Lịch sử 10 Bài 2: Xã hội nguyên thủy
Bài học giới thiệu xã hội loài người thời nguyên thủy và sự phân chia giai cấp. Hi vọng đây là tài liệu bổ ích hỗ trợ các em học sinh 10 trong quá trình học tập. Mời các em cùng tham khảo!
Mục lục nội dung
1. Tóm tắt lý thuyết
1.1. Thị tộc - bộ lạc
- Thị tộc:
+ Là nhóm hơn 10 gia đình và có chung dòng máu
+ Quan hệ trong thị tộc: công bằng, bình đẳng, cùng làm, cùng hưởng. Lớp trẻ tôn kính cha mẹ, ông bà và cha mẹ đều yêu thương và chăm sóc tất cả con cháu của thị tộc
- Bộ lạc:
+ Là tập hợp một số thị tộc sống cạnh nhau và có chung một nguồn gốc tổ tiên.
+ Quan hệ giữa các thị tộc trong bộ lạc là gắn bó, giúp đỡ nhau.
1.2. Buổi đầu của thời đại kim khí
- Con người tìm và sử dụng kim loại:
+ Khoảng 5.500 năm trước đây, cư dân Tây Á và Ai Cập biết sử dụng đồng đỏ.
+ Khoảng 4.000 năm trước đây, nhiều cư dân trên Trái Đất biết sử dụng đồng thau.
+ Khoảng 3.000 năm trước đây, cư dân Tây Á và Nam Âu biết sử dụng sắt.
- Kết quả:
+ Năng suất lao động tăng
+ Khai thác thêm đất đai trồng trọt
+ Phát triển thêm nhiều ngành nghề mới.
1.3. Sự xuất hiện tư hữu và xã hội có giai cấp
Khi bắt đàu có sản phẩm thừa nhưng lại không thể chia đều cho tất cả mọi người
- Người lợi dụng chức quyền chiếm của chung -> tư hữu xuất hiện
- Quan hệ cộng đồng bắt đầu bị phá vỡ, gia đình thay đổi theo, gia đình phụ hệ xuất hiện.
-> Xã hội phân chia giai cấp
2. Luyện tập
Câu 1: Thế nào là thị tộc, bộ lạc?
Gợi ý trả lời
- Thị tộc:
+ Là nhóm hơn 10 gia đình và có chung dòng máu
+ Quan hệ trong thị tộc: công bằng, bình đẳng, cùng làm, cùng hưởng. Lớp trẻ tôn kính cha mẹ, ông bà và cha mẹ đều yêu thương và chăm sóc tất cả con cháu của thị tộc.
- Bộ lạc:
+ Là tập hợp một số thị tộc sống cạnh nhau và có chung một nguồn gốc tổ tiên.
+ Quan hệ giữa các thị tộc trong bộ lạc là gắn bó, giúp đỡ nhau.
Câu 2: Sự xuất hiện của công cụ bằng kim loại có ý nghĩa như thế nào?
Gợi ý trả lời
- Con người đã khai phá được những vùng đất mà trước đây chưa khai phá nổi.
- Con người có thể làm ra một lượng sản phẩm thừa thường xuyên để nuôi sống mình.
- Con người có óc sáng tạo, họ bắt đầu biết khai thác từ thiên nhiên cái cần thiết cho cuộc sống của mình.
- Con người biết dùng đồ trang sức: vòng tay, vòng cổ chân, hoa tai …
Câu 4: Hãy giải thích tính cộng đồng của thị tộc?
Gợi ý trả lời
- Trong thị tộc đòi hỏi sự phân công lao động thật hợp lí, sự “chung lưng đấu cật” là nguyên tắc vàng, mỗi người mỗi việc phối hợp ăn ý với nhau.
- Do yêu cầu công việc và trình độ lao động thời nguyên thủy đòi hỏi sự hợp tác lao động của nhiều người, của cả thị tộc.
- Thức ăn kiếm được chưa nhiều chưa đều đặn. Mọi người còn phải cùng làm cùng cố gắng đến mức cao nhất để kiếm sống nên người ta thấy cần thiết phải công bằng, phải được hưởng thụ bằng nhau.
=> Quan hệ thị tộc không chỉ có sự hợp tác mà mọi của cải, mọi sinh hoạt được coi là của chung, việc chung làm chung, ăn chung thậm chí ở chung một nhà.
3. Trắc nghiệm Online
Các em hãy luyện tập bài trắc nghiệm Xã hội nguyên thủy Lịch sử 10 sau để nắm rõ thêm kiến thức bài học.
4. Kết luận
Bài học giới thiệu xã hội loài người thời nguyên thủy và sự phân chia giai cấp. Qua đó, các em hiểu về thị tộc - bộ lạc, buổi đầu của thời đại kim khí, sự xuất hiện tư hữa và xã hội có giai cấp.
