Giải bài tập SGK Sinh học 9 Bài 12: Cơ chế xác đinh giới tính

Nêu những điểm khác nhau giữa NST giới tính và NST thường.

Phương pháp giải

Xem lại về NST giới tính, những điểm khác nhau giữa NST giới tính và NST thường.

Hướng dẫn giải

Điểm khác nhau giữa NST giới tính và NST thường:

Trình bày cơ chế sinh con trai, con gái ở người. Quan niệm cho rằng người mẹ quyết định việc sinh con trai hay con gái là đúng hay sai?

Phương pháp giải

Xem lại cơ chế xác định giới tính: cơ chế sinh con trai, con gái ở người.

Hướng dẫn giải

Cơ chế sinh con trai, con gái ở người

- Ở nam: sinh ra hai loại giao tử đực (tinh trùng), là tinh trùng mang NST X và tinh trùng mang NST Y.

- Ở nữ: chỉ sinh ra một loại giao tử cái (trứng) mang NST X.

+ Hai loại tinh trùng kết hợp ngẫu nhiên với một loại trứng:

• Nếu tinh trùng mang NST X kết hợp với trứng mang NST X tạo hợp tử XX, phát triển thành con gái.
• Nếu tinh trùng mang NST Y kết hợp với trứng mang NST X tạo hợp tử XY, phát triển thành cơ thể con trai.

⇒ Vậy sinh con trai hay con gái là do đàn ông.

• Quan niệm cho rằng sinh con trai hay con gái là do phụ nữ là hoàn toàn không đúng.

Tại sao trong cấu trúc dân số tỉ lệ nam : nữ xấp xỉ bằng nhau?

Phương pháp giải

Xem lại cơ chế xác định giới tính, giải thích vì sao trong cấu trúc dân số tỉ lệ nam : nữ xấp xỉ bằng nhau.

Hướng dẫn giải

Trong cấu trúc dân số tỉ lệ nam, nữ xấp xỉ bằng nhau là do:

• Khi giảm phân: Ở bố: sự phân li của cặp NST giới tính XY cho 2 loại tinh trùng X và Y với tỉ lệ ngang nhau; Ở mẹ: chỉ cho một loại trứng X.
• Qua thụ tinh:tạo ra 2 loại hợp tử XX phát triển thành con gái và XY phát triển thành con trai, với số lượng và sức sống ngang nhau.

⇒ Vì thế, tỉ lệ nam: nữ thường xấp xỉ 1:1

Tại sao người ta có thể điều chỉnh tỉ lệ đực : cái ở vật nuôi. Điều đó có ý nghĩa gì trong thực tiễn?

Phương pháp giải

Tỷ lệ đực cái được xác định bởi tỷ lệ NST giới tính trong thụ tinh và chịu ảnh hưởng bởi các nhân tố môi trường.

Hướng dẫn giải

• Con người có thể điều chỉnh tỉ lệ đực : cái ở vật nuôi vì sự phân hoá giới tính còn chịu ảnh hưởng của các nhân tố môi trường bên trong và bên ngoài (Hoocmôn, nhiệt độ, ánh sáng …).

• Ý nghĩa: Nắm được cơ chế xác định giới tính và các yếu tố ảnh hưởng tới sự phân hoá giới tính người ta có thể chủ động điều chỉnh tỉ lệ đực : cái ở vật nuôi cho phù hợp với mục đích sản xuất.

Ở những loài mà giới tính đực là giới dị giao tử thì những trường hợp nào trong các trường hợp sau đảm bảo tỉ lệ đực : cái xấp xỉ 1 : 1?

a) Số giao tử đực bằng số giao tử cái.

b) Hai loại giao tử mang NST X và NST Y có số lượng tương đương.

c) Số cá thể đực và số cá thể cái trong loài vốn đã bằng nhau.

d) Sự thụ tinh của hai loài giao tử đực mang NST X và NST Y với trứng có số lượng tương đương.

Phương pháp giải

Xem lại cơ chế xác định giới tinh.

Hướng dẫn giải

Ở những loài mà giới tính đực là giới dị giao tử thì hai loại giao tử mang NST X và NST Y có số lượng tương đương và sự thụ tinh của hai loài giao tử đực mang NST X và NST Y với trứng có số lượng tương đương đảm bảo tỉ lệ đực : cái xấp xỉ 1 : 1

⇒ Đáp án: b, d