2- Hang do cái ghẻ đào

3- Con ghẻ cái, 4- Trứng cái ghẻ

Chúng bám trên ngọn cỏ, khi có gia súc đi qua chúng chuyển sang bám vào lông chui vào đó hút máu

b. Ý nghĩa thực tiễn

• Có lợi: Nhện chăng lưới, nhện nhà, bọ cạp,...
• Có hại: Cái ghẻ, ve bò,...

Câu 1: Tuyến nộc độc ở nhện và bọ cạp có vị trí khác nhau như thế nào?

Hướng dẫn giải

• Tuyến nọc độc của nhện nằm đôi kìm.
• Tuyến nọc độc của bọ cạp nằm ở đuôi.

Câu 2:

• Các biện pháp bảo vệ Hình nhện có lợi?
• Các biện pháp tiêu diệt Hình nhện có hại?

Hướng dẫn giải

- Các biện pháp bảo vệ Hình nhện có lợi:

• Nuôi để tăng số lượng, tạo điều kiện cho phát triển tốt.
• Khai thác hợp lý, tránh nguy cơ tuyệt chủng.
• Lai tạo các giống mới (lai tằm và nhện).

- Các biện pháp tiêu diệt Hình nhện có hại:

• Biện pháp thủ công như phát động phong trào bắt và tiêu diệt.
• Dùng thiên địch (Bọ rùa).
• Thuốc hóa học diệt trừ (chú ý khi dùng).

Câu 1: So sánh các phần cơ thể nhện với Giáp xác (tôm sông)?

Câu 2: Hãy nêu đặc điểm cấu tạo của lớp Hình nhện? 

Câu 3: Nêu tập tính thích nghi với lối sống của nhện?

Câu 1: Lớp Hình nhện có bao nhiêu loài

a. 13 nghìn loài

b. 16 nghìn loài

c. 33 nghìn loài

d. 36 nghìn loài

Câu 2: Nhện có bao nhiêu phần

a. Có 2 phần: phần đầu – ngực và phần bụng

b. Có 3 phần: phần đầu, phần ngực và phần bụng

c. Có 2 phần là thân và các chi

d. Có 3 phần là phần đầu, phần bụng và các chi

Câu 3: Bộ phận nào của nhện KHÔNG thuộc phần đầu – ngực

a. Đôi kìm

b. Đôi chân xúc giác

c. 4 đôi chân bò

d. Lỗ sinh dục

Câu 4: Nhện bắt mồi và tự vệ được là nhờ có

a. Đôi chân xúc giác

b. Đôi kìm

c. 4 đôi chân bò

d. Núm tuyến tơ

Sau khi học xong bài này các em cần:

• Trình bày được đặc điểm cấu tọa ngoài của nhện và một số tập tính của chúng. Nêu được sự đa dạng của hình nhệnvà ý nghĩa thực tiễn của chúng.
• Rèn kĩ năng quan sát tranh, phân tích và hoạt động nhóm.
• Có ý thức bảo vệ các loài hình nhện có lợi trong tự nhiên.