Lịch sử 10 Bài 9: Vương quốc Cam-pu-chia và vương quốc Lào
Bài họcgiới thiệu những điểm nổi bật trong lịch sử và văn hóa của hai vương quốc: Lào và Cam-pu-chia. Hi vọng đây là tài liệu bổ ích hỗ trợ các em học sinh 10 trong quá trình học tập. Mời các em cùng tham khảo!
Mục lục nội dung
1. Tóm tắt lý thuyết
1.1. Vương quốc Cam-pu-chia
- Là một trong những nước có lịch sử lâu đời và phát triển nhất ở Đông nam Á.
- Tộc người Khơ me (thuộc nhóm Môn c ),sống ở phía bắc Cam-pu-chia, giỏi săn bắn, đào ao, đắp hồ trữ nước, biết khắc chữ Phạn ảnh hưởng văn hóa Ấn Độ.
- Thế kỉ VI đến VIII lập nước Chân Lạp.
- Thế kỷ IX đến XV là thời kỳ phát triển của vương quốc Cam pu chia (Ăng co huy hoàng):
+ Nông nghiệp, lâm nghiệp và ngư nghiệp, thủ công nghiệp phát triển.
+ Mở rộng lãnh thổ về phía đông: tiến đánh Cham pa, trung và hạ lưu sông Mê nam (Thái Lan), trung lưu sông Mê Công (Lào), tiến đến bắc bán đảo Mã Lai
+ Kinh đô Ăng co với đền tháp đồ xộ.
- Cuối thế kỷ XIII suy yếu, sau 5 lần bị người Thái xâm, năm 1432 người Khơ me bỏ kinh đô Ang co, lui về phía cư trú nam Biển Hồ (Phnôm Pênh).
- Năm 1863 bị Pháp xâm lược.
- Văn hóa: rất độc đáo
+ Có chữ viết riêng từ chữ Phạn.
+ Văn học dân gian và văn học viết phản ảnh tình cảm của con người đối với thiên nhiên, con người.
- Kiến trúc Hin đu giáo và kiến trúc Phật giáo:quần thể Ang co Vát và Ang co Thom.
1.2. Vương quốc Lào
- Người Lào Thơng tạo ra chum đá (cánh đồng Chum ở Xiêng Khoảng).
- Thế kỷ XIII người Thái di cư đến gọi là người Lào Lùm
- Năm 1353 Pha Ngừm lập nước Lan Xang - Triệu Voi
- Vua Lan Xang (XV – XVII): chia đất nước thành các mường ; xây dựng quân đội ; quan hệ hòa hiếu với các nước láng giềng.Cương quyết chống xâm lược Miến Điện.
- Thế kỷ XVIII Lang Xang suy yếu bị Xiêm chiếm (khởi nghĩa của Chậu A Nụ chống Xiêm năm 1827).
- Thế kỷ XIX là thuộc địa của Pháp.
- Người Lào thích ca hát
- Thế kỷ XIII, đạo phật truyền vào theo một dòng mới.
- Kiến trúc: nổi bật là Thạt Luổng.
2. Luyện tập
Câu 1: Sự phát triển của Cam-pu-chia thời Ăng-co được biểu hiện như thế nào?
Gợi ý trả lời
- Về kinh tế: chủ yếu là nông nghiệp. Ngoài ra, còn biết đánh cá ở Biển Hồ,khai thác lâm sản quý và săn bắt thú trên rừng. Thủ công nghiệp cũng khá phát triển.
- Về chính trị: các vua Cam-pu-chia thời Ăng-co không ngừng mở rộng quyền lực ra bên ngoài, chinh phục các nước láng giềng, trở thành cường quốc trong khu vực.
- Về văn hóa: sáng tạo ra chữ viết riêng của mình trên cơ sở chữ Phạn của Ấn Độ. Văn học dân gian và văn học viết với những câu chuyện có giá trị nghệ thuật. Kiến trúc nổi tiếng với quần thể kiến trúc Ăng-co Vát và Ăng-co Thom.
Câu 2: Nêu những chính sách đối nội và đối ngoại của các vua Lan Xang?
Gợi ý trả lời
- Đối nội: Các vua Lan Xang chia đất nước thanh các mường, đặt quan cai trị, xây dựng quân đội do nhà vua chỉ huy.
- Đối ngoại: Các vua Lan Xang giữ quan hệ hòa hiếu với các nước láng giếng đồng thời cương quyết chiến đấu chống quân xâm lược Mi-an-ma.
Câu 3: Hãy nêu những nét tiêu biểu của văn hóa Cam-pu-chia và văn hóa Lào?
Gợi ý trả lời
- Văn hóa Cam-pu-chia
+ Sáng tạo ra chữ viết riêng của mình trên cơ sở chữ Phạn của Ấn Độ. Văn học dân gian và văn học viết phát triển
+ Kiến trúc nổi tiếng với quần thể kiến trúc Ăng-co Vát, Ăng-co Thom
- Văn hóa Lào
+ Người Lào sáng tạo ra chữ viết riêng của mình trên cơ sở chữ viết của Cam-pu-chia và Mi-an-ma
+ Đời sống văn hóa của người Lào rất phong phú, hồn nhiên
+ Kiến trúc: Xây dựng một số công trình kiến trúc Phật giáo, điển hình là Thạt Luổng ở Viêng Chăn.
3. Trắc nghiệm Online
Các em hãy luyện tập bài trắc nghiệm Vương quốc Cam-pu-chia và vương quốc Lào Lịch sử 10 sau để nắm rõ thêm kiến thức bài học.
4. Kết luận
Bài học giới thiệu những điểm nổi bật trong lịch sử và văn hóa của hai vương quốc: Lào và Cam-pu-chia