Địa lí 11 Bài 5: Một số vấn đề của châu Phi

- Đặc điểm:

+ Khí hậu: Khô nóng

+ Cảnh quan chủ yếu: Hoang mạc, bán hoang mạc, xavan rừng.

+ Tài nguyên:

• Giàu tài nguyên khoáng sản như: dầu mỏ, khí tự nhiên, sắt, mangan, vàng, kim cương, chì kẽm, phốt pho…
• Rừng chiếm diện tích ít phân bố chủ yếu quanh vùng xích đạo: rừng xích đạo và nhiệt đới ẩm, rừng cận nhiệt đới khô, xa van và xa van – rừng.

+ Sông ngòi: tập trung chủ yếu quanh vùng xích đạo, có các sông lớn: sông Nin, sông Công – gô, sông Nigie,… Sông Nin là sông dài nhất thế giới

- Tuy nhiên sự khai thác tài nguyên quá mức làm cho tài nguyên bị cạn kiệt, nhiều khu vực bị hoang hoá…

- Giải pháp: Cần khai thác và sử dụng hợp lí tài nguyên và áp dụng các biện pháp thuỷ lợi.

- Tỉ suất sinh cao nên dân số tăng nhanh.

- Tuổi thọ trung bình thấp.

- Dịch bệnh HIV.

- Trình độ dân trí thấp, nhiều hủ tục chưa được xóa bỏ.

- Xung đột sắc tộc, đói nghèo, bệnh tật.

→ Cần sự cải thiện cuộc sống.

• Cần ổn định để phát triển kinh tế.
• Cần sự giúp đỡ của thế giới về y tế, giáo dục, lương thực chống đói nghèo và bệnh tật.

- Đa số các nước Châu Phi nghèo, kém phát triển.

- Qui mô nền kinh tế quá nhỏ bé.

→ Nguyên nhân:

• Hậu quả của sự thống trị lâu dài chủ nghĩa thực dân .
• Xung đột, chính phủ yếu kém,….
• Trình độ dân trí thấp

- Nền kinh tế châu Phi cũng đang thay đổi tích cực.

Câu 1: Hãy phân tích tác động của những vấn đề dân số và xã hội châu Phi tới sự phát triển kinh tế của châu lục này?

Gợi ý làm bài

- Dân đông đã kìm hãm tốc độ tăng trưởng kinh tế.

- Sản xuất lương thực theo đầu người giảm dần đến nạn đói trầm trọng.

- Các mặt y tế, giáo dục kém phát triển trình độ dân trí thấp, bệnh tật đe dọa cuộc sống hàng trăm triệu người,…

- Xung đột sắc tộc cướp đi sinh mạng hàng triệu người.

Câu 2: Hãy giải thích vì sao phần lớn lãnh thổ châu Phi có khí hậu khô nóng với cảnh quan hoang mạc, bán hoang mạc và xavan? 

Gợi ý làm bài

- Phần lớn lãnh thổ châu Phi có khí hậu khô nóng với cảnh quan hoang mạc, bán hoang mạc và xavan là do:

- Phần lớn diện tích lãnh thổ nằm ở hai chí tuyến cân xứng với xích đạo, thuộc môi trường đới nóng.

- Chịu ảnh hưởng của khối khí chí tuyến, ít vịnh, ít đảo, ít bán đảo,…

- Có kích thước lục địa lớn, địa hình cao, bờ biển ít bị cắt xẻ nên ảnh hưởng của biển không sâu vào nội địa.

- Chịu ảnh hưởng của áo cao chí tuyến và có các dòng biển lạnh chảy sát ven bờ nên ít có điền kiện sinh mưa.

Câu 3: Chọn ý trả lời đúng

Nền kinh tế của châu Phi đang phát triển theo chiều hướng tích cực, nguyên nhân chủ yếu là

A. việc khai thác và sử dụng tài nguyên thiên nhiên đã hợp lí hơn

B. đã kiểm soát được tốc độ gia tăng dân số.

C. tình trạng xung đột sắc tộc đã được hạn chế.

D. đã có những chính sách phát triển kinh tế hiệu quả hơn. 

Gợi ý làm bài

Nền kinh tế của châu Phi đang phát triển theo chiều hướng tích cực, nguyên nhân chủ yếu là

- Việc khai thác và sử dụng tài nguyên thiên nhiên đã hợp lí hơn.

- Đã kiểm soát được tốc độ gia tăng dân số.

- Đã có những chính sách phát triển kinh tế hiệu quả hơn.

Chọn: A, B, D

Câu 4: Các nước châu Phi cần có giải pháp gì để khắc phục khó khan trong quá trình khai thác, bảo vệ tự nhiên?

Gợi ý làm bài

- Khai thác và sử dụng hợp lí nguồn tài nguyên thiên nhiên

- Áp dụng các biện pháp thủy lợi nhằm hạn chế sự khô hạn.

Qua bài học này các em phải nêu được các vấn đề của châu Phi:

- Châu Phi là châu lục giàu khoáng sản nhưng có nhiều khó khăn do khí hậu khô nóng.

-  Nêu được nguyên nhân vì sao đời sống của các nước châu Phi: Dân số tăng nhanh, tình trạng đói nghèo.

- Giải thích được vì sao nền kinh tế của đa số các nước châu Phi kém phát triển.