Sinh học 8 Bài 11: Tiến hóa của hệ vận động và vệ sinh hệ vận động

Trong bài học này các em được tìm hiểu về sự tiến hoá của bộ xương và hệ cơ của người so với bộ xương và hệ cơ của thú để thấy được sự tiến hoá bậc cao của loài người, từ đó các em tự đưa ra các biện pháp giữ gìn vệ sinh hệ vận động cho chính mình.

Sinh học 8 Bài 11: Tiến hóa của hệ vận động và vệ sinh hệ vận động

1. Tóm tắt lý thuyết

1.1. Sự tiến hóa của bộ xương người so với bộ xương thú

Bảng sự phát triển của bộ xương người so với bộ xương thú

Xương hộp sọ và xương cột sống

Chú thích: A Sọ người, B Sọ thú, A Cột sống chó, B Cột sống tinh tinh, C Cột sống người

Hình 11.4 Đối chiếu hình ảnh xương thú và xương người

⇒ Bộ xương người có cấu tạo hoàn toàn phù hợp với tư thế đứng thẳng và lao động

1.2. Sự tiến hóa của hệ cơ người so với hệ cơ thú

- Cơ nét mặt: biểu thị các trạng thái tình cảm khác nhau:

Hình 11.5 Các cơ nét mặt

+ Cơ vận động lưỡi phát triển.
+ Cơ tay phân hóa thành các nhóm cơ nhỏ như cơ gập duỗi, cơ co duỗi các ngón đặc biệt là cơ ở ngón cái.
+ Cơ chân lớn khỏe.
+ Cơ gập ngửa thân phát triển.

Hình 11.6 Các loại cơ trên cơ thể người

1.3. Vệ sinh hệ vận động

- Để có xương chắc khỏe và hệ cơ phát triển cân đối thì cần:

  • Có chế độ dinh dưỡng thích hợp.
  • Thường xuyên tiếp xúc ánh sáng mặt trời.
  • Rèn luyện TDTT, lao động vừa sức.

- Để tránh cong vẹo cột sống:

  • Mang vác đều hai vai.
  • Tư thế ngồi học, làm việc ngay ngắn.

Hình 11.7 Tư thế ngồi học tác động đến sự phát triển của xương cột sống

2. Bài tập minh họa

Phân tích những đặc điểm của bộ xương người thích nghi với tư thế đứng thẳng và đi bằng hai chân.

Hướng dẫn giải:

- Bộ xương người thích nghi với tư thế đứng thẳng và đi bằng hai chân do:

  • Cột sống cong ở 4 chỗ, xương chậu nở, lồng ngực nở sang hai bên.
  • Xương tay có các khớp linh hoạt, ngón cái đối diện với 4 ngón còn lại.
  • Xương chân lớn, bàn chân hình vòm, xương gót phát triển.

3. Luyện tập

3.1. Bài tập tự luận

Câu 1: Trình bày những đặc điểm tiến hóa ở hệ cơ thể người.

Câu 2: Chúng ta cần làm gì để hệ vận động phát triển cân đối khỏe mạnh?

Câu 3: Sự tiến hoá của hệ cơ người so với hệ cơ thú đuọc thể hiện như thế nào? 

Câu 4: Chức năng của hệ vận động ? Biện pháp để hệ vận động phát triển cân đối.

3.2. Bài tập trắc nghiệm

Câu 1: Đặc điểm nào sau đây chỉ có ở người mà không có ở thú?

A. Lồng ngực nở sang 2 bên.

B. Cong ở 4 chỗ

C. Xương chậu nở rộng.

D. Xương gót nhỏ.

Câu 2: Những đặc điểm nào dưới đây thể hiện sự tiến hóa của người hơn thú?

1. Tỉ lệ sọ não/mặt lớn

2. Không có lồi cằm xương mặt

3. Cột sống cong hình cung

4. Lồng ngực nở sang 2 bên

5. Xương gót nhỏ

6. Xương chậu nở rộng

Các đáp án đúng là:

A. 1,4,6

B. 2,3,5

C. 1,4,5

D. 2,4,6

Câu 3: Những đặc điểm nào dưới đây chỉ có ở thú mà không có ở người?

1. Tỉ lệ sọ não/mặt lớn

2. Không có lồi cằm xương mặt

3. Cột sống cong hình cung

4. Lồng ngực nở sang 2 bên

5. Xương gót nhỏ

6. Xương chậu nở rộng

Các đáp án đúng là:

A. 1,4,6

B. 2,3,5

C. 1,4,5

D. 2,4,6

Câu 4: Bộ xương người và bộ xương thú khác nhau ở đặc điểm nào sau đây?

A. Số lượng xương ức.

B. Hướng phát triển của lồng ngực.

C. Sự phân chia các khoang thân.

D. Sự sắp xếp các bộ phận trên cơ thể.

Câu 5: Cơ mặt phân hóa giúp con người…

A. Biểu hiện tình cảm

B. Có tiếng nói

C. Thích nghi với lao động

D. Không có đáp án nào đúng

4. Kết luận

- Sau khi học xong bài này các em cần:

  • Chứng minh được sự tiến hóa của người so với động vật thể hiện ở hệ cơ xương.
  • Vận dụng được những hiểu biết về hệ cơ để giữ vệ sinh, rèn luyện thân thể chống các bệnh tật về cơ xương thường xảy ra với tuổi thiếu niên.
Ngày:03/08/2020 Chia sẻ bởi:Denni Trần

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM