Sinh học 10 Bài 30: Sự nhân lên của virut trong tế bào chủ

- Khái niệm về HIV: HIV (Human Immunodeficiency Virus) là virut gây suy giảm miễn dịch ở người. HIV do Robert Gallo và Luc Montagnie phân lập ở Pháp năm 1983.

+ HIV gây nhiễm và phá hủy 1 số tế bào của hệ thống miễn dịch cơ thể (Limphô T- CD4) làm cơ thể mất khả năng miễn dịch à vi sinh vật cơ hội tấn công à gây bệnh cơ hội.
+ Cấu tạo của virut HIV

+ Các con đường lây truyền HIV

- Ba giai đoạn phát triển của bệnh

• Giai đoạn sơ nhiễm  hay giai đoạn cửa sổ: 2 tuần - 3 tháng, không có triệu chứng.
• Giai đoạn không triệu chứng: 1-10 năm. Số lượng tế bào T - CD4 giảm dần.
• Giai đoạn biểu hiện triệu chứng AIDS: Xuất hiện các bệnh cơ hội: sốt, tiêu chảy, viêm da, ung thư… chết.

- Biện pháp phòng ngừa

• Cho đến nay chưa có thuốc phòng và chữa HIV. Hiện nay có nhiều thuốc như AZT, DDC, DDI... có tác dụng làm chậm sự phát triển của HIV nhưng chưa hữu hiệu và có nhiều phản ứng phụ. Phương pháp điều trị kết hợp các loại thuốc tuy có hiệu quả bước đầu nhưng rất tốn kém.
• Hiểu biết về HIV/AIDS.
• Sống lành mạnh.
• Vệ sinh y tế.
• Loại trừ tệ nạn xã hội.

Trình bày các khái niệm: virut ôn hoà, virut độc và tế bào tiềm tan? Mối quan hệ giữa chúng?

Hướng dẫn giải:

• Virut ôn hòa: bộ gen của virut gắn vào NST của tế bào (tế bào tiềm tan).
• Virut độc: các virut hoạt động, phát triển làm tan tế bào vi khuẩn, trong quá trình sinh tan.

⇒ Khi có một tác động bên ngoài (như tia tử ngoại) có thể chuyển virut ôn hòa thành virut độc làm tan tế bào.

Câu 1: HIV có thể lây nhiễm theo con đường nào? Những biện pháp phòng tránh AIDS? 

Câu 2: Tóm tắt quá trình xâm nhập và phát triển của virut vào tế bào chủ? 

Câu 3: Thế nào là vi sinh vật gây bệnh cơ hội? Bệnh nhiễm trùng cơ hội? 

Câu 1: Chu trình nhân lên của virut gồm 5 giai đoạn theo trình tự

A. hấp phụ -  xâm nhập - lắp ráp - sinh tổng hợp - phóng thích.
B. hấp phụ -  xâm nhập - sinh tổng hợp - phóng thích - lắp ráp.
C. hấp phụ - lắp ráp -  xâm nhập - sinh tổng hợp - phóng thích.
D. hấp phụ-  xâm nhập- sinh tổng hợp- lắp ráp-  phóng thích.

Câu 2: Chu trình tan là chu trình

A. lắp axit nucleic vào protein vỏ.
B. bơm axit nucleic vào chất tế bào.
C. đưa cả nucleocapsit vào chất tế bào.
D. virut nhân lên và phá vỡ tế bào.

Câu 3: Quá trình tiềm tan là quá trình

A. virut nhân lên và phá tan tế bào.
B. ADN gắn vào NST của tế bào, tế bào sinh trưởng bình thường.
C. virut sử dụng enzim và nguyên liệu tế bào để tổng hợp axit nucleic và nguyên liệu của riêng mình.
D. lắp axit nucleic vào protein vỏ.

Câu 4: Điều nào sau đây là không đúng khi nói về prion?

A. Không có bản chất là prôtêin.

B. Không chứa cả axit Nuclêic.

C. Không được bao bọc bởi vỏ Capsit.

D. Ít nhạy cảm với nhiệt độ.

Câu 5: Điều nào sau đây là đúng khi nói về prion?

A. Bị enzim phân giải ADN phá huỷ.

B. Bị enzim phân giải ARN phá huỷ.

C. Bị prôtêaza phá huỷ.

D. Không bị enzim nào trên đây phá huỷ. 

- Sau khi học xong bài các em cần:

• Tóm tắt được 5 giai đoạn nhân lên của virút trong tế bào.
• Giải thích được tại sao mỗi loại virút chỉ xâm nhập được vào một số loại tế bào nhất định.
• Giải thích được tại sao chu trình nhân lên của virút trong tế bào được gọi là chu trình sinh tan.
• Phân biệt được các khái niệm: HIV, AIDS, VSV cơ hội, bệnh cơ hội, giai đoạn cửa sổ.
• Trình bày được các con đường lây truyền HIV và các giai đoạn phát triển của bệnh AIDS. Từ đó giải thích được vì sao có nhiều người không hay biết mình đang bị nhiễm HIV.