Giải bài tập SGK Địa lí 10 Bài 27: Vai trò, đặc điểm, các nhân tố ảnh hưởng tới phát triển và phân bố nông nghiệp. Một số hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp

Hãy nêu vai trò của ngành nông nghiệp trong nền kinh tế và đời sống xã hội.

Phương pháp giải

Dựa vào lí thuyết phần vai trò và đặc điểm ngành nông nghiệp để nêu vai trò của ngành nông nghiệp trong nền kinh tế và đời sống xã hội.

Gợi ý trả lời

Vai trò của nền nông nghiệp rất quan trọng

- Sản xuất lương thực không những cung cấp lương thực, thực phẩm cho con người.

- Cung cấp nguyên liệu cho công nghiệp chế biến.

- Cung cấp các mặt hàng xuất khẩu.

- Tạo việc làm cho con người.

Hiện tại cũng như trong tương lai, nông nghiệp vẫn đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của xã hội loài người, không co ngành nào có thể thay thế được.

Ngành sản xuất nông nghiệp có những đặc điểm gì ? Theo em đặc điểm nào là quan trọng nhất?

Phương pháp giải

Dựa vào lí thuyết phần vai trò và đặc điểm ngành nông nghiệp để chỉ ra đặc điểm ngành sản xuất nông nghiệp như đất trồng, đối tượng, tính thời vụ, điều kiện phụ thuộc của sản xuất nông nghiệp. Từ đó, suy ra đặc điểm quan trọng nhất.

Gợi ý trả lời

- Đặc điểm ngành sản xuất nông nghiệp:

+ Đất trồng là tư liệu sản xuất chủ yếu và không thể thay thế:  cần phải duy trì và nâng cao độ phì cho đất, sử dụng hợp lí và tiết kiệm đất.

+ Đối tượng của sản xuất nông nghiệp là các cây trồng và vật nuôi: cần hiểu biết và tôn trọng các quy luật sinh học, quy luật tự nhiên.

+ Sản xuất nông nghiệp có tính thời vụ: cần xây dựng cơ cấu nông nghiệp hợp lí, đa dạng hóa sản xuất (tăng vụ, xen canh, gối vụ), phát triển ngành nghề dịch vụ.

+ Sản xuất nông nghiệp phụ thuộc vào điều kiện lự nhiên.

+ Trong nền nông nghiệp hiện đại, nông nghiệp trở thành ngành sản xuất hàng hóa.

- Đặc điểm quan trọng nhất là: Đất trồng là tư liệu sản xuất chủ yếu và không thể thay thế.

⟹ Vì không thể có sản xuất nông nghiệp nếu không có đất đai. Quy mô và phương hướng sản xuất, mức độ thâm canh và cả việc tổ chức lãnh thổ phụ thuộc nhiều vào đất đai.

Em hãy phân biệt những đặc điểm cơ bản của ba hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp?

Phương pháp giải

Cần nắm rõ đặc điểm của ba hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp: hình thức trang trại, hình thức thể tổng hợp nông nghiệp, vùng nông nghiệp để chỉ ra điểm khác nhau giữa 3 hình thức này.

Gợi ý trả lời

- Hình thức trang trại: Hình thành và phát triển trong thời kì công nghiệp hóa; Mục đích chủ yếu: sản xuất hàng hóa; Cách thức tổ chức và quản lí sản xuất tiến bộ; Có thuê lao động.

- Hình thức thể tổng hợp nông nghiệp: Là hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp ở trình độ cao; Có sự kết hợp chặt chẽ giữa các xí nghiệp nông nghiệp với các xí nghiệp công nghiệp.

- Vùng nông nghiệp: Là hình thức cao nhất của tổ chức lãnh thổ nông nghiệp; Là những lãnh thổ sản xuất nông nghiệp tương đối đồng nhất về các điều kiện tự nhiên và kinh tế - xã hội.