Soạn bài Tinh thần thể dục Ngữ văn 11 đầy đủ

Phân tích bố cục và cách dựng truyện của Nguyễn Công Hoan trong truyện ngắn "Tinh thần thể dục":

- Có thể chia truyện ngắn làm ba đoạn:

+ Đoạn 1 (từ đầu đến...“Nay sức, Lê Thăng”): Giới thiệu lệnh của trên qua trát quan về làng.

+ Đoạn 2 (tiếp đó đến... “Vâng”): Những người bị bắt đi xem đá bóng trực tiếp xin ông lí (lí trướng).

+ Đoạn 3 (còn lại): Cảnh lùng sục bắt người đi xem đá bóng.

- Cách dựng truyện với tính chất bi hài với nội dung cốt truyện đã bộc lộ được mẫu thuẫn giữa bản chất và hiện tượng, giữa nội dung và hình thức của phong trào thể dục thể thao do chính quyền Pháp phát động.

- Sự thúc ép của các cấp chính quyền từ tỉnh xuống xã, việc hành hạ nhân dân tất cả chỉ để làm vừa lòng bọn thực dân kia.

- Xem đá bóng phải bắt cho đủ số người quy định, tìm người đi xem bóng đá mà như việc đi lùng tội phạm, mọi người ai cũng né tránh tìm cách lẩn trốn, bọn hương lí thừa cơ hội bòn rút tiền của của dân chúng.

=> Đó là một cảnh tượng rất hỗn độn, nhố nhăng của một cái xã hội thối nát, một tấn bi kịch cười ra nước mắt. Đằng sau tiếng cười ấy Nguyễn Công Hoan muốn cho người đọc thấy được những cảnh đời éo lé, số phận thật đáng thương của những con người bị sống trong một xã hội nực cười đó.

Phân tích truyện ngắn "Tinh thần thể dục" để làm rõ mâu thuẫn cơ bản và những mâu thuẫn riêng được thể hiện trong truyện:

- Mâu thuẫn trào phúng:

+ Mẫu thuẫn giữa chính quyền với người dân nghèo.

+ Sự khuếch trương của quan lại thực dân phong kiến với mong muốn ở nhà lao động của người dân.

+ Sự lùng sự ráo riết của thực dân >< sự trốn tránh đến cực nhục của người dân.

-> Mâu thuẫn tạo ra sự hài hước, bộc lộ bản chất xảo trá, dã man của xã hội thực dân phong kiến.

- Mâu thuẫn của các cảnh:

- Anh Mịch thảm thiết lạy xin được ông Lí tha cho để đi làm trừ nợ cho ông Nghị nhưng không được chấp nhận.

- Đáp lại là sự dọa dẫm, vô tình của ông Lí.

- Lệnh nghiêm ngặt oái oăm từ quan trên kéo theo sự khốn khổ của dân quê. Tinh thần thể dục vui vẻ tới mức nhiều người khốn khổ vì nó.

- Bác Phô gái xin ông Lí tha cho chồng vì chồng còn đang ốm, nhưng đáp lại ông Lí “ốm gần chết cũng phải đi… lấy cớ ốm yếu mà không đi thì người ta đá bóng cho chó xem à".

- Bà cụ Phó Bính hối cho quan ba hào bỏ túi, khiến cho bọn như ông Lí được dịp “đục nước béo cò”.

- Thằng Cò ốm trốn trong đống rơm cũng bị lôi ra với tình cảnh thảm thương, mai mất buổi làm thì tôi với cháu nhịn đói.

-> Tất cả hoàn cảnh éo le, dở khóc dở cười tạo ra tiếng cười mỉa mai bọn chính quyền thực dân, phong kiến và tay sai. Nhà văn cảm thông với những người dân nghèo - nạn nhân của tinh thần thể dục lố bịch của bọn xâm lược.

=> Dựng lên những hoàn cảnh này và qua lời thoại của các nhân vật, Nguyễn Công Hoan chĩa tiếng cười châm biếm đầy mỉa mai vào chính quyền thực dân và bọn phong kiến tay sai. Mặt khác nhà văn chia sẻ với người nghèo khổ, những nạn nhân của tinh thần thể dục giả tạo của bọn xâm lược.

Truyện ngắn "Tinh thần thể dục" nêu lên những ý nghĩa phê phán như sau:

- Tinh thần thể dục phê phán thói giả dối, chính sách lừa bịp mị dân của bọn cầm quyền thực dân phong kiến. Trong khi cuộc sống của dân chúng vô cùng khốn khổ thì chính quyền tay sai thực dân lại bày đặt những trò thể thao xa xỉ.

- Tác giả phê phán sự giả dối, bịm bợm của phong trào thể dục thể thao thời Pháp thuộc, trong khi đời sống nhân dân còn vô cùng nghèo khổ, đói cơm rách áo thì mọi sự cổ động chỉ là trò bịp bợm.