Công nghệ 9 Bài 6: Thực hành ghép

• Dao con sắc.
• Kéo cắt cành.
• Cây làm gốc ghép: chanh, bưởi hoặc táo gieo từ hạt được 6 – 8 tháng tuổi.
• Đường kính thân khoảng 0,6 – 1,0cm.
• Cành để lấy mắt ghép: là những giống tốt của các loại cây cam, táo…
• Dây buộc bằng nilong rộng 1 – 2cm, dài 20 – 30 cm...
• Túi PE trong để bọc ngoài

a. Ghép đoạn cành

- Quy trình ghép đoạn cành gồm 4 bước:

Bước 1: Chọn và cắt cành có mắt ghép 

• Cành được chọn để ghép là các cành bánh tẻ, có lá, mầm ngủ to, không sâu bệnh.
• Với đường kính của cành ghép phải tương đương với gốc ghép.
• Cắt vát đầu gốc của cành ghép (có 2 - 3 mầm ngủ) một vết dài từ 1,5 - 2cm.

Bước 2: Chọn vị trí ghép và cắt gốc ghép

• Chọn vị trí ghép trên thân gốc ghép, cách mặt đất 10-15cm.
• Cắt các cành phụ, gai ở gốc ghép và ngọn gốc ghép.
• Cắt vát gốc ghép tương tự như ở cành ghép.

Bước 3: Ghép đoạn cành

• Đặt cành ghép lên gốc ghép sao cho chồng khít lên nhau.
• Buộc dây ni lông cố định vết ghép.
• Chụp kín vết ghép và đầu cành ghép bằng túi PE trong.

Bước 4: Kiểm tra sau khi ghép

Sau khi ghép từ 30 - 35 ngày, mở dây buộc kiểm tra, nếu thấy vết ghép liền nhau và đoạn cành ghép xanh tươi là được.

b. Ghép mắt nhỏ có gỗ

Quy trình ghép mắt nhỏ ở gỗ bao gồm 4 bước:

Bước 1: Chọn vị trí ghép và tạo miệng ghép.

• Chọn chỗ thân thẳng, nhẵn, cách mặt đất khoảng 15 đến 20 cm.
• Dùng dao sắc rạch một đường ngang dài 1cm rồi rạch 1 đường vuông góc với đường đã rạch tạo thành hình chữ T, dùng mũi dao tách vỏ theo chiều dọc chữ T, mở một cửa đủ để đưa mắt ghép vào

Bước 2: Cắt mắt ghép.

Cắt một miếng vỏ hình thoi dài 1,5 đến 2cm có một ít gỗ và mầm ngủ.

Bước 3: Ghép mắt.

• Gài mắt ghép vào khe dọc chữ T đã mở trên gốc ghép rồi đẩy nhẹ cuống lá trên mắt ghép xuống cho chặt.
• Quấn nilon cố định vết ghép
• Chú ý khi quấn dây nilon không đè lên mắt ghép và cuống lá

Bước 4: Kiểm tra sau khi ghép.

• Sau khi ghép từ 15 đến 20 ngày, mở dây buộc kiểm tra thấy mắt ghép xanh tươi là được.
• Tháo dây buộc được 7 đến 10 ngày thì cắt phần ngọn của gốc ghép phía trên mát ghép khoảng 1,5 đến 2cm. 

- Ví dụ quy trình ghép mắt cây chanh trên gốc bưởi:

c. Ghép chữ T

Quy trình ghép chữ T bao gồm 4 bước:

Bước 1. Chọn vị tri ghép và tạo miệng ghép 

• Chọn chỗ thân thẳng, nhẵn, cách mặt đất 15 - 20cm.

• Dùng dao sắc rạch một đường ngang dài 1cm, rồi rạch tiếp một đường (vuông góc với đường rạch trên) dài 2cm ở giữa, tạo thành hình chữ T, dùng mũi dao tách vỏ theo chiều dọc chữ T, mở một cửa vừa đủ để đưa mắt ghép vào.

Bước 2. Cắt mắt ghép 

Cắt một miếng vỏ hình thoi dài 1,5 - 2cm, có một ít gỗ và mầm ngủ.

Bước 3. Ghép mắt 

• Gài mắt ghép vào khe dọc chữ T đã mở trên gốc ghép rồi đẩy nhẹ cuống lá trên mắt ghép xuống cho chặt.
• Quấn dây ni lông cố định vết ghép.
• Chú ý : Dây quấn không đè lên mắt ghép và cuống lá.

Bước 4. Kiểm tra sau khi ghép

• Sau khi ghép 15-20 ngày, mở dây buộc kiếm tra, thấy mắt ghép xanh tươi là được.
• Tháo dây buộc được 7-10 ngày thì cắt phần ngọn của gốc ghép ở phía trên mắt ghép khoảng 1,5 - 2cm.

- Ví dụ quy trình ghép mắt chữ T cây cam

Dùng nhân giống cây ăn quả: Ghép cây cùng họ.

• Cam ngọt làm gốc ghép cho cam voi Quảng Bình.
• Táo nhỏ quả, táo dai làm gốc ghép cho táo Gia Lộc táo Biên Hoà, táo Thiện Phiến.
• Mít mật làm gốc ghép cho mít dai, mít Tố Nữ.

Sau khi học xong bài này các em cần:

- Nắm được các quy trình ghép đoạn cành, ghép mắt nhỏ có gỗ, ghép chữ T

- Cắt được đoạn cành, các loại mắt ghép và ghép đúng quy trình kỹ thuật ghép

- Hình thành kỹ năng ghép cây để ứng dụng vào thực tế