Giải bài tập SGK Sinh học 9 Bài 16: ADN và bản chất của gen

Mô tả sơ lược quá trình tự nhân đôi của ADN.

Phương pháp giải

Xem lại quá trình nhân đôi ADN, mô tả sơ lược quá trình tự nhân đôi của ADN.

Hướng dẫn giải

- Quá trình tự nhân đôi ADN (sao chép) diễn ra qua các giai đoạn theo thứ tự sau:

• Khi mới bắt đầu nhân đôi, phân tử ADN tháo xoắn, 2 mạch đơn trong phân tử ADN tách nhau dần dần dưới tác dụng của các enzyme.
• Sau khi được tách ra, các nuclêôtit trên mạch đơn lần lượt liên kết với các nuclêôtit tự do trong môi trường nội bào theo nguyên tắc bổ sung (A-T, G-X) để tạo mạch mới.
• Khi quá trình tự nhân đôi kết thúc, hai phân tử ADN con được tạo thành rồi đóng xoắn.

→ Kết quả: Hai phân tử ADN mới được tạo ra có cấu tạo giống nhau và giống ADN mẹ ban đầu.

Giải thích vì sao 2 ADN con được tạo ra qua cơ chế nhân đôi lại giống ADN mẹ.

Phương pháp giải

Xem lại những nguyên tắc nhân đôi ADN, từ đó giải thích vì sao 2 ADN con được tạo ra qua cơ chế nhân đôi lại giống ADN mẹ.

Hướng dẫn giải

- ADN con được tạo ra qua cơ chế tự nhân đôi giống ADN mẹ vì quá trình nhân đôi diễn ra theo các nguyên tắc khuôn mẫu, bổ sung, bán bảo toàn.

• Nguyên tắc khuôn mẫu: Phân tử ADN con được tổng hợp dựa trên 1 mạch khuôn của phân tử mẹ ban đầu.
• Nguyên tắc bổ sung: Các nucleotit tự do liên kết bổ sung với mạch ADN gốc (A liên kết với T, G liên kết với X).
• Nguyên tắc bán bảo toàn: trên mỗi phân tử ADN con, có 1 mạch là của phân tử ADN mẹ, còn 1 mạch mới tổng hợp.

=> Vì vậy 2 ADN con được tạo thành qua cơ chế nhân đôi lại giống ADN mẹ.

Nêu bản chất hoá học và chức năng của gen.

Phương pháp giải

Xem lại ADN và bản chất của gen, bản chất hóa học và chức năng của gen.

Hướng dẫn giải

• Bản chất hóa học: Gen là một đoạn của phân tử ADN có chức năng di truyền xác định.
• Chức năng của gen: Lưu giữ thông tin di truyền xác định như: mang thông tin quy định cấu trúc của một loại protein hay một phân tử ARN.

- Một đoạn mạch ADN có cấu trúc như sau:

• Mạch 1: A-G-T-X-X-T
• Mạch 2: T-X-A-G-G-A

+ Viết cấu trúc của 2 đoạn ADN con được tạo thành sau khi đoạn mạch ADN mẹ nói trên kết thúc quá trình tự nhân đôi.

Phương pháp giải

• Dựa vào nguyên tắc bổ sung (A-T, G-X).

Hướng dẫn giải

- Phân tử ADN con có cấu trúc và trình tự nucleotit giống với phân tử ADN mẹ:

+ ADN con 1:

• Mạch 1 (cũ): A-G-T-X-X-T
• Mạch mới:    T-X-A-G-G-A

+ ADN con 2:

• Mạch 2 (cũ): T-X-A-G-G-A
• Mạch mới:     A-G-T-X-X-T